Mộ của hoàng tử Maya lộ diện
Thứ ba, 07 Tháng 8 2012 10:22
Các nhà khảo cổ phát hiện lăng mộ của một hoàng tử Maya trong khu phế tích hoàng cung tại Mexico.

Ngôi mộ của vị hoàng tử nằm trong khu phế tích hoàng cung thuộc thành phố cổ Uxul của người Maya tại Campeche, Mexico. Thành phố Uxul nằm giữa một khu rừng rậm, Livescience đưa tin.
Uxul, thành phố nằm gần biên giới giữa Mexico và Guatemala, từng là một trong những trung tâm giao thương lớn nhất của đế chế Maya trong khoảng thời gian từ năm 250 tới 900 sau Công nguyên. Hai nhà khảo cổ Karl Ruppert và John Denison phát hiện Uxul vào năm 1934. Các chuyên gia tin rằng Uxul nằm dưới sự kiểm soát của Calakmul, thành phố lớn hơn và mạnh hơn gần đó, vào khoảng năm 630. Dân số của Uxul hầu như biến mất trong thế kỷ 9.
Các nhà khảo cổ từ Đại học Bonn tại Đức và Viện Nhân chủng và Lịch sử Mexico đã khai quật tại thành phố Uxul trong nhiều năm. Trong năm 2010 họ tìm thấy hai hồ nhân tạo khổng lồ cùng nhiều đồ vật chứa nước bằng gốm. Họ cho rằng người Maya đào hồ để dự trữ nước trong mùa khô. Nhóm chuyên gia tiếp tục khai quật hoàng cung tại Uxul trong năm 2011 và phát hiện nhiều tòa nhà.
"Hoàng cung được xây vào khoảng năm 650, thời gian mà triều đại tại thành phố Calakmul đang cố gắng mở rộng ảnh hưởng của họ tới những vùng đất thấp nhưng rộng lớn của đế chế Maya", thông cáo của Đại học Bonn cho biết.
Nikolai Grube, một nhà khảo cổ của Đại học Bonn, kể rằng ông và các đồng nghiệp phát hiện một ngôi mộ được xây bằng gạch ở độ sâu khoảng 1,5 m bên dưới nền của một tòa nhà trong khuôn viên hoàng cung. Ngôi mộ chứa di cốt của một thanh niên khoảng 20 tới 25 tuổi. Bộ xương nằm ngửa với hai cánh tay gấp chéo trên bụng. Nhiều hiện vật quý, bao gồm 5 chiếc cốc gốm tuyệt đẹp, nằm xung quanh bộ xương.
Nội dung của những chữ viết và hình ảnh trên một cốc cho thấy người nằm trong mộ là một hoàng tử. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu nhận định dường như đây không phải là người kế thừa ngôi vua vì họ không thấy đồ trang sức bằng ngọc bích - thứ thường được chôn trong mộ của vua và người kế vị ngai vàng.
Nhóm nghiên cứu cho rằng vị hoàng tử qua đời khoảng 1.300 năm trước, không lâu sau khi vương triều tại Calakmul sáp nhập Uxul vào lãnh thổ của họ. Do vậy, ngôi mộ của hoàng tử có thể giúp giới khảo cổ hiểu rõ hơn về một giai đoạn biến động trong lịch sử của đế chế Maya.
Maya là một bộ tộc thổ dân châu Mỹ đã xây dựng một nền văn minh đặc sắc từ khoảng năm 1.000 trước Công nguyên. Nền văn minh Maya đạt một trình độ cao về lĩnh vực xây dựng nhà nước và kiến trúc, toán học, thiên văn học. Những di tích khảo cổ học chứng minh, người Maya đã phát triển khái niệm “số 0” vào năm 357, sớm hơn châu Âu gần 900 năm. Họ xác định chính xác độ dài của một năm - thời gian trái đất quay hết một vòng quanh mặt trời - chính xác hơn rất nhiều bộ lịch được châu Âu sử dụng vào thời đó. Không những thế, tôn giáo của người Maya cũng rất đặc biệt vì có sự kết hợp giữa lễ nghi với các chu kỳ của vũ trụ.
- 09/10/2012 10:28 - Mexico: Phát hiện xương sọ, xương hàm 500 năm tuổi
- 09/10/2012 10:27 - Phát hiện hài cốt nữ chiến binh Maya vĩ đại nhất
- 02/10/2012 10:26 - Ngôi làng 1.000 tuổi
- 25/09/2012 10:24 - Kim tự tháp đầu tiên thời văn minh Etruscan được tìm thấy tại Ý
- 16/08/2012 10:23 - Phát hiện kim tự tháp nhờ Google Earth
- 07/08/2012 10:18 - Người hiện đại xuất hiện từ 44.000 năm trước
- 30/07/2012 10:17 - Con thuyền cổ Ai Cập từ niên đại 3.000 năm TCN
- 17/07/2012 10:16 - `Hình hài` nguyên vẹn nhất của tổ tiên loài người
- 10/07/2012 10:13 - Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi
- 28/06/2012 10:09 - Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu
Người hiện đại xuất hiện từ 44.000 năm trước
Thứ ba, 07 Tháng 8 2012 10:18
Lối sống săn bắt, hái lượm của người hiện đại bắt đầu sớm hơn ít nhất 24.000 năm so với tính toán của giới khoa học.

Livescience đưa tin Paola Villa, một nhà nghiên cứu của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên thuộc Đại học Colorado tại Mỹ, cùng các đồng nghiệp quốc tế phân tích hàng loạt hiện vật mà họ tìm thấy trong một hang đá có tên Border ở Nam Phi. Những hiện vật này thuộc về dân tộc San, một cộng đồng người cổ.
Kết quả phân tích cho thấy những người từng sống trong hang đã chế tác công cụ lao động từ xương, dùng chất nhuộm, làm chuỗi hạt và thậm chí tẩm chất độc vào đầu mũi tên từ 44.000 năm trước. Trong khi đó, từ trước tới nay giới khảo cổ và sử học luôn nghĩ rằng thời kỳ Đồ đá muộn bắt đầu từ 10.000 tới 20.000 năm trước.
"Nghiên cứu của chúng tôi chứng minh giai đoạn Đồ đá mới bắt đầu tại Nam Phi sớm hơn ít nhất 20.000 năm so với tính toán của chúng ta", Villa phát biểu.
Giai đoạn Đồ đá mới tại châu Phi cũng là khoảng thời gian mà người hiện đại di cư từ châu Phi tới châu Âu và gặp người Neanderthanl khoảng 45.000 năm trước.
"Sự khác biệt trong kỹ thuật và văn hóa giữa châu Âu và châu Phi rất lớn. Điều đó cho thấy con người tại hai châu lục lựa chọn hai con đường khác nhau trong quá trình phát triển kỹ thuật và xã hội", Villa bình luận.
Giới khoa học chia thời Đồ đá thành ba giai đoạn nhỏ hơn: Đồ đá cũ, Đồ đá giữa và Đồ đá mới.
- 09/10/2012 10:27 - Phát hiện hài cốt nữ chiến binh Maya vĩ đại nhất
- 02/10/2012 10:26 - Ngôi làng 1.000 tuổi
- 25/09/2012 10:24 - Kim tự tháp đầu tiên thời văn minh Etruscan được tìm thấy tại Ý
- 16/08/2012 10:23 - Phát hiện kim tự tháp nhờ Google Earth
- 07/08/2012 10:22 - Mộ của hoàng tử Maya lộ diện
- 30/07/2012 10:17 - Con thuyền cổ Ai Cập từ niên đại 3.000 năm TCN
- 17/07/2012 10:16 - `Hình hài` nguyên vẹn nhất của tổ tiên loài người
- 10/07/2012 10:13 - Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi
- 28/06/2012 10:09 - Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu
- 28/06/2012 10:08 - Tìm thấy đường cổ 2.000 năm tuổi ở Hy Lạp
Cao Bằng thời Tiền sử và Sơ sử (07/08/2012)
Thứ ba, 07 Tháng 8 2012 10:19
Cơ quan soạn thảo: Viện Khảo cổ học
Kích thước: 16 x 24 cm
Hình thức bìa: Bìa mềm
Năm xuất bản: 2012
Số trang: 447
Cao Bằng là tỉnh miền núi biên giới Đông Bắc nước ta, là một vùng cao nguyên núi non trùng điệp, đất rộng người thưa, địa hình đa dạng, hai mặt Đông và Bắc tiếp giáp với nước Trung Quốc láng giềng.
Cao Bằng là tỉnh miền núi biên giới Đông Bắc nước ta, là một vùng cao nguyên núi non trùng điệp, đất rộng người thưa, địa hình đa dạng, hai mặt Đông và Bắc tiếp giáp với nước Trung Quốc láng giềng.
Là một vùng đất có bề dày lịch sử, giàu truyền thống văn hiến, Cao Bằng còn lưu giữ nhiều dấu tích văn hóa vật thể và phi vật thể có giá trị lịch sử - văn hóa cần được khám phá và nghiên cứu.
Ngay từ rất sớm, vào những thập kỷ 20 của thế kỷ trước, các học giả người Pháp như H. Mansuy và M. Colani đã phát hiện và thu thập được một số di tích, di vật khảo cổ ở Quảng Uyên, Sóc Giang, Phiên Lương, Phúc Dương, Đông Khê, Nguyên Bình, Trùng Khánh, Tà Sa, Bản Giốc… Đây là những bước mở đầu của các nhà khoa học trên dặm dài phám phá, nghiên cứu văn hóa thời Tiền sử Cao Bằng.
Sau những hoạt động khởi đầu đó, công việc nghiên cứu khảo cổ học Cao Bằng rơi vào tình trạng tạm ngừng khá dài. Thế rồi, khoảng hơn hai thập niên trở lại đây, liên tiếp có những phát hiện khảo cổ học quan trọng trên mảnh đất Cao Bằng gây sự chú ý của giới khoa học lịch sử nước nhà.
Đến nay, Cao Bằng đã phát hiện gần 30 di chỉ khảo cổ học thời tiền sử và sơ sử, trong đó có gần 10 di chỉ đã được khai quật hoặc đào thám sát. Hàng chục di tích chứa di tích bếp, mộ táng cùng hàng nghìn công cụ lao động bằng đá, đồng, mảnh gốm. Đây là nguồn sử liệu vật thật quan trọng cho phép phác dựng bức tranh Cao Bằng thời Tiền sử - Sơ sử.
Cuốn sách Cao Bằng thời Tiền sử và Sơ sử là một chuyên khảo viết công phu, nghiêm túc, tổng kết toàn bộ thành tựu phát hiện, nghiên cứu về khảo cổ học Tiền - Sơ sử Cao Bằng từ trước đến nay. Nhờ đó, diện mạo văn hoá thời tiền - sơ sử Cao Bằng đã hiện ra ngày càng rõ nét trong bối cảnh thời tiền sử Việt Nam và khu vực. Điều này rất hữu ích cho giới nghiên cứu khi muốn tìm hiểu về đất nước, con người Cao Bằng từ xa xưa đến nay.
Trong số các nhà khảo cổ tận tâm, gắn bó và lăn lộn nhiều với miền núi phía Bắc Việt Nam có PGS.TS. Trình Năng Chung, tác giả của cuốn sách này. Trong vài thập niên trở lại đây, cùng với các đồng nghiệp của mình, tác giả đã dành nhiều tâm sức và trí lực tiến hành nhiều đợt điều tra, khảo sát, khai quật và nghiên cứu các di tích khảo cổ tiền sử và sơ sử trên đất Cao Bằng.
Qua công trình sách, tác giả đã nêu rõ được những đặc trưng cơ bản của văn hoá Tiền sử Cao Bằng. Có những đặc điểm chung của văn hoá Tiền sử khu vực miền núi phía Bắc, có những đặc điểm riêng chỉ Cao Bằng mới có, như là nơi gặp gỡ, giao thoa của hai văn hoá Hoà Bình và văn hoá Bắc Sơn, văn hoá Hà Giang và văn hoá Mai Pha.
Trong số những phát hiện và nghiên cứu trên, đáng chú ý là một số phát hiện quan trọng có liên quan đến các giai đoạn tiền sử lớn: Phát hiện đá cũ ở Trường Hà, huyện Bảo Lạc hay ở địa điểm Bó Mạ, huyện Hòa An góp phần sáng tỏ tính đa dạng của thời đại đá cũ trên đất nước ta. Hay những cuộc khảo sát ở hang Thần, hang Ngườm Vài, huyện Thông Nông đã hé mở con đường “Bắc Sơn hóa” của những di tích đá mới sơ kỳ trên đất Cao Bằng.
Cho đến nay, khảo cổ học thời đại Đá Cao Bằng khá phong phú, trong khi tài liệu về thời đại Kim khí còn nhiều hạn chế. Điều này cho thấy còn nhiều việc phải làm đối với việc nghiên cứu di sản văn hoá của cha ông ta trên mảnh đất Cao Bằng.
Mặc dù chúng ta còn đòi hỏi nhiều ở công trình nghiên cứu có tính tích hợp cao hơn, nhưng những gì mà cuốn sách trình bày đã hàm chứa nhiều giá trị khoa học, đóng góp vào nhận thức văn hóa Tiền sử ở Cao Bằng nói riêng và Việt Nam nói chung. Quan trọng hơn cả là những giá trị nghiên cứu đó là cơ sở khoa học cho việc trưng bày Bảo tàng tỉnh, cung cấp những tư liệu tin cậy cho việc biên soạn lịch sử, địa chí của Cao Bằng. Đây cũng là thành tựu lớn trong việc hợp tác nghiên cứu nhiều năm giữa Viện Khảo cổ học và Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch Cao Bằng.
Với lòng trân trọng di sản văn hóa dân tộc, tôi tin rằng cuốn sách sẽ mang đến nhiều điều bổ ích, giúp bạn đọc hiểu rõ thêm về vùng đất Cao Bằng giàu truyền thống văn hóa lịch sử và tiềm năng phát triển.
Vì lẽ đó, tôi vui mừng giới thiệu với rộng rãi bạn đọc cuốn sách này.
PGS. Hoàng Xuân Chinh
Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam
Nguyên Phó Viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt Nam
- 08/05/2014 10:06 - Cổ vật gốm sứ Trung Quốc (08/05/2014)
- 28/11/2013 10:08 - 45 năm Viện Khảo cổ học (1968 - 2013) (28/11/2013)
- 10/10/2013 10:16 - Những phát hiện mới về khảo cổ học năm 2012 (10/10/2013)
- 10/10/2013 10:14 - Những phát hiện mới về khảo cổ học năm 2011 (10/10/2013)
- 10/10/2013 10:10 - Mộ thuyền Đông Sơn ở Việt Nam (10/10/2013)
- 27/06/2012 10:24 - Di sản lịch sử và những hướng tiếp cận mới (27/06/2012)
- 27/06/2012 10:21 - Thành Nhà Hồ - Thanh Hóa (27/06/2012)
- 12/06/2012 10:26 - Thế giới biểu tượng trong di sản văn hóa Thăng Long - Hà Nội (12/06/2012)
- 26/03/2012 10:27 - Sự hình thành nhà nước sơ khai ở miền Bắc Việt Nam (26/03/2012)
- 22/03/2012 10:31 - Nghiên cứu đô thị cổ Hội An - từ quan điểm khảo cổ học lịch sử (22/03/2012)
Khai quật thành lũy đá cổ ở Hà Tĩnh
Thứ hai, 30 Tháng 7 2012 16:32
Viện Khảo cổ học Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hà Tĩnh đang tiến hành thăm dò, khai quật khảo cổ học thành lũy đá cổ ở H.Kỳ Anh (Hà Tĩnh).
Theo ông Võ Hồng Hải, Giám đốc Sở, sau khi có Quyết định về việc thăm dò, khai quật khảo cổ của Bộ VH-TT-DL, Sở phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam thăm dò, khai quật khảo cổ tại di tích Lũy đá cổ, xã Kỳ Lạc, H.Kỳ Anh.
Theo đó, các nhà nghiên cứu sẽ tiến hành thăm dò, khai quật khảo cổ trên diện tích 200 m2 thuộc vùng đồi núi của xã Kỳ Lạc, H.Kỳ Anh để xác định niên đại, hệ thống kiến trúc và các di vật liên quan đến thành lũy đá cổ… Dự kiến đợt khai quật kéo dài từ 23.7 đến 23.8.
Được biết, thành lũy đá cổ ở Kỳ Anh được xây dựng vào thời phân tranh Trịnh - Nguyễn (thế kỷ 17). Thành lũy này của nhà Trịnh xây dựng lên nhằm chống lại sự xâm lược của chúa Nguyễn.
Qua những đợt khảo sát trước đây, thành lũy đã được phá lộ hơn 500 m còn nguyên vẹn.
"Sau khi có kết quả của đợt khai quật thành lũy đá cổ ở Kỳ Anh, chúng tôi sẽ lập hồ sơ khoa học trình Bộ VH-TT-DL để được công nhận di tích cấp quốc gia", ông Hải nói.
- 02/10/2012 09:41 - Khảo cổ học Việt Nam: Tiềm năng cũng là gánh nặng
- 25/09/2012 16:25 - Ngôi mộ người tiền sử hơn 4.000 năm ở Tuyên Quang
- 25/09/2012 08:34 - Phát hiện bộ cuốc đá cổ tại Cao nguyên Đồng Văn
- 07/08/2012 16:29 - Khai quật khảo cổ di tích Cổ Loa
- 07/08/2012 09:34 - Đà Nẵng: Phát lộ phế tích tháp Chăm Pa 1.000 năm tuổi
- 17/07/2012 16:44 - Khai quật di tích thành Hoàng Đế
- 10/07/2012 08:33 - Những khám phá bất ngờ ở thành cổ Hoà Bình
- 03/07/2012 09:46 - Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang
- 03/07/2012 09:41 - Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn
- 25/06/2012 16:45 - Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi
Con thuyền cổ Ai Cập từ niên đại 3.000 năm TCN
Thứ hai, 30 Tháng 7 2012 10:17
Ai Cập vừa phát hiện một chiếc thuyền cổ có niên đại từ thời Vua Đen (King Den) thuộc Vương triều Thứ nhất của Ai Cập cổ đại, khoảng 3.000 năm trước công nguyên.

Bộ trưởng Bộ Di tích Ai Cập, ông Mohamed Ibrahim Ali ngày 25/7 cho biết chiếc thuyền được làm bằng gỗ và vẫn còn tốt, được tìm thấy ở một nghĩa trang thuộc khu vực khảo cổ Abu Rawash ở Giza.
Các chuyên gia khảo cổ đã đào được các mảnh của con thuyền này, gồm 11 tấm ván, mỗi tấm dài 6m, rộng 0,5m. Chiếc thuyền đã được chuyển đến Bảo tàng phục chế Ai Cập trước khi đưa ra trưng bày.
Theo các chuyên gia, người cổ xưa tin rằng việc chôn thuyền cạnh mộ là để người chết có thể sử dụng thuyền trong thế giới bên kia.
Thời kỳ Sơ triều đại của nền văn minh Ai Cập cổ đại kéo dài trong khoảng từ năm 3.100 đến năm 3.000 trước công nguyên.
Thời kỳ này có hai vương triều, Vương triều Thứ nhất có 7-9 đời vua. Khi đó, các ngành nghề như đánh bắt cá, trồng trọt, thủ công nghiệp và thương nghiệp đều đã phát triển.
- 02/10/2012 10:26 - Ngôi làng 1.000 tuổi
- 25/09/2012 10:24 - Kim tự tháp đầu tiên thời văn minh Etruscan được tìm thấy tại Ý
- 16/08/2012 10:23 - Phát hiện kim tự tháp nhờ Google Earth
- 07/08/2012 10:22 - Mộ của hoàng tử Maya lộ diện
- 07/08/2012 10:18 - Người hiện đại xuất hiện từ 44.000 năm trước
- 17/07/2012 10:16 - `Hình hài` nguyên vẹn nhất của tổ tiên loài người
- 10/07/2012 10:13 - Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi
- 28/06/2012 10:09 - Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu
- 28/06/2012 10:08 - Tìm thấy đường cổ 2.000 năm tuổi ở Hy Lạp
- 28/06/2012 10:06 - Phát hiện công trình bí ẩn cổ hơn kim tự tháp
Khai quật di tích thành Hoàng Đế
Thứ ba, 17 Tháng 7 2012 16:44
Được sự cho phép của Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch, Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch tỉnh Bình Định đang phối hợp với Viện Khảo cổ học khai quật tại di tích thành Hoàng Đế (xã Nhân Hậu, thị xã An Nhơn, Bình Định) từ ngày 5/7 đến ngày 5/9/2012 với diện tích 900m2. Phụ trách khai quật: TS Lê Đình Phụng, Viện Khảo cổ học.
Được biết, năm 1776, vua Nguyễn Nhạc cho xây dựng lại và mở rộng thêm thành Đồ Bàn làm Sở chỉ huy của nghĩa quân Tây Sơn. Năm 1778, thành Đồ Bàn được đổi tên là thành Hoàng Đế.
Thành Hoàng Đế có cấu trúc ba lớp gồm: Thành Ngoại, thành Nội, Tử Cấm thành. Những lần khai quật trước, các nhà khảo cổ học phát hiện trong khuôn viên Tử Cấm thành có nhiều tượng nghê đá, sư tử và hồ Bán Nguyệt, hồ Trái Tim…
- 25/09/2012 16:25 - Ngôi mộ người tiền sử hơn 4.000 năm ở Tuyên Quang
- 25/09/2012 08:34 - Phát hiện bộ cuốc đá cổ tại Cao nguyên Đồng Văn
- 07/08/2012 16:29 - Khai quật khảo cổ di tích Cổ Loa
- 07/08/2012 09:34 - Đà Nẵng: Phát lộ phế tích tháp Chăm Pa 1.000 năm tuổi
- 30/07/2012 16:32 - Khai quật thành lũy đá cổ ở Hà Tĩnh
- 10/07/2012 08:33 - Những khám phá bất ngờ ở thành cổ Hoà Bình
- 03/07/2012 09:46 - Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang
- 03/07/2012 09:41 - Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn
- 25/06/2012 16:45 - Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi
- 21/06/2012 09:47 - Nhà vệ sinh 3.500 tuổi là giả định táo bạo
`Hình hài` nguyên vẹn nhất của tổ tiên loài người
Thứ ba, 17 Tháng 7 2012 10:16
Giới khoa học Nam Phi vừa phát hiện bộ xương gần như hoàn chỉnh nhất của loài vượn được cho là có họ hàng gần nhất với tổ tiên con người.

Nhà khảo cổ sinh vật Lee Berger, Đại học Witwatersrand, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết, bộ xương nằm trong khu vực khai quật cổ cách đây 3 năm, nhưng mới đây nhóm mới thấy do nó bị chôn vùi trong tảng đá rộng khoảng 1 m, thuộc khu khảo cổ "Cái nôi của loài Người" (The Cradle of Humankind), phía nam thành phố Johannesburg.
"Đây được xem là bộ xương nguyên vẹn nhất của tổ tiên loài người tính đến thời điểm này. Chúng tôi đã phát hiện ra các bộ phận quan trọng còn nguyên vẹn như hàm, xương đùi, xương sườn, đốt sống và các xương chi khác", AFP dẫn lời ông Lee Berger nói.
Bộ xương có tên gọi là Karabo, có niên đại khoảng 2 triệu năm. Nhóm nghiên cứu cho rằng, bộ xương là của vượn người chưa trưởng thành, khoảng 9 đến 13 tuổi.
Sau khi phân tích, giới khoa học xác định loài vượn phương nam có đặc điểm cánh tay dài, đầu nhỏ, ngón tay cái linh hoạt. Tuy nhiên, họ chưa khẳng định loài này có họ hàng gần hay có mối quan hệ trực tiếp với tổ tiên loài người hay không.
- 25/09/2012 10:24 - Kim tự tháp đầu tiên thời văn minh Etruscan được tìm thấy tại Ý
- 16/08/2012 10:23 - Phát hiện kim tự tháp nhờ Google Earth
- 07/08/2012 10:22 - Mộ của hoàng tử Maya lộ diện
- 07/08/2012 10:18 - Người hiện đại xuất hiện từ 44.000 năm trước
- 30/07/2012 10:17 - Con thuyền cổ Ai Cập từ niên đại 3.000 năm TCN
- 10/07/2012 10:13 - Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi
- 28/06/2012 10:09 - Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu
- 28/06/2012 10:08 - Tìm thấy đường cổ 2.000 năm tuổi ở Hy Lạp
- 28/06/2012 10:06 - Phát hiện công trình bí ẩn cổ hơn kim tự tháp
- 25/06/2012 10:05 - Một phát hiện gây chấn động giới khảo cổ Nhật Bản
Những khám phá bất ngờ ở thành cổ Hoà Bình
Thứ ba, 10 Tháng 7 2012 08:33
Trong thành cổ có nền lát đá và chôn nhiều hũ mật... Bảo tàng tỉnh Hòa Bình sẽ phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam tiến hành khai quật nhằm làm rõ nguồn gốc lịch sử về ngôi thành cổ này.

Nền lát đá xanh và những hũ mật mía tồn tại đến giờ
Ngoài tên gọi là “thành nhà Mạc”, ngôi thành cổ bí ẩn ở thôn Bá Lam 2, xã Cao Thắng (Lương Sơn, Hòa Bình) còn được người dân gọi bằng những tên khác như: Tỉnh đạo, thành quan đạo.
Hiện nay, thành cổ chỉ còn lại cổng phía Tây là khá nguyên vẹn, xây trên gạch dày. Cổng phía Nam còn sót lại dấu tích rộng khoảng 3m, phần tường thành bị đổ còn sót lại cao khoảng hơn 2m. Hai cổng phía Đông và Bắc đã bị phá bỏ, chỉ còn lại dấu tích là nền đá tổ ong.
Theo anh Lương Đình Thái, người đang nhận thầu lại diện tích đất trong thành cổ để canh tác, thì vị trí cổng thành phía Bắc của ngôi thành cổ nằm ngay ở phía sau vườn nhà mình. Trong khi đào móng làm nhà, anh đã phát hiện bên dưới là nền đá ong được lát khá bằng phẳng.
Ông Trần Văn Sản (75 tuổi, cán bộ coi kho xăng dầu T8 của quân đội) cho biết: “Năm 1987, kho xăng dầu T8 của quân đội đóng trong thành cổ bắt đầu chuyển đi. Năm 1990 thì chuyển hoàn toàn và bàn giao lại cho chính quyền xã quản lý. Xã đã cho các hộ dân đấu thầu diện tích đất trong thành để canh tác. Nhiều hộ dân khi làm nhà và đào ao đã đào được rất nhiều các chum, vò, hũ và các hiện vật gốm sứ như bát, đĩa”.
“Đặc biệt là trong số những chum, vò và hũ đào được nói trên có nhiều hũ lớn đựng đầy mật mía. Mật trong hũ vẫn còn nguyên và chỉ bị khô lại. Khi nếm thử vẫn còn vị ngọt như mật bình thường”, ông Sản cho biết.
Trong khi đó, cụ Nguyễn Thị Líu (83 tuổi, trú tại thôn Bá Lam 2, xã Cao Thắng) cho biết: “Trước năm 1960 trong thành cổ còn có 10 nền nhà, mỗi nền rộng khoảng 100m2. Ngoài ra còn có khoảng 10 chân cột bằng đá, có cái còn có hoa văn. Dưới nền nhà được lát bằng những khối đá xanh có kích thước khoảng 0,5x0,6m. Những nền nhà này được phân bố ở giữa thành và sát bốn bên cổng thành”.
“Năm 1965, khi kho xăng dầu T8 của quân đội chuyển về đóng trong thành thì các nền đá nói trên mới bị dỡ bỏ. Người dân xung quanh đã lấy những khối đá lát nền về sử dụng như làm cầu ao, xây tường nhà,… Đến nay thì dấu tích các nền đá nói trên không còn nữa”, cụ Líu cho biết thêm.
Phát hiện chân cột đá
Theo Tiến sĩ Vũ Thế Long, nguyên Trưởng ban nghiên cứu Con người và Môi trường (thuộc Viện Khảo cổ học Việt Nam) thì những hũ mật chôn dưới đất mà người dân phát hiện nói trên rất có thể được người xưa sử dụng để pha trộn làm vữa khi xây dựng công trình kiến trúc trong ngôi thành này.
Căn cứ vào lời kể của cụ Líu và một số cụ cao niên ở địa phương, chúng tôi đã tiến hành tìm kiếm tại các vị trí được cho là nền nhà bằng đá trước kia nhưng hầu hết tất cả đã bị người dân san lấp để làm đất canh tác.
Tuy nhiên, tại vị trí phía Bắc của thành, cách dấu vết tường thành khoảng 20m, chúng tôi đã phát hiện ra một khối đá hình vuông, khi lật mặt kia lên thì đó là một chân cột bằng đá. Chân cột đá được phát hiện có kích thước khoảng 50x50, giữa có hình tròn nhô cao được mài nhẵn để đặt trụ.
Căn cứ vào kích thước và hình dáng cũng như vị trí được phát hiện, Tiến sĩ Vũ Thế Long cho rằng: “Đây có thể là chân cột đá còn sót lại từ nền nhà lát đá xưa mà cụ Líu đã nói đến. Chân cột đá không có hoa văn nên việc xác định thuộc triều đại nào gặp một số khó khăn nhất định”.
“Tuy nhiên qua đó cũng chứng minh được rằng trước kia trong thành cổ này đã từng tồn tại công trình kiến trúc như nhà cửa, sân tường,... Vì lý do nào đấy mà công trình kiến trúc nói trên đã bị phá hủy. Nếu tiến hành khai quật thì có thể vẫn tìm ra dấu tích còn sót lại bên dưới lòng đất”, TS Vũ Thế Long cho biết thêm.
Sẽ tiến hành khai quật để làm rõ
Đối với nguồn gốc lịch sử ngôi thành cổ ở Lương Sơn (Hòa Bình), Tiến sĩ Lại Văn Tới, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh thành Việt Nam (Viện Khoa học Xã hội Việt Nam) cho biết: Do chưa trực tiếp khảo sát về ngôi thành cổ này nên chưa thể đưa ra nhận xét ngôi thành nói trên thuộc thời nào.
Về ý kiến có người cho rằng có thể dựa vào những dấu hiệu đặc trưng của thành nhà Mạc để so sánh, đối chiếu, với thành cổ ở Lương Sơn (Hòa Bình), Tiến sĩ Lại Văn Tới khẳng định: “Không thể làm được điều đó. Rất khó có thể đưa ra những đặc trưng cơ bản theo kiểu “dấu hiệu nhận biết” cho thành nhà Mạc”.
“Việc xây thành khi ấy chủ yếu dựa vào điều kiện địa hình, kinh tế - xã hội của từng vùng. Ví dụ thành nhà Mạc xây ở miền xuôi thì khác với miền núi, thành xây ở Hải Phòng thì khác với thành xây ở Tuyên Quang,… Nói chung, kích thước, kiểu dáng, quy mô thành xây dựng phụ thuộc vào đặc điểm của mỗi vùng…”, TS Lại Văn Tới cho biết thêm.
Qua tìm hiểu được biết, năm 1995, ngôi thành cổ này đã được Bảo tàng tỉnh Hòa Bình tiến hành kiểm kê và đưa vào danh mục di tích của tỉnh với tên gọi là thành nhà Mạc.
Năm 1998, UBND tỉnh Hòa Bình ra quyết định bảo vệ di tích số 17/198/QĐ–UB về việc bảo vệ các di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh, trong đó có ngôi thành cổ này. Đến năm 2000, Bảo tàng tỉnh Hòa Bình đã đề nghị xếp hạng di tích cấp quốc gia, nhưng chưa được chấp nhận vì thiếu các tài liệu sử sách liên quan đến ngôi thành.
Ông Lê Quốc Khanh, Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hòa Bình cho biết: “Bảo tàng tỉnh Hòa Bình đã từng tiến hành nghiên cứu khảo sát di tích thành cổ ở xã Cao Thắng, huyện Lương Sơn. Tuy nhiên, qua những lần khảo sát nói trên chúng tôi vẫn chưa xác định được thành được xây dựng vào thời gian nào, thuộc triều đại nào vì thiếu các tư liệu lịch sử”.
Về tên gọi là thành nhà Mạc, ông Khanh khẳng định: “Đó chỉ là tên gọi theo kiểu truyền miệng trong người dân mà thôi, không có cơ sở khoa học. Đến nay chúng tôi vẫn chưa tìm ra tư liệu sử sách nào có liên quan đến ngôi thành cổ nói trên. Vì vậy chúng tôi cũng chưa thể khẳng định đó là thành nhà Mạc”.
Ngoài ra, cũng theo ông Khanh, năm 2013, Bảo tàng tỉnh Hòa Bình sẽ phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam tiến hành khai quật nhằm làm rõ nguồn gốc lịch sử về ngôi thành cổ này.
Về ngôi nhà hoang ở trong ngôi thành cổ, đại diện UBND xã Cao Thắng cho biết đó là của chủ dự án kinh doanh du lịch sinh thái kiểu nhà vườn. Do hết hạn hợp đồng thuê đất nên chủ nhà đã chuyển đi. Hiện nay toàn bộ đồ đạc cũng đã được chuyển hết.
- 25/09/2012 08:34 - Phát hiện bộ cuốc đá cổ tại Cao nguyên Đồng Văn
- 07/08/2012 16:29 - Khai quật khảo cổ di tích Cổ Loa
- 07/08/2012 09:34 - Đà Nẵng: Phát lộ phế tích tháp Chăm Pa 1.000 năm tuổi
- 30/07/2012 16:32 - Khai quật thành lũy đá cổ ở Hà Tĩnh
- 17/07/2012 16:44 - Khai quật di tích thành Hoàng Đế
- 03/07/2012 09:46 - Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang
- 03/07/2012 09:41 - Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn
- 25/06/2012 16:45 - Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi
- 21/06/2012 09:47 - Nhà vệ sinh 3.500 tuổi là giả định táo bạo
- 14/06/2012 16:52 - Chùm ảnh di tích đàn tế Nam Giao (thành Nhà Hồ Thanh Hóa)
Phát hiện dấu vết sinh vật 585 triệu năm tuổi
Thứ ba, 10 Tháng 7 2012 10:13
Các chuyên gia Úc cho hay đã tìm thấy dấu vết của một sinh vật lâu đời nhất từng tồn tại trên Trái đất, loài sên dài 1cm cách đây 585 triệu năm ở Uruguay.

Dấu vết của một sinh vật giống như sên, thuộc dạng động vật có đối xứng hai bên, đã được tìm thấy tại Uruguay bởi 2 chuyên gia địa chất học của Đại học Alberta (Úc) là Ernesto Pecoits và Natalie Aubet.
Nếu được công nhận, phát hiện trên sẽ giúp đẩy lùi thời gian xuất hiện sinh vật đầu tiên trên Trái đất thêm khoảng 30 triệu năm nữa, theo báo cáo trên chuyên san Science.
Trước đó, chứng cứ về sinh vật cổ nhất thế giới đã được tìm thấy ở Nga với niên đại khoảng 558 triệu năm.
Các nhà nghiên cứu đã bỏ ra 2 năm để phân tích và thu thập thêm nhiều bằng chứng trước khi viết báo cáo đăng trên chuyên san Science.
AFP dẫn lời Kurt Konhauser, nhà địa vi trùng học của Đại học Alberta, cho hay bước kế tiếp là nghiên cứu nhằm xác định sự tiến hóa của những sinh vật này theo hướng giúp chúng có thể di chuyển được để tìm thức ăn.
- 16/08/2012 10:23 - Phát hiện kim tự tháp nhờ Google Earth
- 07/08/2012 10:22 - Mộ của hoàng tử Maya lộ diện
- 07/08/2012 10:18 - Người hiện đại xuất hiện từ 44.000 năm trước
- 30/07/2012 10:17 - Con thuyền cổ Ai Cập từ niên đại 3.000 năm TCN
- 17/07/2012 10:16 - `Hình hài` nguyên vẹn nhất của tổ tiên loài người
- 28/06/2012 10:09 - Khai quật kho tiền vàng cổ lớn nhất châu Âu
- 28/06/2012 10:08 - Tìm thấy đường cổ 2.000 năm tuổi ở Hy Lạp
- 28/06/2012 10:06 - Phát hiện công trình bí ẩn cổ hơn kim tự tháp
- 25/06/2012 10:05 - Một phát hiện gây chấn động giới khảo cổ Nhật Bản
- 21/06/2012 10:03 - Phát hiện viên ngọc trai cổ nhất thế giới
Phát hiện khu mộ thời Hùng Vương tại Tuyên Quang
Thứ ba, 03 Tháng 7 2012 09:46
Trong đợt khảo sát khảo cổ học tại huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, Viện Khảo cổ học và Bảo tàng tỉnh đã phát hiện một khu mộ thời tiền sử tại xã Thượng Ấm.

PGS-TS Trình Năng Chung, Viện Khảo cổ học, cho biết đợt khảo sát diễn ra vào tháng 5. Đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ phát hiện khu mộ địa của người thời Hùng Vương trên đất Tuyên Quang. Để tìm hiểu toàn diện khu mộ cổ, họ đang có kế hoạch khai quật địa điểm này.
Căn cứ vào đặc trưng chất liệu, kiểu dáng và hoa văn của các vò, nồi gốm cũng như kiểu chôn cất, các nhà khảo cổ bước đầu xác định đây là khu mộ thời tiền văn hóa Đông Sơn, thuộc vào giai đoạn văn hóa Gò Mun, có niên đại khoảng gần 3.000 năm. Địa điểm này còn tiếp tục được nhiều thế hệ đời sau sử dụng làm nơi chôn cất người thân.
Những ngôi mộ này thường là nồi vò gốm lớn, bên trong đựng xương cốt người và các di vật khảo cổ, được chôn vùi trong hốc đá hoặc kẽ núi. Hầu hết nồi gốm đã bị vỡ. Tuy vậy, các nhà khảo cổ cũng nhận thấy một vài mộ táng gồm hai chiếc nồi, hoặc vò gốm úp miệng vào nhau. Đây là một trong những táng thức quen thuộc của cư dân Việt cổ thời đại kim khí.
Một số nồi vò này được tạo tác trên bàn xoay, một số nặn trực tiếp bằng tay. Thân gốm khá dày, cứng, phần lớn bên ngoài trang trí hoa văn như văn thừng, văn khắc vạch, văn chấm dải với các đồ án hình học đơn giản, có cả loại hoa văn in chấm cuống rạ kết hợp văn khắc vạch trên bản miệng và vai gốm.
- 07/08/2012 16:29 - Khai quật khảo cổ di tích Cổ Loa
- 07/08/2012 09:34 - Đà Nẵng: Phát lộ phế tích tháp Chăm Pa 1.000 năm tuổi
- 30/07/2012 16:32 - Khai quật thành lũy đá cổ ở Hà Tĩnh
- 17/07/2012 16:44 - Khai quật di tích thành Hoàng Đế
- 10/07/2012 08:33 - Những khám phá bất ngờ ở thành cổ Hoà Bình
- 03/07/2012 09:41 - Bắc Kạn: Phát hiện dấu tích thời tiền sử ở Ngân Sơn
- 25/06/2012 16:45 - Tận mắt hài cốt `cụ tổ` người Việt 1 vạn tuổi
- 21/06/2012 09:47 - Nhà vệ sinh 3.500 tuổi là giả định táo bạo
- 14/06/2012 16:52 - Chùm ảnh di tích đàn tế Nam Giao (thành Nhà Hồ Thanh Hóa)
- 14/06/2012 09:50 - Phát hiện răng voi hóa thạch ở Tuyên Quang