Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi

Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi

 

Thứ ba, 10 Tháng 7 2012 10:13

 

Các chuyên gia Úc cho hay đã tìm thấy dấu vết của một sinh vật lâu đời nhất từng tồn tại trên Trái đất, loài sên dài 1cm cách đây 585 triệu năm ở Uruguay.

Dấu vết của một sinh vật giống như sên, thuộc dạng động vật có đối xứng hai bên, đã được tìm thấy tại Uruguay bởi 2 chuyên gia địa chất học của Đại học Alberta (Úc) là Ernesto Pecoits và Natalie Aubet.

Nếu được công nhận, phát hiện trên sẽ giúp đẩy lùi thời gian xuất hiện sinh vật đầu tiên trên Trái đất thêm khoảng 30 triệu năm nữa, theo báo cáo trên chuyên san Science.

Trước đó, chứng cứ về sinh vật cổ nhất thế giới đã được tìm thấy ở Nga với niên đại khoảng 558 triệu năm.

Các nhà nghiên cứu đã bỏ ra 2 năm để phân tích và thu thập thêm nhiều bằng chứng trước khi viết báo cáo đăng trên chuyên san Science.

AFP dẫn lời Kurt Konhauser, nhà địa vi trùng học của Đại học Alberta, cho hay bước kế tiếp là nghiên cứu nhằm xác định sự tiến hóa của những sinh vật này theo hướng giúp chúng có thể di chuyển được để tìm thức ăn.


 

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang

Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang

 

Thứ ba, 03 Tháng 7 2012 09:46

 

Trong đợt khảo sát khảo cổ học tại huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, Viện Khảo cổ học và Bảo tàng tỉnh đã phát hiện một khu mộ thời tiền sử tại xã Thượng Ấm.

Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang

PGS-TS Trình Năng Chung, Viện Khảo cổ học, cho biết đợt khảo sát diễn ra vào tháng 5. Đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ phát hiện khu mộ địa của người thời Hùng Vương trên đất Tuyên Quang. Để tìm hiểu toàn diện khu mộ cổ, họ đang có kế hoạch khai quật địa điểm này.

Căn cứ vào đặc trưng chất liệu, kiểu dáng và hoa văn của các vò, nồi gốm cũng như kiểu chôn cất, các nhà khảo cổ bước đầu xác định đây là khu mộ thời tiền văn hóa Đông Sơn, thuộc vào giai đoạn văn hóa Gò Mun, có niên đại khoảng gần 3.000 năm. Địa điểm này còn tiếp tục được nhiều thế hệ đời sau sử dụng làm nơi chôn cất người thân.

Những ngôi mộ này thường là nồi vò gốm lớn, bên trong đựng xương cốt người và các di vật khảo cổ, được chôn vùi trong hốc đá hoặc kẽ núi. Hầu hết nồi gốm đã bị vỡ. Tuy vậy, các nhà khảo cổ cũng nhận thấy một vài mộ táng gồm hai chiếc nồi, hoặc vò gốm úp miệng vào nhau. Đây là một trong những táng thức quen thuộc của cư dân Việt cổ thời đại kim khí.

Một số nồi vò này được tạo tác trên bàn xoay, một số nặn trực tiếp bằng tay. Thân gốm khá dày, cứng, phần lớn bên ngoài trang trí hoa văn như văn thừng, văn khắc vạch, văn chấm dải với các đồ án hình học đơn giản, có cả loại hoa văn in chấm cuống rạ kết hợp văn khắc vạch trên bản miệng và vai gốm.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn

Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn

 

Thứ ba, 03 Tháng 7 2012 09:41

 

Trong đợt điều tra khảo sát khảo cổ học tại một số xã thuộc huyện Ngân Sơn, cán bộ Viện Khảo cổ học và Bảo tàng tỉnh Bắc Kạn đã phát hiện một số dấu tích của thời tiền sử tại hang Nà Mò, thôn Nà Cà, xã Hương Nê.

Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn

Đây là phát hiện có ý nghĩa đối với việc nghiên cứu thời tiền sử ở Bắc Kạn nói riêng và Việt Nam nói chung.

Hang Nà Mò thuộc địa phận thôn Nà Cà, xã Hương Nê, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn. Nà Mò – theo tiếng địa phương có nghĩa là ruộng bò. Đây là một hang lớn nằm trên sườn dãy núi đá vôi, hang cao khoảng 15m so với chân núi.

Cửa hang hình vòm lớn quay về hướng Tây chếch Bắc, trông xuống một thung lũng rộng lớn có một con suối chảy qua. Bề mặt hang khá bằng phẳng rộng gần 500m2. Phần lớn diện tích lòng hang đều nhận được ánh sáng tự nhiên, thuận lợi cho người cư trú.

Tại khu vực gần cửa hang, đoàn khảo sát đã tiến hành đào thám sát một hố rộng 2,5m2. Kết quả khảo sát bước đầu cho thấy, dấu tích của người nguyên thuỷ tìm thấy chủ yếu ở khu vực giữ hang.

Tầng văn hoá dày khoảng 1,2m đã có dấu lớp văn hoá bị xâm hại. Tầng văn hoá có độ kết cấu khá mềm, được hình thành bởi đất sét trong hang đá có màu xám sẫm, xen lẫn vỏ nhuyễn thể sống, suối và di vật khảo cổ.

Đoàn cũng đã phát hiện hàng chục di vật khảo cổ chủ yếu là đồ đá. Qua mặt cắt địa tầng cho thấy di tích có hai tầng văn hoá phát triển trực tiếp lên nhau, không có lớp phân cách.

Đó là lớp văn hoá sớm nằm ở phía dưới dày gần 1mét, chứa nhiều công cụ lao động như công cụ chặt đập, công cụ nạo cắt, cuốc tay, đá nguyên liệu.

Tất cả đều được chế tác từ những viên cuội ở sông suối và bằng kỹ thuật ghè đẽo thô sơ. Loại hình công cụ này mang đặc trưng công cụ văn hoá Hoà Bình muộn như công cụ rìu ngắn, công cụ hình bầu dục.

Trong lớp văn hoá muộn dày gần 20cm nằm ở bên trên, ngoài những công cụ đá cuội ghè đẽo đã tìm thấy đồ gốm thô dày nguyên thuỷ được nặn bằng tay, độ nung thấp, bên ngoài có trang trí hoa văn.

Hầu hết các lớp văn hoá đều tìm thấy dếu vết của bếp lửa, với lớp than tro dầy, đất đỏ cháy. Trong các lớp văn hoá tìm thấy khối lượng lớn xương răng động vật và vỏ nhuyễn thể sông suối như ốc, trai, trùng trục. Đó chính là tàn tích thức ăn của người tiền sử bỏ lại.
 
Đáng chú ý là đã tìm thấy dấu vết cháy và vết chặt trên những đoạn xương ống, chứng tỏ người nguyên thuỷ đã phân chia con thú săn được thành nhiều phần và nướng chúng trên lửa.

Việc tìm thấy nhiều chầy nghiền và những dấu tích còn lại cho thấy săn bắn, hái lượm chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong phương thức tìm kiếm nguồn thức ăn của người nguyên thuỷ nơi đây.

Sự có mặt của nhiều đá cuội nguyên liệu, phác vật đá và mảnh tước ở đây cũng chứng tỏ quá trình gia công công cụ được tiến hành tại chỗ.

Ngoài ra đoàn cũng đã tìm thấy loại thổ hoàng là thứ đá khoáng chất màu đỏ, thường được người nguyên thuỷ nghiền thành bột hoà với nước bôi lên người để trang trí.

Đặc biệt khảo sát bước đầu cũng đã phát hiện được một ngôi mộ ở vị trí sâu nhất của tầng văn hóa. Mộ được đánh dấu bằng 3 tảng đá xếp cạnh nhau. Xương cốt chủ nhân ngôi mộ được xếp thành một cụm, có chôn kèm theo một công cụ đá, không tìm thấy hộp sọ. Toàn bộ xương có dấu vết nhuộm mầu đỏ của thổ hoàng. Đây là ngôi mộ cải táng.

Theo Phó Giáo sư, tiến sĩ Trình Năng Chung, trưởng đoàn khảo sát cho biết, dựa vào kết cấu trầm tích địa tầng văn hoá, hang Nà Mò là một di tích cư trú của nhiều thế hệ cư dân nguyên thuỷ.

Lớp cư trú sớm nhất thuộc cư dân văn hoá Hoà Bình muộn, có niên đại cách ngày nay khoảng 6000- 7000 năm, lớp cư trú muộn thuộc giai đoạn hậu kỳ đá mới- sơ kỳ kim khí có niên đại cách ngày nay khoảng 4000 năm.

Đây là phát hiện khảo cổ học quan trọng, đóng góp những nhận thức mới vào việc nghiên cứu thời tiền sử ở Bắc Kạn nói riêng và Việt Nam nói chung.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trình Năng Chung cũng cho biết thêm, hiện nay công việc nghiên cứu kỹ di tích này vẫn đang được tiến hành và di chỉ này sẽ được khai quật lớn trong thời gian tới.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu

Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu

 

Thứ năm, 28 Tháng 6 2012 10:09

 

Hai chuyên gia dò tìm kim loại người Anh đã khai quật được kho tiền xu bằng vàng, bạc từ thời kỳ đồ Sắt lớn nhất ở châu Âu.

Sau hơn 30 năm kiên trì tìm kiếm, 2 chuyên gia dò tìm kim loại Reg Mead và Richard Miles cuối cùng đã phát hiện kho báu tiền xu khổng lồ trên một cánh đồng ở Jersey, Anh. Họ đã khai quật được khoảng từ 30.000 đến 50.000  đồng tiền xu bằng vàng và bạc được chôn vùi dưới một ụ đất sét suốt hơn 2.000 năm qua.

Các chuyên gia nhận định những đồng xu này thuộc thời kỳ Celtic và La Mã và có niên đại từ năm 50 trước Công Nguyên - vào cuối thời kỳ đồ Sắt. Chủ nhân của kho báu này được phỏng đoán là bộ tộc Coriosolitae sinh sống ở khu vực thuộc vùng St Malo và Dinan (Pháp) ngày nay.

Những người Coriosolitae đã chôn giấu tài sản của mình nhằm tránh bị quân đội của Julius Caesar cướp bóc. Đội quân của Julius Caesar thời kỳ đó rất hùng mạnh và xâm chiếm vùng tây bắc nước Pháp, khiến cộng đồng bộ tộc Coriosolitae phải di chuyển ra vùng ven bờ biển.

Một số người thuộc bộ tộc Coriosolitae sau đó đã mang theo tài sản và bơi qua eo biển Manche để sang hòn đảo Jersey thuộc Anh ngày nay. Và cách an toàn nhất để không bị quân đội của Caesar phát hiện và cướp tài sản mà họ mang theo là chôn chúng tại một nơi bí mật.


Tiến sĩ Philip de Jersey, chuyên gia về tiền xu thời kỳ Celtic tại Đại học Oxford (Anh), nhận định trên Daily Mail: “Phát hiện này rất thú vị và có ý nghĩa rất quan trọng. Nó sẽ cung cấp những thông tin mới, không chỉ về những đồng tiền xu mà cả về những người sử dụng chúng.”

Reg Mead và Richard Miles, chủ nhân của kho báu tiền xu được xác định có trị giá lên tới 10 triệu bảng này, đã quyết định sẽ trưng bày toàn bộ số tiền xu thu được tại Viện bảo tàng Jersey để khách tham quan có thể tận mắt chứng kiến.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Tìm thấy đường cổ 2.000 năm tuổi ở Hy Lạp

Tìm thấy đường cổ 2.000 năm tuổi ở Hy Lạp

 

Thứ năm, 28 Tháng 6 2012 10:08

 

Các chuyên gia khảo cổ ở thành phố lớn thứ hai của Hy Lạp đã phát hiện một đoạn đường cổ dài 70 mét được người La Mã xây dựng cách đây gần 2.000 năm. Đây từng là tuyến đường huyết mạch của thành phố này.

Con đường lát đá cẩm thạch được phát hiện trong các cuộc đào đất nhằm phục vụ cho việc xây dựng hệ thống tàu điện ngầm mới của thành phố cảng Thessaloniki, miền bắc Hy Lạp, dự kiến sẽ được hoàn thành sau bốn năm nữa.

Khu vực khai quật đã được mở cho công chúng xem hôm 25.6. Nhiều viên đá cẩm thạch lát đường lớn được khắc trò chơi chữ của trẻ em, trong khi những tấm đá khác được in dấu bánh xe ngựa kéo.

Ngoài ra, các nhà khảo cổ cũng tìm thấy dấu tích dụng cụ, đèn và những chân cột đá cẩm thạch tại khu vực nói trên.

Ông Viki Tzanakouli, một chuyên gia khảo cổ trong dự án, nói với hãng tin AP rằng tuyến đường La Mã này khoảng 1.800 năm tuổi. Ngoài ra, tàn tích của một tuyến đường cổ hơn, do người Hy Lạp cổ xây dựng trước đó 500 năm, cũng được tìm thấy nằm bên dưới.

“Chúng tôi đã tìm thấy những tầng đường nằm chồng lên nhau, hé lộ lịch sử của thành phố trong nhiều thế kỷ”, ông Tzanakouli nói.

Nằm sâu khoảng 7 mét dưới lòng đất ở trung tâm thành phố Thessaloniki, tuyến đường cổ đi gần như cùng hướng với đại lộ Egnatia hiện nay của thành phố này.

Dự án xây dựng tàu điện ngầm, vốn được khởi công vào năm 2006, là cơ hội hiếm hoi để các chuyên gia khảo cổ khám phá bên dưới thành phố đông dân cư này. Tuy nhiên, công tác khảo cổ cũng đã khiến dự án tàu điện ngầm bị đình trệ trong nhiều năm.

Hồi năm 2008, các công nhân làm việc trên hệ thống tàu Thessaloniki đã phát hiện hơn 1.000 ngôi mộ.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Phát hiện công trình bí ẩn cổ hơn kim tự tháp

Phát hiện công trình bí ẩn cổ hơn kim tự tháp

 

Thứ năm, 28 Tháng 6 2012 10:06

 

Các nhà khảo cổ Anh vừa khai quật được di tích của một công trình tiền sử bí ẩn, có thể cổ hơn cả các kim tự tháp Ai Cập.

Theo tạp chí Discovery, địa điểm khai quật nằm ở Monmouth, xứ Wales. Được phát hiện trong quá trình xúc tiến một dự án phát triển nhà, cấu trúc bí ẩn, đồ sộ bao gồm hàng loạt rãnh có thể là nơi đặt móng cọc gỗ của một công trình khổng lồ.

“Cái chúng tôi thu được dường như là các dầm đệm tà vẹt song song, kích cỡ lớn, đặt gần rìa một cái hồ cổ xưa đã cạn nước”, chuyên gia Steve Clarke thuộc Hội khảo cổ học Monmouth cho biết.

Kết quả đo đạc cho thấy, các dầm đệm tà vẹt có chiều dài tới 15,2 mét, chiều ngang gần 1 mét và dường như được làm hoàn toàn từ một thân cây to.

Ông Clarke tiết lộ, mặc dù nhóm khảo cổ nhận định cấu trúc đồ sộ mới khai quật có từ thời tiền sử nhưng họ không biết đó chính xác là công trình gì, tuổi thọ bao lâu và chiều dài bao nhiêu.


Sau khi khai quật, các nhà khảo cổ nhận thấy cấu trúc bằng gỗ cắm vào bề mặt của một gò đất nung. Họ tin rằng, cấu trúc này ra đời ít nhất từ thời kỳ Đồ đồng, nhưng có thể là đầu giai đoạn Đồ đá mới, cách đây khoảng 6.500 năm, cổ hơn rất nhiều so với các kim tự tháp Ai Cập vốn có tuổi thọ khoảng 2.000 năm.

Theo nhà khảo cổ Clarke, ông đã liên hệ nhiều chuyên gia về đất ngập nước nhưng tất cả họ đều nói chưa từng nhìn thấy bất kỳ thứ gì như trên.

Những bí ẩn bao trùm đã làm khơi dậy vô số đồn đoán, từ nền móng của một ngôi nhà dài đầu thời Đồ đá mới tới một thềm lớn được xây trên đất bão hòa nước.

Cho tới hiện tại, cấu trúc nền được sử dụng để làm gì và người cổ xưa có thể đã xây dựng cái gì bên trên nó vẫn chưa có giải đáp. Các cuộc kiểm tra các-bon phóng xạ về cấu trúc này đang được tiến hành và dự kiến sẽ cho kết quả cuối cùng trong vòng 2 tuần nữa.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Thành Nhà Hồ - Thanh Hóa (27/06/2012)

Thành Nhà Hồ - Thanh Hóa (27/06/2012)

 

Thứ tư, 27 Tháng 6 2012 10:21

 

Kích thước: 21 x 27 cm

Năm xuất bản: 2011

Số trang: 172

Trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc Việt Nam, vùng đất Thanh Hóa luôn chiếm giữ vị thế quan trọng. Mảnh đất “Địa linh nhân kiệt” này còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu như: văn hóa Đa Bút, văn hóa Hoa Lộc, đền Bà Triệu

Giới thiệu về nội dung:

Trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc Việt Nam, vùng đất Thanh Hóa luôn chiếm giữ vị thế quan trọng. Mảnh đất “Địa linh nhân kiệt” này còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu như: văn hóa Đa Bút, văn hóa Hoa Lộc, đền Bà Triệu….

Thành Nhà Hồ - Thanh Hóa được xây dựng và tồn tại trong những biến động cuối thế kỷ XIV đầu thế kỷ XV, gắn liền với sự nghiệp của nhà cải cách lớn Hồ Quý Ly. Đây là nơi duy nhất ghi dấu ấn đặc biệt cho việc thực hiện các quyết định cách tân đất nước của vương triều Hồ góp phần thúc đẩy và tăng cường các trào lưu tư tưởng mới ở Việt Nam và khu vực, đồng thời chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử và văn hóa của nước ta trong mối liên quan với các nước trong khu vực vào giai đoạn tiếp theo.

Cuốn sách: “Thành Nhà Hồ-Thanh Hóa” được các tác giả biên soạn nhằm giới thiệu tóm tắt các giá trị lịch sử văn hóa của di tích. Ấn phẩm đem đến cho bạn đọc hình ảnh về những chứng tích của một thời kỳ có nhiều biến động sâu sắc của xã hội Việt Nam đang trên đà cách tân mạnh mẽ để tiến tới một thời kỳ mới phồn thịnh hơn.

Cuốn sách gồm 5 phần chính:
1. Vị trí địa lý
2. Lịch sử
3. Quy hoạch tổng thể, cấu trúc các vòng thành và kỹ thuật xây dựng
4. Những di sản văn hóa phong phú trong vùng đệm
5. Giá trị lịch sử - Văn hóa

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Di sản lịch sử và những hướng tiếp cận mới (27/06/2012)

Di sản lịch sử và những hướng tiếp cận mới (27/06/2012)

 

Thứ tư, 27 Tháng 6 2012 10:24

 

Kích thước: 16 x 24 cm

Năm xuất bản: 2011

Số trang: 373

“Di sản lịch sử và những hướng tiếp cận mới” là cuốn sách thứ 3 trong Tủ sách Khoa học xã hội, được thực hiện với sự tài trợ của Viện Harvard Yenching

Giới thiệu về nội dung:

“Di sản lịch sử và những hướng tiếp cận mới” là cuốn sách thứ 3 trong Tủ sách Khoa học xã hội, được thực hiện với sự tài trợ của Viện Harvard Yenching, là sự tiếp theo của các cuốn “Sự biến đổi của tôn giáo tín ngưỡng ở Việt Nam hiện nay” (2008) và “Nghiên cứu văn học Việt Nam - những khả năng và thách thức” (2009). Nội dung của cuốn sách gồm một số bài viết về lịch sử và khảo cổ học, hai trong số các ngành khoa học xã hội cơ bản của Việt Nam.

Mặc dù không có tham vọng tập hợp những kết quả nghiên cứu mới nhất nhưng cuốn sách đã cố gắng giới thiệu một số kết quả nghiên cứu theo hướng vận dụng các lý thuyết đang phổ biến trong giới nghiên cứu quốc tế, ứng dụng các phương pháp đa ngành và liên ngành, sử dụng kết quả của các phương pháp và kỹ thuật hiện đại trong lĩnh vực sử học và khảo cổ học với đối tượng nghiên cứu là các loại di sản lịch sử khác nhau, bao gồm các di sản vật thể, phi vật thể, sử liệu, văn liệu và cả các nguồn tư liệu không chính thống (theo quan niệm truyền thống), cũng như các sản phẩm trí tuệ của các học giả đi trước.

Chín bài viết được tập hợp trong cuốn sách này - với tư cách là những nghiên cứu trường hợp, có những cách tiếp cận đa dạng và sử dụng những phương pháp khác nhau để giải quyết hoặc xới lên các vấn đề đang được quan tâm. Trong khi có những bài viết thuần tuý mang tính chất là các khảo cứu thuộc chuyên ngành khảo cổ học hay sử học, bạn đọc có thể thấy một số bài viết vận dụng một cách linh hoạt các hướng tiếp cận thuộc cả hai chuyên ngành, đối tượng và phạm vi nghiên cứu cũng rất đa dạng.

Sau đây là một số vấn đề cơ bản được đề cập tới trong nội dung cuốn sách: Một số khuynh hướng lý thuyết của khảo cổ học và sử học đang hiện hành và việc ứng dụng các lý thuyết này ở Việt Nam.

Các phương pháp, kỹ năng thu thập và khai thác tư liệu, phương pháp nghiên cứu đa ngành, kỹ năng vận dụng các kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học khác nhau để giải quyết các vấn đề của khảo cổ học và sử học.

Những hướng tiếp cận khác nhau đối với các nguồn tư liệu khảo cổ học và lịch sử; những vấn đề có thể giải quyết cả trong nghiên cứu lẫn trong ứng dụng vào thực tế…

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Tạp chí khảo cổ học số 1/2012

Tạp chí khảo cổ học số 1/2012

 

Thứ tư, 27 Tháng 6 2012 13:43

 

Mục lục

1. Di chỉ Huổi Ca trong bối cảnh tiền sử thượng du sông Đà/Lê Hải Đăng.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 3-18

2. Khái luận khảo cổ học tiền sử khu vực vịnh Bái Tử Long/Trình Năng Chung.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 19-27

3. Di tích khảo cổ học Mỹ Lộc (Bình Dương): Tư liệu và nhận thức/Bùi Chí Hoàng.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 28-43

4. Thảm thực vật tiền sử - sơ sử Đông Nam Bộ qua phân tích bào tử phấn hoa/Phạm Đức Mạnh - Nguyễn Hồng Ân - Nguyễn Thị Mai Hương.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 44-53

5. Đồ gốm Champa 10 thế kỷ đầu Công nguyên từ tiếp cận khảo cổ học kỹ thuật và khảo cổ học xã hội/Lâm Mỹ Dung - Nguyễn Anh Thư.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 54-68

6. Gốm Việt Nam thời Lý/Bùi Minh Trí.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 69-74

7. Chùa Báo Ân (Gia Lâm - Hà Nội) trong hệ thống chùa thiền phái Trúc Lâm/Lê Đình Phụng.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 75-80

ĐỌC SÁCH VÀ THẢO LUẬN

8. Lý thuyết của Jared Diamond về sự sụp đổ của các xã hội và trường hợp Phù Nam/Đặng Ngọc Kính.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 81-87

TƯ LIỆU DỊCH

9. Mô hình mới hình thành con người hiện đại/A.P.Derevianko.- Khảo cổ học, 2012, số 1.- Tr. 88-94

THÔNG TIN HOẠT ĐỘNG KHẢO CỔ HỌC

GIỚI THIỆU SÁCH

 
Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi

Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi

 

Thứ hai, 25 Tháng 6 2012 16:45

 

Theo đo đạc của các nhà khoa học, Hang Mòi (Quần thể di tích danh thắng Tràng An, xã Trường Yên, Gia Viễn, Ninh Bình) rộng khoảng 200m2, cửa hang rộng 9,5m, sâu 21m. Chỗ cao nhất của trần hang là 10m.

Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi

Theo ông Dương Đình Thanh, hang Mòi được các nhà khảo cổ ĐH Cambridge đào thám sát 2 hố vào năm 2011. Tuy nhiên, đang đào bới thì họ rút đi. Hiện trong hang vẫn còn hố đào dở dang. Góc hang có một đống vỏ sò và các loại nhuyễn thể khác.

Chúng tôi bật đèn pin, soi từng góc gách hang Mòi, nhưng tuyệt nhiệt không thấy mẩu xương người nào. Chẳng lẽ các nhà khảo cổ đã đưa bộ xương này đi một cách bí mật.

Ông Thanh bảo rằng, mặc dù ông là người chỉ dẫn các nhà khảo cổ vào hang đào bới, song khi quá trình khai quật diễn ra, thì ông không được phép vào. Ông chỉ có nhiệm vụ canh gác, không cho người lạ xâm phạm vào hang mà thôi.

Tìm mãi không thấy xương cốt đâu, ông Thanh liên lạc với nhà khảo cổ Phan Thanh Toàn, là người trực tiếp đào bới và phát hiện bộ xương này. Sau khi trình bày đầu đuôi sự việc, nhà khảo cổ Phan Thanh Toàn mới tiết lộ rằng, bộ xương vẫn ở trong hố thám sát.

Tôi liền nhảy xuống hố sâu ngót 1m và lần tìm. Ở góc hang có một lớp đất vụn. Tôi dùng tay nhẹ nhàng gạt lớp đất vụn, thì đến lớp nilon. Nhấc tấm nilon thì hiện ra một đống xương trắng hếu, vỡ vụn, lẫn lộn với nhau. Nhìn cảnh xương cốt trắng hếu, ông Dương Đình Thanh chắp tay khấn vái. Ông cầu xin cụ tổ tha thứ cho sự xâm phạm của chúng tôi.

Tôi nhẹ nhàng nhặt từng mẩu xương lên quan sát, thì thấy có khá nhiều xương thể hiện rõ ràng là xương người, gồm xương sườn, xương ngón tay, ngón chân, xương đốt sống, xương ống tay, ống chân… Tuy nhiên, những xương dài như xương ống, xương sườn đều đã gãy thành những mẩu nhỏ.

Tôi tìm kiếm kỹ lưỡng nhưng không thấy mảnh xương sọ nào, cũng không thấy xương hàm, răng, đốt sống cổ, xương bánh chè, là loại xương rất bền. Sau này tôi mới biết, các nhà khoa học vừa phát hiện bộ xương thì dừng lại.

Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi

Mot phan bo xuong 1 van tuoi phat lo.

Xương người ở trong môi trường tự nhiên, chỉ độ vài trăm năm, sẽ mủn, hoặc nhẹ bẫng. Nếu bóp nhẹ, có thể vỡ vụn. Tuy nhiên, những mẩu xương này đều khá nặng, không kém đá là mấy. Như vậy, có thể tin rằng, bộ xương cụ tổ này đang trong quá trình hóa thạch.

 Theo ông Dương Đình Thanh, các nhà khảo cổ Anh quốc đã đào bới ở nhiều hang động trong Tràng An từ mấy năm nay, song họ chỉ phát hiện được vỏ ốc, vỏ sò. Khi phát hiện được công cụ lao động, hay món đồ trang sức bằng vỏ sò, đá, họ đã sung sướng lắm, hò hét ầm ĩ, tổ chức tiệc mừng. Ông bảo: “Không ngờ các nhà khảo cổ của nước ta, chỉ đào bới có vài hôm mà phát hiện được xương người, thứ mà mấy nhà khoa học quốc tế kia tìm kiếm bao năm nay. Công nhận nhà khảo cổ của ta giỏi thật”.

Chúng tôi tìm vào xóm 8, xã Gia Sinh (Gia Viễn, Ninh Bình), thì gặp các nhà khảo cổ của Viện Khảo cổ Việt Nam đang đào bới mấy hang động ở đây. Theo PGS.TS. Nguyễn Khắc Sử, qua việc thám sát hàng chục hang động, có thể khẳng định chắc chắn rằng, vùng Tràng An là nơi cư trú liên tiếp của người tiền sử.

TS. Sử cho biết, việc phát hiện hài cốt người tiền sử trong hang Mòi là phát hiện quan trọng. TS. Sử đoán rằng, qua việc xếp đá quanh bộ hài cốt, có thể đặt nghi vấn rằng, đây là mộ táng của người xưa. Nghiên cứu mộ táng, có thể biết được nhiều thông tin liên quan đến văn hóa, đời sống, tập quán của người xưa.

“Nguyên tắc của khảo cổ học là phải đào đến tận cùng. Tuy nhiên, không hiểu sao các nhà khảo cổ Anh đào chỉ được 40cm thì dừng lại. Chúng tôi đã tiếp tục công việc của các nhà khảo cổ Anh, đào sâu xuống lòng hang. Hố khai quật đã làm phát lộ 2 tầng văn hóa, gồm trước và sau biển tiến. Bộ xương này xuất hiện ở giai đoạn trước biển tiến. Như vậy, có thể tin rằng, bộ hài cốt này có tuổi cách ngày nay từ 7.000 đến 10.000 năm”, TS. Nguyễn Khắc Sử cho biết.

Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi

Xương ống

Hai nhà khảo cổ trực tiếp đào hố thám sát và phát hiện bộ hài cốt gồm Phan Thanh Toàn và Nguyễn Gia Đối, cho rằng, đây là phát hiện rất quan trọng với khảo cổ học thời kỳ đồ đá. Các nhà khảo cổ đào bới cả trăm hang động có người tiền sử sinh sống, may ra mới có một hang động phát hiện có xương cốt.

Ngay khi phát hiện bộ xương, các nhà khoa học của Viện Khảo cổ đã tạm dừng công việc khai quật. Sắp tới, Viện Khảo cổ sẽ mời chuyên gia nước ngoài tham gia cùng khai quật hang động này. Khi tiếp tục công việc, sẽ mở rộng hố khai quật thêm 4m2.

Cũng theo nhà khảo cổ Phan Thanh Toàn, qua việc phát hiện lớp đá rải dưới bộ xương, có thể tạm tin đây là mộ táng. Các nhà khảo cổ cũng đã từng phát hiện mộ táng kiểu này tại hang Con Moong (Thanh Hóa). Sắp tới, khi khai quật làm phát lộ hoàn toàn bộ xương, sẽ nghiên cứu nguồn gen, để biết người trong mộ này từ đâu đến, và họ di cư đi đâu.

Các nhà khảo cổ phát hiện tại hang Mòi một số mảnh xương lợn, mèo lớn, khỉ, don, rùa, chim, cá, cùng các loài nhuyễn thể như ốc núi, ốc suối, ốc mít, ốc lá, hến sông, hàu cửa sông, vọp, trùng trục dài, trai điệp sông, càng cua…

Công cụ ở hang Mòi chủ yếu là đá ghè đẽo, được làm từ đá cuội vôi, một số làm từ mảnh tước có dấu tu chỉnh làm dao cắt. Duy nhất có một công cụ cuội diabas, có dấu vết kỹ thuật bổ cuội và ghè tu chỉnh nhỏ làm nạo cắt. Đồ gốm có số lượng khá nhiều, đa số là loại gốm đất sét pha cát, thành gồm dày, gốm bở, dễ vỡ, trang trí văn thừng đập thô kiểu Đa Bút.

Thám sát hang Mòi cho thấy, cư dân ở đây sống trong hai trạng thái môi trường khác nhau. Giai đoạn đầu là môi trường lục địa, giai đoạn sau là môi trường biển. Niên đại dự đoán cho hang Mòi có thể mức sớm vào khoảng 7.000 đến 10.000 năm, còn mức muộn khoảng 3.500 đến 6.000 năm cách ngày nay.

 
 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Trang

Cổng thông tin điện tử viện khảo cổ học
Cơ quan chủ quản: Viện Khảo cổ học - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam
Chịu trách nhiệm nội dung: TS Hà Văn Cẩn

61 Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội

+8424 38255449
Copyright © 2016 by khaocohoc.gov.vn.
Thiết kế bởi VINNO
Tổng số lượt truy cập: 9907553
Số người đang online: 12