Cuốn sách Truyền thuyết vương triều Lý của tác giả Nguyễn Xuân Cần - Anh Vũ (thành viên của Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam), thuộc dự án “Công bố và phổ biến tài sản văn hóa - văn nghệ dân gian các dân tộc Việt Nam đã được Ban Bí thư và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong giai đoạn I (2008 - 2012), xuất bản 100 công trình, tác phẩm văn hóa - văn nghệ dân gian các dân tộc, giai đoạn II (2013 - 2017) Dự án sẽ tiếp tục công bố thêm 1.500 công trình nữa.
 

Cuốn sách giới thiệu rất nhiều truyền thuyết, câu chuyện của triều Lý như: truyền thuyết Bên Dòng Ngự Câu, truyền thuyết Chiến Tuyến Như Nguyệt, Thánh Tam Giang, truyện vợ chàng Phó Rèn, Lý Nhân Nghĩa, Lê Phụng Hiểu, Bà Tấm Ỷ Lan, thầy đồ Lý Công Ẩn … Tác giả bài viết đã dựa hẳn vào khoảng thời gian của một triều đại nhất định để giúp người đọc, người nghiên cứu hình dung ra được diện mạo văn hóa dân gian của một giai đoạn lịch sử.
Ngô Thị Nhung

Vừa qua, Bộ VHTTDL đã ban hành Quyết định về việc thăm dò và khai quật khảo cổ tại khu vực Dinh Trà Bát và khu vực Dinh Cát thuộc thôn Trà Liên Tây, xã Triệu Giang, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.

kq_qtri.jpg
Khai quật khảo cổ tại Quảng Trị sẽ góp phần làm rõ những chứng tích thời gian. Ảnh: Yến Thọ

Theo Quyết định, Trung tâm Bảo tồn Di tích và Danh thắng tỉnh Quảng Trị và Bảo tàng tỉnh Quảng Trị sẽ thăm dò, khai quật khảo cổ trong thời gian từ ngày 15/7 đến ngày 05/8/2016.

Diện tích thăm dò, khai quật là 150,8m2. Trong đó, Dinh Trà Bát 81,9m2 (gồm 03 hố: H1: 2m x 14,78m = 29,6m2; H2: 2m x 9,43m = 18,8m2; H3: 2m x 16,78m = 33,5m2); Dinh Cát 68,9m2 (gồm 02 hố: H1: 2m x 23,38m = 46,8m2; H2: 2m x 11,13m = 22,1m2).

Chủ trì thăm dò khai quật là ông Lê Đức Thọ, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích và Danh thắng tỉnh Quảng Trị.

Trong thời gian thăm dò, khai quật, các cơ quan được cấp giấy phép cần chú ý bảo vệ địa tầng của di tích; có trách nhiệm tuyên truyền cho nhân dân về việc bảo vệ di sản văn hoá ở địa phương, không công bố kết luận chính thức khi chưa có sự thỏa thuận của cơ quan chủ quản và Cục Di sản văn hóa.

Những hiện vật thu được trong quá trình thăm dò, khai quật phải được tạm nhập vào Bảo tàng tỉnh Quảng Trị để giữ gìn, bảo quản; Bảo tàng tỉnh Quảng Trị, Sở VHTTDL tỉnh Quảng Trị có trách nhiệm tiếp nhận, quản lý và báo cáo Bộ trưởng Bộ VHTTDL phương án bảo vệ và phát huy giá trị những hiện vật đó.

Sau khi kết thúc đợt thăm dò, khai quật, chậm nhất 3 tháng, Trung tâm Bảo tồn Di tích và Danh thắng tỉnh Quảng Trị và Bảo tàng tỉnh Quảng Trị phải có báo cáo sơ bộ và sau 01 năm phải có báo cáo khoa học gửi về Cục Di sản văn hóa.

Khi công bố kết quả của đợt khai quật, các cơ quan được cấp giấy phép cần trao đổi với Cục Di sản văn hóa. Cục Di sản văn hóa có trách nhiệm theo dõi, kiểm tra đợt khai quật nói trên đúng với nội dung Quyết định.

Những khám phá đầy giá trị này bị các nhà nghiên cứu đánh giá sai và dần rơi vào quên lãng.

1. Bức tượng thời đồ đá mới

Vào năm 1850, một bức tượng đá bí ẩn đã được phát hiện ở vùng Skara Brae thuộc đảo Orkney, Scotland.
Vào năm 1850, một bức tượng đá bí ẩn đã được phát hiện ở vùng Skara Brae thuộc đảo Orkney, Scotland.

Vào năm 1850, một bức tượng đá bí ẩn đã được phát hiện ở vùng Skara Brae thuộc đảo Orkney, Scotland. Các chuyên gia ước tính bức tượng này có niên đại vào khoảng 5.000 năm tuổi. Nó được tạc từ xương cá voi với kích thước cao 9,5cm và rộng 7,5cm. Điểm thú vị nằm ở chỗ, đây là một trong những bức tượng có niên đại lâu đời nhất miêu tả hình dáng của một người.

Được đặt tên là "Buddo" có nghĩa là "người bạn" trong tiếng Orkney, bức tượng này đã bị mất tích trong hơn 150 năm qua. Nó được cất giữ trong các kho lưu trữ của Bảo tàng Stromness và sau đó hoàn toàn bị quên lãng. Chỉ mãi cho đến khi các nhà khảo cổ quyết định xem xét lại các hiện vật của vùng Skara Brae thì Buddo mới được xuất hiện trở lại trước công chúng.

Các chuyên gia không thể chắc chắn được nó là gì. Nhưng họ nghĩ rằng nó có thể là một bức tượng thần thời đồ đá mới đã bị bỏ lại khi các cư dân chuyển đến sinh sống ở nơi khác.

2. Bản sao chép của tấm bản đồ đầu tiên trên thế giới

Trong lĩnh vực địa chất, William Smith là một huyền thoại. Ông được coi là "cha đẻ của ngành địa chất nước Anh" và là người tạo nên tấm bản đồ có khả năng làm thay đổi hoàn toàn nhận thức con người thời điểm đó về thế giới. Smith là người đầu tiên tạo ra một tấm bản đồ địa chất của một quốc gia. Cụ thể ở đây, đó chính là Vương quốc Anh. Vào thời điểm công bố, tấm bản đồ Smith đã tạo nên một cuộc cách mạng trong ngành địa chất.

Theo ghi chép, có đến 370 bản sao của tấm bản đồ địa chất Smith đã được sản xuất, tuy nhiên chỉ còn 70 tấm tồn tại cho đến nay. Cũng giống như Buddo, tấm bản đồ được lưu trữ trong một nơi an toàn và sau đó hoàn toàn bị quên lãng. Lần cuối cùng người ta nhìn thấy nó là vào khoảng 50 năm trước đây.

Mãi cho đến gần đây, tấm bản đồ Smith mới được tái phát hiện. Nó nằm trong kho lưu trữ của Hiệp hội địa chất. Trải qua nửa thế kỉ không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nhưng tấm bản đồ vẫn trong tình trạng tốt và màu sắc của nó vẫn còn rất tinh tế.

Trải qua nửa thế kỉ không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nhưng tấm bản đồ vẫn trong tình trạng tốt và màu sắc của nó vẫn còn rất tinh tế.
Trải qua nửa thế kỉ không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nhưng tấm bản đồ vẫn trong tình trạng tốt và màu sắc của nó vẫn còn rất tinh tế.

Điều khiến cho tấm bản đồ trở nên có giá trị là vì nó là một trong những phiên bản đầu tiên. Các chuyên gia ước tính giá trị của tấm bản đồ có thể lên đến 6 con số (tính theo bảng Anh).

Hiện nay, những bản đồ như thế này có thể dễ dàng tạo ra nhờ công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, Smith đã mất gần 15 năm trong đời mình để thu thập các dữ liệu cần thiết để tạo ra tấm bản đồ kì diệu này.

3. Viên đạn súng thần công cổ nhất của nước Anh

Cuộc chiến Hoa Hồng là một trong những cuộc chiến mang tính lịch sử và biểu tượng hào hùng của nước Anh. Cuộc chiến này là sự tranh giành ngai vàng nước Anh của nhà York và Lancaster. Nó kéo dài trong suốt hơn 30 năm và chỉ kết thúc khi Henry Tudor của nhà Lancaster đánh bại vua Richard III trong trận Bosworth.

Vài năm trước đây, các chuyên gia đã tìm thấy một hiện vật thuộc cuộc chiến Hoa Hồng. Đó là một viên đạn súng thần công sử dụng trong trận Northampton vào năm 1460 giữa nhà Lancaster và nhà York. Hiện vật này đặc biệt được đánh giá cao vì nó là quả viên đạn súng thần công lâu đời nhất trong lịch sử nước Anh. Tuy nhiên, viên đạn này đã bị mất tích trong suốt một thời gian dài. Nó chỉ được tái phát hiện vào năm 2014 bởi Glenn Foard, một nhà khảo cổ của Đại học Huddersfield.

Một trong những bí ẩn liên quan đến viên đạn này là ai là người đã sử dụng nó. Theo các chuyên gia, lực lượng nhà Lancaster không thể sử dụng pháo của họ trong trận Northampton do mưa. Như vậy, có thể gần như chắc chắn rằng viên đạn này đã được sử dụng bởi phe York.

Vài năm trước đây, các chuyên gia đã tìm thấy một hiện vật thuộc cuộc chiến Hoa Hồng.
Vài năm trước đây, các chuyên gia đã tìm thấy một hiện vật thuộc cuộc chiến Hoa Hồng. Đó là một viên đạn súng thần công sử dụng trong trận Northampton vào năm 1460 giữa nhà Lancaster và nhà York.

4. Bức tượng điêu khắc hai người con song sinh của nữ hoàng Cleopatra và Marc Antony

Năm 1918, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một bức tượng bằng đá sa thạch đặc biệt gần đền thờ Dendera. Trong nhiều thập kỷ sau đó, tác phẩm điêu khắc này được trưng bày tại Bảo tàng Ai Cập nhưng không ai biết được danh tính và giá trị lịch sử của nó. Chỉ cho đến gần đây, khi một nhà Ai Cập tên là Giuseppina Capriotti đã kiểm tra các tác phẩm điêu khắc và tìm ra bí mật của bức tượng kì lạ này.

Tác phẩm mô tả hai đứa trẻ khỏa thân, một nam một nữ. Cả hai đang nắm giữ một con rắn bằng một tay trong khi tay kia khoác lên vai nhau. Bé gái đội một chiếc đĩa hình lưỡi liềm và mặt trăng trong khi bé trai đội chiếc đĩa hình mặt trời.

Sau khi tiến hành phân tích kỹ lưỡng, Capriotti phát hiện ra rằng những đứa trẻ được miêu tả trong tác phẩm điêu khắc này chính là Alexander Helios và Cleopatra Selene, hai đứa con sinh đôi của Nữ hoàng Cleopatra và Marc Antony. Mặc dù các tác phẩm điêu khắc được bảo quản trong điều kiện tương đối tốt, tuy nhiên chi tiết về gương mặt hai đứa trẻ vẫn không thể nhìn thấy rõ.

Năm 1918, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một bức tượng bằng đá sa thạch đặc biệt gần đền thờ Dendera.
Năm 1918, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một bức tượng bằng đá sa thạch đặc biệt gần đền thờ Dendera.

Có khá ít tư liệu lịch sử về cuộc đời thật của cặp song sinh này. Lịch sử viết rằng Alexander Helios đột nhiên biến mất không một dấu vết cùng với người anh ruột của mình là Ptolemy Philadelphus. Còn Cleopatra Selene lại kết hôn với vua Juba II của vùng Mauretania.

5. Bức phù điêu Pharaoh cổ nhất

Vào những năm 1890, nhà khảo cổ học Archibald Sayce đã phát hiện ra một vài tác phẩm điêu khắc đáng chú ý trong một ngôi làng Ai Cập có tên là Nag el-Hamdulab. Tuy nhiên, khám phá của ông đã không được giới khoa học vào thời ấy đánh giá cao.

Trong nhiều năm qua, những hình chạm khắc này đã bị rơi vào quên lãng. Chỉ cho đến năm 2008, khi nhà nghiên cứu Maria Gatto của Đại học Yale đã tái phát hiện và nghiên cứu lại những bức phù điêu này.

Tác phẩm nghệ thuật này có giá trị rất lớn về mặt lịch sử vì nó là những mô tả cổ nhất về một pharaoh. Các hình chạm khắc miêu tả một chiếc vương miện màu trắng đang di chuyển trong một buổi lễ rước trên một con thuyền hình liềm. Các chuyên gia đưa ra giả thuyết rằng những gì bức phù điêu cố gắng truyền đạt là hình ảnh một pharaoh đang thực hiện một chuyến thu thuế trên khắp Ai Cập.

Tác phẩm nghệ thuật này có giá trị rất lớn về mặt lịch sử vì nó là những mô tả cổ nhất về một pharaoh.
Tác phẩm nghệ thuật này có giá trị rất lớn về mặt lịch sử vì nó là những mô tả cổ nhất về một pharaoh.

Các nhà khảo cổ ước tính rằng niên đại của bức phù điêu nằm trong khoảng từ 3200- 3100 TCN. Đó là khoảng thời gian khi Ai Cập đã được thống nhất từ hai vương quốc nhỏ hơn. Điều này đã khiến các chuyên gia kết luận rằng pharaoh được miêu tả trong hình khắc có thể là Narmer, người đã thống nhất hai miền của Ai Cập.

6. Bức tranh tường Thập tự chinh

Nhờ vào một đường ống nước bị vỡ mà bức tranh treo tường lãng quên của quân Thập tự chinh đã được tái phát hiện tại bệnh viện Saint-Louis ở Jerusalem. Bức tranh đã được vẽ bởi một người Pháp tên là Comte Marie Paul Amedee de Piellat. Ông đặt tên cho nó là Thánh Louis IX, một vị vua Pháp và cũng là một người lính Thập tự chinh.

Trong suốt Thế chiến thứ nhất, lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ đã kiểm soát bệnh viện. Tuy không phá hủy các tòa nhà, nhưng họ đã sơn đen lại toàn bộ các bức tường làm che khuất đi những bức tranh của Piellat. Khi chiến tranh kết thúc, ông đã cố gắng để khôi phục các bức tranh nhưng ông đã mất trước khi hoàn thành mọi thứ.

Bức tranh đã được vẽ bởi một người Pháp tên là Comte Marie Paul Amedee de Piellat.
Bức tranh đã được vẽ bởi một người Pháp tên là Comte Marie Paul Amedee de Piellat.

7. Quyển sách Torah hoàn chỉnh cổ nhất thế giới

Torah là giáo lý quan trọng nhất trong đạo Do Thái. Vì thế, những phát hiện liên quan đến nó đều là những sự kiện tôn giáo và lịch sử quan trọng. Vào năm 2013, Giáo sư Mauro Perani của Đại học Bologna đã phát hiện ra một hiện vật được xem là bản sao lâu đời nhất của Torah.

Ông ước tính rằng các văn bản này đã được viết trong thế kỷ 17 và bị để quên trong thư viện của Bologna trong hơn 100 năm.

Tuy nhiên, những phân tích niên đại bằng cacbon đã cho thấy sự thật bất ngờ hơn. Quyển Torah này được viết vào khoảng giữa thế kỷ 12 và 13. Trước khi phát hiện văn bản này, các bản sao lâu đời nhất được biết đến của Torah là từ thế kỷ 14.

Vào năm 2013, Giáo sư Mauro Perani của Đại học Bologna đã phát hiện ra một hiện vật được xem là bản sao lâu đời nhất của Torah.
Vào năm 2013, Giáo sư Mauro Perani của Đại học Bologna đã phát hiện ra một hiện vật được xem là bản sao lâu đời nhất của Torah.

8. Vòng cổ vuốt gấu

Hai nhà thám hiểm William Clark và Meriwether Lewis đã trở thành huyền thoại sau khi họ tiến hành khám phá miền Tây nước Mỹ thuở còn sơ khai. Trong chuyến thám hiểm của mình, họ đã đưa về một số hiện vật bản địa. Một trong số đó là chiếc vòng cổ làm từ vuốt gấu. Đây là một đồ trang sức rất quý hiếm biểu thị sự dũng cảm mà các chiến binh bộ lạc người bản địa ở Mỹ đeo khi đi săn. Chiếc vòng cổ gồm 38 móng vuốt gấu, mỗi chiếc có kích thước khoảng 7,5cm.

Nhưng chiếc vòng cổ này đã bị mất do lỗi của một nhân viên bảo quản. Khi Bảo tàng Peabody Harvard mua lại hiện vật này vào năm 1941, một nhân viên đã cho nó vào danh mục hiện vật của các đảo Nam Thái Bình Dương. Chỉ cho đến năm 2003, chiếc vòng cổ vuốt gấu này mới được tái phát hiện vì những người phụ trách của phòng lưu trữ Châu Đại Dương ở bảo tàng Peabody nhận ra rằng chiếc vòng cổ này không có vẻ gì là liên quan đến biển cho lắm.

Đây là một đồ trang sức rất quý hiếm biểu thị sự dũng cảm mà các chiến binh bộ lạc người bản địa ở Mỹ đeo khi đi săn.
Đây là một đồ trang sức rất quý hiếm biểu thị sự dũng cảm mà các chiến binh bộ lạc người bản địa ở Mỹ đeo khi đi săn.

9. Bộ xương của Noah

Đây không phải là xương của Noah, người đàn ông được miêu tả trong kinh thánh, mà là bộ xương của một người tiền sử sống sót sau một trận lũ lớn giống như Noah. Bộ xương được các nhà khảo cổ ước tính vào khoảng 6.500 năm tuổi.

Bộ xương có niên đại khoảng 4500 TCN, đã được phát hiện bởi một đoàn thám hiểm của Đại học Pennsylvania. Nó đã được khai quật trong khu nghĩa trang hoàng gia Ur (Iraq ngày nay). Sau khi tiến hành phân tích, các nhà khoa học cho rằng bộ xương này thuộc về một người đàn ông khá cơ bắp với chiều cao 178 cm và qua đời ở tuổi 50.

Trải qua hơn 80 năm, bộ xương của Noah bị quên lãng trong tầng hầm của Bảo tàng Penn. Chỉ đến năm 2014, khi các bảo tàng quyết định số hóa tất cả các hồ sơ liên quan đến các cuộc thám hiểm thì bộ xương mới được tái phát hiện.

Khám phá Noah mang đến những giá trị rất lớn đối với ngành khảo cổ học vì giúp mang lại rất nhiều thông tin như lối sống và cách ăn uống của con người vào thời điểm đó.

Bộ xương có niên đại khoảng 4500 TCN, đã được phát hiện bởi một đoàn thám hiểm của Đại học Pennsylvania.
Bộ xương có niên đại khoảng 4500 TCN, đã được phát hiện bởi một đoàn thám hiểm của Đại học Pennsylvania.

10. Công thức tạo nên hòn đá hóa vàng của Isaac Newton

Chúng ta ai cũng biết rằng Isaac Newton là một nhà vật lý huyền thoại. Nhưng khá ít người biết được rằng ông cũng rất đam mê với thuật giả kim. Trong thực tế, Newton đã cố gắng trong nhiều năm với ước vọng biến chì thành vàng.

Một bản thảo viết tay về thuật giả kim vào thế kỷ 17 của Isaac Newton, chôn vùi trong bộ sưu tập tư nhân suốt nhiều thập kỷ, hé lộ công thức chế hòn đá phù thủy chứa phép thuật tạo vàng và thuốc trường sinh.

Hòn đá phù thủy hay Đá tạo vàng là một vật chất kỳ bí. Các nhà giả kim thuật tin rằng nó có nhiều đặc tính phép thuật giúp con người trường sinh.

Một bản thảo viết tay về thuật giả kim vào thế kỷ 17 của Isaac Newton

Một bản thảo viết tay về thuật giả kim vào thế kỷ 17 của Isaac Newton, chôn vùi trong bộ sưu tập tư nhân suốt nhiều thập kỷ, hé lộ công thức chế hòn đá phù thủy chứa phép thuật tạo vàng và thuốc trường sinh.

Tài liệu viết tay này chứa những chỉ dẫn để tạo ra chất thủy ngân phù thủy do Newton sao chép lại từ sổ tay của một nhà giả kim danh tiếng khác. Được viết bằng tiếng Latinh, tựa đề của nó là "Chuẩn bị thủy ngân Sophick cho hòn đá phù thủy bằng kim loại chống mòn hình sao của sao Hỏa và Mặt Trăng lấy từ ghi chép của triết gia người Mỹ".

Công thức điều chế thủy ngân phù thủy của Newton ban đầu do một nhà hóa học người Mỹ tên George Starkey viết ra. Starkey học tại Đại học Harvard và chuyển đến Anh năm 1650 để cộng tác với các nhà hóa học xuất chúng đương thời. Cuối cùng, ông làm việc với Robert Boyle, một trong những đồng nghiệp của Newton. Nhưng Starkey công bố nghiên cứu dưới bút danh Eirenaeus Philalethes, cho phép ông kiểm soát việc các nhà hóa học khác mô phỏng thí nghiệm của mình.

Tuy các sử gia không nêu rõ Newton có tiến hành thí nghiệm giả kim của Starkey hay không, khả năng này là rất cao theo nhận định của Voelkel. Trên thực tế, Newton để lại nhiều chú thích và sửa một lỗi sai trong bản gốc của Starkey. Ở phía sau bản thảo, ông cũng viết lại một thí nghiệm chưng cất lõi chì của chính ông.

Theo khampha

Một nghĩa địa chó có tuổi đời 2.000 năm vừa được phát hiện ở Nga đã hé lộ nhiều thông tin về mối quan hệ giữa con vật nuôi trung thành này với con người thời xa xưa.

Hài cốt của hơn 100 con chó vừa được phát hiện tại địa điểm khảo cổ Ust-Polui, ở thị trấn Salekhard (Nga), thuộc vòng Bắc Cực. Đã có nhiều ngôi mộ chôn chó đã được phát hiện từ trước, nhưng điều khiến nghĩa địa chó ở Ust-Polui trở nên đặc biệt và gây chú ý khi có tới 115 hài cốt chó được chôn tập trung ở cùng một địa điểm.

Bộ xương chó được tìm thấy ở nghĩa địa chó.
Bộ xương chó được tìm thấy ở nghĩa địa chó.

Giáo sư Robert Losey - nhà khảo cổ học của Đại học Alberta (Canada) nói với tờ Live Science: "Vai trò của những con chó ở Ust-Polui rất đa dạng và phức tạp". Theo ông, chúng gánh vác nhiều nhiệm vụ thời đó, như trượt tuyết, đi săn tuần lộc và chim, thậm chí còn để tế lễ.

Những vết tích còn lại cho thấy có những con chó đã bị làm thịt để làm thức ăn.
Những vết tích còn lại cho thấy có những con chó đã bị làm thịt để làm thức ăn.

Trong khu nghĩa địa chó còn tìm thấy 2 chiếc xe trượt tuyết cùng dây thắng của tuần lộc. Những vết tích còn lại cho thấy có những con chó đã bị làm thịt để làm thức ăn; hoặc dùng trong các buổi tế lễ. Ở một địa điểm, người ta phát hiện hài cốt của 15 con chó chất đống. Sọ của chúng đều bị đập vỡ theo cùng một cách.

Địa điểm phát hiện ra nghĩa địa chó.
Địa điểm phát hiện ra nghĩa địa chó.

Trong số 115 hài cốt chó được tìm thấy, chỉ có 5 là được chôn cất cẩn thận, còn nguyên vẹn, chứng tỏ những con vật này có mối quan hệ rất thân thiết với chủ của chúng.

Mỗi ngôi mộ chó này chứa một bộ xương nguyên vẹn, chôn trong hố nông, tương tự những mộ của người trong khu vực này. Những bộ xương này cho thấy chúng không bị giết chết như 110 con chó còn lại trong khu nghĩa địa.

Trong một bài báo từ năm 2013, giáo sư Losey đã từng công bố kết quả nghiên cứu về một nghĩa địa chó ở khu vực hồ Baikal tại Siberia, có niên đại 8.000 năm. Chúng đều không bị giết chết hay dùng để hiến tế.

Năm 2013, giáo sư Losey đã từng công bố kết quả nghiên cứu về một nghĩa địa chó ở khu vực hồ Baikal tại Siberia.
Năm 2013, giáo sư Losey đã từng công bố kết quả nghiên cứu về một nghĩa địa chó ở khu vực hồ Baikal tại Siberia.

Theo laodong
Bảo Tàng Ai Cập tại Cairo vừa cho trưng bày văn bản bằng giấy cói lâu đời nhất của đất nước Kim tự tháp này: một văn bản 4.500 tuổi, ghi chép lại chi tiết công việc thường ngày của một công nhân xây kim tự tháp.

Dựa theo niên đại của văn bản này, các nhà khảo cổ tính được rằng người công nhân này sống tại thời đại của pharaoh Khufu, vị pharaoh có lăng mộ là Kim tự tháp Giza nổi tiếng.

Mảnh giấy cói này ghi lại về cuộc sống của một công nhân xây dựng, với việc hàng ngày là vận chuyển những tảng đá khổng lồ về Cairo để tiến hành xây dựng kỳ quan vĩ đại ấy.

Văn bản giấy cói lâu đời nhât được tìm thấy tại Ai Cập, được mang ra trưng bày vào ngày 14 tháng 7 vừa qua.
Văn bản giấy cói lâu đời nhât được tìm thấy tại Ai Cập, được mang ra trưng bày vào ngày 14 tháng 7 vừa qua.

Tấm giấy này được phát hiện từ hồi năm 2013 tại một bến cảng cổ đại cách thành phố Suez 119km, bởi một đoàn khảo cổ bao gồm các nhà khoa học đến từ Pháp và Ai Cập. Những tấm giấy cói này có tuổi thọ lâu đời nhất trong tất cả những tấm giấy cói đã được tìm thấy tại Ai Cập, chúng bao gồm hoạt động thường ngày của công nhân, vận chuyển vật liệu từ cảng Biển Đỏ sang khu công trường Kim tự tháp Giza. Một trong những bản ấy là nhật ký của nhân viên chính phủ đương thời, ghi lại về chi tiết các số liệu của công việc xây dựng kim tự tháp.

Hoạt động hàng ngày của công nhân được ghi lại chi tiết.
Hoạt động hàng ngày của công nhân được ghi lại chi tiết.

Một trong những mảnh giấy cói thuộc về người công nhân có tên Marr, kể về những công việc mà anh đã phải làm trong 2 tháng lao động, công việc bao gồm việc vận chuyển đá qua hệ thống kênh rạch của dòng sông Nile.

Những tờ giấy khác mô tả công việc phân chia thức ăn cho các công nhân, bao gồm cả những bức vẽ tượng hình về số lượng cừu mang tới cho các công nhân.

Một bản khác là cuốn nhật ký công việc của nhân viên chính phủ Merer, ghi lại chi tiết điều hành việc xây dựng kim tự tháp của anh.

Cống vật từ các quận khác được đưa về Cairo để phục vụ quá trình xây dựng kim tự tháp.
Cống vật từ các quận khác được đưa về Cairo để phục vụ quá trình xây dựng kim tự tháp.

"Bảng lương" 4.500 năm tuổi.
"Bảng lương" 4.500 năm tuổi.

Những tấm giấy cói ấy còn ghi lại những thứ các quận Ai Cập khác mang về thủ đô để nuôi và trả lương công nhân trong quá trình xây dựng. Các màu mực khác nhau thể hiện những khoản lương công nhân hay những vật phẩm khác nhau.

Văn bản của nhân viên chính phủ thời bấy giờ.
Văn bản của nhân viên chính phủ thời bấy giờ.

Có tất cả 6 văn bản giấy cói trong tổng số 30 bản được trưng bày. Tất cả chúng đều nhằm mục đích phô diễn cách điều hành quy củ và bản chất tập trung nhân lực, nguồn lực của đất nước Ai Cập dưới triều đại pharaoh Khufu.

Điều gì ẩn giấu dưới Kim tự tháp Giza, lăng mộ của pharaoh Khufu?

Trong hơn 4.500 năm, các kim tự tháp Ai Cập đã giữ lại cho mình những bí mật, ẩn giấu sau nhiều đường hầm và mê cung trong lớp tường dày của mình.

Chỉ mới đây thôi, các nhà khoa học đã tìm ra một số đường hầm mà trước đây chưa từng phát hiện ra, những đường hầm này có thể dẫn tới những căn phòng bí mật, hay trả lời những câu hỏi vẫn tồn tại về triều đại của vị pharaoh đang yên nghỉ dưới lớp đá dày của Kim tự tháp Giza.

Một nhóm các nhà nghiên cứu đã sử dụng công nghệ hạt để quét toàn bộ Kim tự tháp Giza, để tạo nên một bản đồ chi tiết cấu trúc bên trong công trình này. Kết quả nghiên cứu sẽ được công bố cuối tháng này.

Theo Trí Thức Trẻ

Những khối đá dưới biển Yonaguni Jima ở xứ hoa anh đào từ lâu đã khiến các nhà khoa học bối rối. Mới đây, một chuyên gia tuyên bố chúng thực ra là phế tích của Atlantis - một thành phố cổ bị động đất đánh chìm khoảng 2.000 năm trước.

Đó là tuyên bố của Masaaki Kimura, một nhà địa chất biển tại Đại học Ryukyus, Nhật Bản, sau hơn 15 năm lặn xuống khu vực này để đo đạc và tìm hiểu sự hình thành của nó. Cứ mỗi lần lặn xuống, Kimura cho biết ông lại càng thêm tin tưởng rằng dưới chân mình là di tích của một thành phố cổ 5.000 năm.

Những cấu trúc đá kỳ lạ dưới biển Nhật Bản, trông như phế tích của kim tự tháp
Những cấu trúc đá kỳ lạ dưới biển Nhật Bản, trông như phế tích của kim tự tháp. (Ảnh: National Geography)

"Cấu trúc lớn nhất trông giống như một kim tự tháp bậc thang, làm bằng đá nguyên khối, nhô lên ở độ sâu 25 mét", Kimura trình bày giả thuyết mới nhất của mình tại một hội thảo khoa học hồi tháng 6 vừa qua. Nhưng không giống các câu chuyện khác về những thành phố chìm, khẳng định của Kimura đã gây ra nhiều tranh cãi.

Một số nhà khoa học tin rằng chúng thực ra là phế tích của Atlantis.
Một số nhà khoa học tin rằng chúng thực ra là phế tích của Atlantis.

"Tôi không tin rằng bất kỳ cấu trúc hoặc hình khối lớn nào ở đó là các bậc thang nhân tạo, chúng đều là tự nhiên cả", Robert Schoch, giáo sư về khoa học và toán học tại Đại học Boston, người từng lặn xuống khu vực này, nhận định.

"Đó chỉ là những tầng đá cát, có xu hướng đứt gẫy trên một mặt phẳng dài, và tạo ra những rìa rất thẳng, đặc biệt ở trong vùng có nhiều đứt gãy và các hoạt động địa chấn", ông giải thích.

Cấu trúc lớn nhất trông giống như một kim tự tháp bậc thang, làm bằng đá nguyên khối.
Cấu trúc lớn nhất trông giống như một kim tự tháp bậc thang, làm bằng đá nguyên khối.

Ngoài ra, ngay cả Tổ chức Văn hoá của chính phủ Nhật Bản cũng như chính quyền quận Okinawa đều không coi các dấu tích tại Yonaguni là một di sản văn hoá quan trọng. Cả hai cơ quan này đều chưa từng thực hiện các nghiên cứu hoặc bảo tồn tại khu vực này.

Có phải phế tích hay không?

Yonaguni Jima là một hòn đảo nằm gần cực nam của bán đảo Ryukyu của Nhật. Một thợ lặn địa phương lần đầu phát hiện ra phế tích ở đây vào năm 1986. Ngày nay, khách du lịch có thể lặn xuống xem miễn phí.

Một vài chuyên gia tin rằng cấu trúc dưới biển này có thể là phần còn lại của Mu, một nền văn minh Thái Bình Dương trong truyền thuyết mà theo lời đồn là đã bị sóng biển nhấn chìm.

Kimura cũng cho biết, ấn tượng ban đầu của ông rằng các cấu trúc này là tự nhiên. Nhưng ông đã thay đổi quan điểm sau lần lặn đầu tiên. "Tôi nghĩ rất khó để giải thích nguồn gốc của chúng là tự nhiên thuần tuý, vì có quá nhiều bằng chứng về sự tác động của con người", ông nói. Chẳng hạn, ông đã tìm thấy những dấu vết mài xẻ trên đá, các ký tự thô sơ trên những khuôn mặt khắc và các mẩu đá được mài đẽo giống hình các con vật.

Dù cho ai đã tạo ra thành phố này, thì hầu hết nó đã chìm trong một chấn động lớn, điều vốn quen thuộc ở vành đai Thái Bình Dương, Kimura nói.

Nền văn minh vĩ đại thời tiền sử?

Sau nhiều năm nghiên cứu sự hình thành của khu tàn tích này, các nhà khoa học Nhật bản đã đi tới kết luận đáng kinh ngạc rằng: đây là dấu tích của một nền văn minh cao cấp cổ xưa, là một thành phố cổ bị động đất đánh chìm khoảng 12.000 năm trước.

Các thợ lặn đã phát hiện ra những con đường dài, những đại lộ lớn

Các thợ lặn đã phát hiện ra những con đường dài, những đại lộ lớn, những cấu trúc cầu thang lớn, những cấu trúc cổng tò vò, các khối đá khổng lồ được đẽo gọt chính xác và tỉ mỉ. Cầu thang khổng lồ ở nơi đây đã được xây dựng từ một loạt các lớp đá cao 1m, giống như bậc thang kim tự tháp.

Các nhóm chữ tượng hình được tìm thấy chỉ ra rằng những người xây dựng các tàn tích dưới đáy biển này thuộc về một nền văn minh rất tiến bộ.

Các giám định niên đại cho thấy cấu trúc này có thể ra đời vào khoảng 8.000 đến 10.000 năm TCN, lâu đời hơn bất cứ nền văn minh nào đã được biết đến.

Đến nay, giới nghiên cứu vẫn chưa xác định được chủ nhân của kim tự tháp bí ẩn này

Đến nay, giới nghiên cứu vẫn chưa xác định được chủ nhân của kim tự tháp bí ẩn này. Các nhà khảo cổ học tại Trường Đại học London tin rằng những người xây dựng nên công trình này có trình độ còn vượt trên các nền văn minh Lưỡng Hà và sông Ấn.

Sự hiện diện của công trình cũng củng cố giả thuyết về sự tồn tại của một nền văn minh vĩ đại từ thời tiền sử, đã bị xóa khỏi ký ức con người sau một trận đại hồng thủy.

Nghiên cứu viên Cao cấp
Nguyên Viện trưởng Viện Khảo cổ học (2008-2014)
Đã nghỉ hưu
Đã nghỉ hưu!
Đã nghỉ hưu.
Nghiên cứu viên Cao cấp
Đã nghỉ hưu

Trang


61 Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội

+8424 38255449
Copyright © 2016 by khaocohoc.gov.vn.
Thiết kế bởi VINNO
Tổng số lượt truy cập: 9027804
Số người đang online: 16