Tác giả: Nguyễn Văn Kự- Nxb: Khoa học xã hội
- Năm xb: 2022
- Khổ sách: 21 x 26cm
- Số trang: 281 tr
- Hình thức bìa: cứng
Tập sách ảnh này được tuyển chọn hơn 700 tấm ảnh từ kho tàng phim ảnh chụp trong thời gian hơn 60 năm từ năm 1959 đến 2020 - ghi lại những dấu ấn, bước đi của một nhà khảo cổ học, sau chuyển sang làm việc đối ngoại của tác giả Nguyễn Văn Kự.
Xin trân trọng giới thiệu!
o cổ học - Ban QLDT Danh Thắng Hà Nội và Trường ĐHKHXH&NV- Nxb: Hà Nội
- Năm xb: 2021
- Khổ sách:19 x 21cm
- Số trang: 160 tr
- Hình thức bìa: mềm
Tập sách giới thiệu những kết quả chính của hai đợt công tác thuộc chương trình “Thăm dò, khai quật nghiên cứu khảo cổ học di tích Vườn Chuối (Hà Nội)” nhằm tìm ra phương án tối ưu để bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị di tích. Chương trình do Ban quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội phối hợp với Viện Khảo cổ học, Trường ĐHKHXH&NV Hà Nội cùng các cơ quan liên quan thực hiện trong những năm 2019-2021.
Phức hợp di tích Vườn Chuối tọa lạc trong không gian văn hóa Tiền Đông Sơn - Đông Sơn và văn minh sông Hồng. Các đợt khai quật nghiên cứu trong nhiều năm qua đã chứng minh sự tồn tại những ngôi làng cổ phát triển liên tục qua các giai đoạn Đồng Đậu - Gò Mun - Đông Sơn có niên đại cách ngày nay từ trên 3000 năm đến những thế kỷ đầu Công nguyên.
Hai đợt khai quật 2019-2021 đã góp thêm những tư liệu quan trọng nghiên cứu các giai đoạn văn hóa thời đại Kim khí phát triển liên tục từ thời Tiền Đông Sơn - Đông Sơn ở Hà Nội và khu vực miền Bắc Việt Nam.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
giả: Nguyễn Ngọc Quý - Nguyễn Mạnh Cường- Khổ sách:19 x 21cm
- Số trang: 150 tr
- Hình thức bìa: mềm
Ninh Bình - vùng đất được thiên nhiên ban tặng với núi, sông, biển trời hòa quện, tạo nên một kỳ quan thiên nhiên đặc sắc, tuyệt mỹ ở phía nam đồng bằng sông Hồng. Nơi đây cũng ghi dấu ấn từ hàng vạn năm trước, tổ tiên xa xưa của chúng ta chọn là nơi cư trú, thích ứng linh hoạt với biến động môi trường sống tạo nên một dạng thức văn hóa độc đáo thời tiền - sơ sử, làm tiền đề để tạo dựng nhà nước Đại Cồ Việt thời Đinh - Lê sau này. Tất cả các yếu tố đặc sắc về thiên nhiên, văn hóa và lịch sử đã kết tinh thành một Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới Tràng An đã được Unesco vinh danh năm 2014.
Vùng đất Hoa Lư - Ninh Bình có vị trí đặc biệt, là trung tâm chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa của hai triều đại Đinh - Lê và buổi đầu nhà Lý. Đến Hoa Lư hôm nay còn nguyên vẹn tòa thành đá thiên nhiên hùng vĩ, các ngôi đền tưởng nhớ hai triều đại Đinh - Lê và dấu tích của nhiều công trình kiến trúc có quy mô lớn được tìm thấy qua nghiên cứu khảo cổ học từ trước đến nay. Thế kỷ X, Hoa Lư đảm nhận vai trò là kinh đô của Nhà nước Đại Cồ Việt - Nhà nước quân chủ tập quyền đầu tiên trong lịch sử Việt Nam. Kinh đô Hoa Lư là nơi được xây dựng nhiều công trình kiến trúc, các cung điện, dinh thự, đền miếu liên quan trực tiếp đến vương triều và hoàng tộc nhà Đinh - Lê, nhiều công trình kiến trúc đã bị chôn vùi dưới lòng đất mà chỉ có thể thông qua những tư liệu khai quật khảo cổ học chúng ta mới hiểu được một cách toàn diện về nó. Cuốn sách được thực hiện trên cơ sở kết quả nghiên cứu khảo cổ học tại Kinh đô Hoa Lư trong những năm gần đây.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
GS.TS. Trịnh Sinh- Nxb: Khoa học xã hội - 2023
- Hình thức: bìa mềm
- Khổ sách: 16×24 cm
- Số trang: 298 trang
Đây là cuốn sách chuyên khảo về thời đại Kim Khí ở một vùng đất liền khoảnh vùng Tây Bắc, tập hợp nhiều tư liệu khảo cổ học về thời đại Kim Khí để xây dựng Hồ sơ khoa học về di tích và di vật. Những tư liệu này rất cần cho các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý văn hoá ở trung ương và địa phương. Trên cơ sở tư liệu, các tác giả đã dựng lại một phần bức tranh toàn cảnh của cư dân thời cổ đại ở vùng núi phía Bắc nước ta từ cuộc sống vật chất đến tinh thần và tham gia vào mạch nguồn văn hóa Tiền Đông Sơn – Đông Sơn với các vùng đất khác của Tổ quốc.
Cuốn chuyên khảo này được hoàn thành dựa trên cơ sở đề tài cấp Bộ đã được nghiệm thu của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam: “Nghiên cứu, đánh giá giá trị lịch sử – văn hóa các di tích khảo cổ học thời đại Kim Khí ở các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Lai Châu” do GS.TS. Trịnh Sinh làm Chủ nhiệm và có sự tham gia của nhiều cán bộ nghiên cứu của Viện Khảo cổ học, mà chủ yếu là cán bộ của Phòng Nghiên cứu thời đại Kim Khí.
Trong chuyên khảo này, chúng tôi phân tích, đánh giá giá trị lịch sử văn hóa, nghiên cứu so sánh chuyên sâu, nhằm làm rõ một số vấn đề cơ bản về khảo cổ học thời Kim Khí ở Tây Bắc và vị trí của nó trong bối cảnh rộng hơn, góp thêm tư liệu nghiên cứu về tiến trình phát triển lịch sử – văn hóa thời đại Kim Khí vùng Tây Bắc, nâng cao nhận thức khoa học về bề dày văn hóa, lịch sử của vùng đất này mà trước hết là tập trung vào việc tổng kết, đánh giá giá trị lịch sử – văn hóa của các di tích khảo cổ học thời đại Kim Khí ở các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Lai Châu.
Với những ý nghĩa như trên, cuốn sách góp phần nghiên cứu truyền thống, bản sắc văn hoá dân tộc ở vùng Tây Bắc nước ta trong thời gian cách đây vài ngàn năm, trên khía cạnh các giai đoạn văn hóa khảo cổ ở khu vực này.
Xin trân trọng giới thiệu!
iả: Lê Nguyễn- Nxb: Hồng Đức
- Năm xb: 2020
- Khổ sách:16 x 24cm
- Số trang: 346 tr
- Hình thức bìa: mềm
Tại Việt Nam ngày nay, bên cạnh kho Hán Nôm do cha ông để lại vẫn chưa khai thác được hết, sự phát triển của công nghệ thông tin mang lại cho những người có thể sử dụng được ngoại ngữ phương Tây - chủ yếu là hai ngôn ngữ Anh và Pháp - những cơ hội tốt nhất để bổ sung kiến thức về lịch sử và truyền bá cho các thế hệ những người yêu sử.
Trong mục tiêu ấy, nhiều bài viết trong tập sách này dựa vào những nguồn tư liệu chưa được hay ít được khai thác, do các thương nhân, giáo sĩ, hay các nhà nghiên cứu phương Tây soạn thảo, đề cập đến các sự kiện hay nhân vật lịch sử Việt Nam, trải dài từ thế kỷ XVI đến nửa đầu thế kỷ XX. Có những tư liệu hay phát hiện mới mẻ, còn khá xa lạ với người đọc sử, được người viết chắt lọc, ghi chép lại trong nhiều đề tài khác nhau, chẳng hạn như chuyện Đặc sứ Mỹ Thomas Jefferson (sau là Tổng thống Mỹ) từng có cuộc gặp gỡ với phái bộ Hoàng tử Cảnh - Bá Đa Lộc tại Paris năm 1787, chuyện một sĩ quan Pháp để vua Hàm Nghi đi thoát trước mặt ông ta, trong cuộc truy lùng nhà vua trên sông Gianh, chuyện sứ mạng bất thành của phái bộ Miến Điện (Myanmar) đến Việt Nam năm 1823...
Bên cạnh những tìm tòi và trình bày các điều mới lạ trong tư liệu lịch sử, tập sách này còn chú trọng đến sự dẫn nguồn các tư liệu tham khảo - một yếu tố không thể thiếu trong thể loại biên khảo - để giúp người đọc có điều kiện mở rộng hiểu biết về những vấn đề mà trong giới hạn một bài viết, tác giả không thể diễn tả được hết. Đặc biệt với các chi tiết lịch sử quan trọng hay mới mẻ, tác giả cố gắng nêu lên những nguồn tư liệu đa dạng, có thể dễ dàng kiểm chứng hay tiếp tục khai thác trong một bối cảnh rộng lớn hơn.
ác giả: Hội khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế- Nxb: Đại học Quốc gia Hà Nội
- Năm xb: 2018
- Khổ sách:16 x 24cm
- Số trang: 528 tr
- Hình thức bìa: mềm
Trung Bộ và Nam Bộ bao gồm cả vùng hải đảo ở Biển Đông là một bộ phận của lãnh thổ Việt Nam, một phần không tách rời của lịch sử Việt Nam, là không gian sinh tồn của hai vương quốc cổ Chămpa và Phù Nam với hai nền văn hóa đặc sắc của vùng lục địa - hải đảo Đông Nam Á.
Người Việt trong quá trình lịch sử của mình đã phải liên tiếp đấu tranh chống các thế lực phong kiến phương Bắc, hệ quả của cuộc đấu tranh tự vệ này là tạo ra nhiều thế hệ tiếp nối di dân về phía nam để tìm đất sống. Họ đã nhanh chóng thích nghi với môi trường mới, nơi có nhiều núi rừng, biển đảo, đầm phá, sông suối, đồng bằng, cồn cát và đã biến vùng đất hoang sơ này trở thành vùng lãnh thổ trù phú, có vị trí chính trị, kinh tế, văn hóa trong khu vực và thế giới mà khởi đầu là xứ Đàng Trong vào thời chúa Nguyễn, tương ứng với các thế kỷ XVII - XVIII. Thời kỳ này, các chúa Nguyễn, chủ yếu đóng dinh phủ trên đất Thừa Thiên Huế. Lực lượng thực hiện sứ mệnh khai phá, bảo vệ chủ quyền và phát triển kinh tế là nhân dân Đàng Trong lúc bấy giờ.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
Tác giả: Léopold Michel Cadière, Đỗ Trinh Huệ biên dịch- Nxb: Thế giới - 2021
- Khổ sách:16 x 24cm
- Số trang: 1190 tr
- Hình thức bìa: cứng
Linh mục Léopold Michel Cadière là một nhà nghiên cứu về Việt Nam với hơn sáu mươi năm miệt mài đóng góp vào sự phát triển những kiến thức về ngôn ngữ, lịch sử, khảo cổ, địa lý và cả thực vật học.
Trong khối tài sản nghiên cứu lên đến 250 công trình ấy, bộ sách gồm 3 tập với tên gọi Văn hóa, tín ngưỡng và thực hành tôn giáo người Việt là một công trình đồ sộ, được giới nghiên cứu đánh giá là một trong những tác phẩm nổi bật nhất của L. Cadière.
Trong tác phẩm này, Léopold Cadière đã nghiên cứu văn hóa Việt Nam với các nội dung:
- Tập 1: Tôn giáo người Việt; đạo Khổng, đạo Lão, đạo Phật ở Việt Nam; Gia đình và tôn giáo người Việt; Tế Nam giao; Lăng mộ người Việt vùng phụ cận Huế; Lăng Gia Long; Tang lễ vua Gia Long; Về một vài sự kiện tôn giáo hoặc ma thuật ghi nhận được một mùa dịch tả ở Việt Nam.
- Tập 2: Tín ngưỡng và thực hành tôn giáo của người Việt vùng phụ cận Huế; Phép dưỡng nhi ma thuật ở Việt Nam; Tín ngưỡng và ngạn ngữ dân gian vùn thung lũng Nguồn Son, tỉnh Quảng Bình (Trung Việt); Phong tục dân gian tại thung lũng Nguồn Son; Thần Kinh.
- Tập 3: Triết lý dân gian người Việt: Vũ trụ quan; Triết lý dân gian người Việt: Nhân sinh quan; Nghệ thuật Huế; Người Việt: Dân tộc – Ngôn ngữ; Một vài quy luật tu duy nơi người Việt, xét từ ngôn ngữ của họ; Một vài chỉ dẫn thiết thực dành cho các vị thừa sai khi giảng đạo.
Có thể thấy trong cuốn sách của mình, L. Cadière đã tìm hiểu văn hóa tập trung chủ yếu ở khu vực miền Trung Việt Nam, cụ thể là ở Huế. Có điểm đặc biệt này là do vào năm 1892, khi lần đầu tiên đến Việt Nam, L. Cadière đã được chỉ định sứ mạng đến Huế làm nhiệm vụ truyền giáo và rồi ông không rời Việt Nam, chỉ trừ đôi lần hiếm hoi trở về châu Âu để tìm đọc và nghiên cứu trong các kho lưu trữ tại La Mã hay tại Paris. Tình cảm nồng hậu với đất nước, con người Việt Nam còn được ông trăn trối lúc cuối đời: “Cả đời tôi, tôi đã dâng cho xứ sở này rồi. Cho tôi được ở lại và chết ở nơi đây”.
Trong bộ sách Văn hóa, tín ngưỡng và thực hành tôn giáo người Việt, L. Cadière không chỉ thông qua tài liệu, sách vở đã viết sẵn mà ông còn tự mình mắt thấy tai nghe (de visu), thẩm nhập và sống với đối tượng, lĩnh vực mình tìm hiểu (sur du vivant). Phương pháp tìm kiếm tư liệu trong cuốn sách được thể hiện rõ nhất trong lời phân minh của tác giả:
“Các tư liệu trên đây được đơn cử chính xác tối đa, cả về mặt miêu tả nơi chốn khi tiếp cận được, cả về mặt liên quan đến nhân chứng. Về điểm này thì tôi trung thực chuyển dịch lại những chuyện kể, những giải thích do họ cung cấp mà không thêm một chút gì. Nhiều nhất là trong khi điều tra tìm hiểu, tôi thường chú trọng đến việc thu thập những câu trả lời để tư liệu được đầy đủ hơn; để đạt được, tôi thường đặt ra một số câu hỏi mà họ không ngờ tới. Nhưng mà những điều tra này, trải qua nhiều năm tháng, được thực hiện hoàn toàn không có một ý định dự tính nào ngay từ đầu, cũng không đặt ra mục tiêu kết luận sẽ ra sao”.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
c giả: Niall Ferguson; Người dịch: Nguyễn Nguyên Hy- Nxb: Hồng Đức - 2018
- Khổ sách:16 x 24cm
- Số trang: 480 tr
- Hình thức bìa: mềm
Quá trình văn minh phương Tây vươn tới vị thế thống trị hoàn cầu là một hiện tượng lịch sử đơn lẻ có ý nghĩa quan trọng nhất trong vòng 5 thế kỉ qua.
Bằng cách nào phương Tây vượt qua được những đối thủ phương Đông? Và có phải giờ đây phương Tây không còn ở đỉnh cao quyền lực nữa? Sử gia Niall Ferguson lập luận rằng bắt đầu vào thế kỉ 15, phương Tây đã phát triển sáu khái niệm mới đầy uy lực - cạnh tranh, khoa học, pháp quyền, y học hiện đại, chủ nghĩa tiêu dùng và đạo lý nghề nghiệp - cho phép họ vượt qua tất cả các đối thủ cạnh tranh khác.
Nhưng giờ đây, Ferguson cho thấy phần còn lại của thế giới đã tiếp thu tất cả các khái niệm mà phương Tây từng độc chiếm, trong khi phương Tây lại đang đánh mất niềm tin vào chính mình. Ghi lại sự hưng thịnh và suy tàn của các đế chế cùng với những cuộc va chạm (và giao hòa) của những nền văn minh, Văn Minh Phương Tây Và Phần Còn Lại Của Thế Giới đã đúc kết lại lịch sử thế giới, và đây được coi là cuốn sách xuất sắc nhất của Niall Ferguson.
- Tác giả: Nguyễn Đình Tư- Nxb: Tổng hợp - 2020
- Khổ sách:16 x 24cm
- Số trang: 624 tr
- Hình thức bìa: mềm
"Trong vòng 51 năm (1813 - 1864) mà 6 tỉnh toàn Nam Kỳ chỉ có 257 vị Cử nhân Hán học thì thật quá ít. Sở dĩ như vậy, vì Nam Kỳ là đất mới, dân chúng quen với nghề ruộng rẫy lo miếng cơm manh áo hơn là chuyện bút nghiên nơi cửa Khổng sân Trình, mặc dầu triều đình vẫn dành riêng sự ưu ái với người dân Nam Kỳ là đất hưng nghiệp của nhà Nguyễn, lo việc mở mang dân trí bằng cách cử một vị Tiến sĩ triều Lê vào làm Đốc học ở thành Gia Định như trên đã nói.
Nhưng mọt con én không làm nổi mùa xuân, khiến cho nhiều học trò "có người trải tám khóa mà không đủ văn thể tứ trường, thành thần tạm khế khóa để miễn binh dao, lại tâu xin gia ân cho biên vào sổ khóa sinh"
So với nhiều tỉnh ở miền Trung và miền Bắc, tổng số Cử nhân Hán học của 6 tỉnh Nam Kỳ chỉ bằng tổng số Cử nhân của một hay hai tỉnh ở miền ngoài. Rồi lại so với ngày nay, số Cử nhân và Kỹ sư, kể cả Thạc sĩ, Tiến sĩ tân học tốt nghiệp Đại học nhiều khộng kể xiết. Nhưng ngày xưa, thi đỗ được cái bằng Cử nhân Hán học vô cùng khó khăn, có khi hết nửa cuộc đời. Đúng là đãi cát tìm vàng. Do đó các vị Cử nhân và Tiến sĩ Hán học nói trên là những hạt kim cương trên bãi cát của sông Cửu Long và sông Đồng Nai, quý giá vô cùng, mà ngày nay các thế hệ con cháu phải hết sức trân trọng.
Trên tinh thần đó, chúng tôi biên soạn cuốn sách này để giới thiệu với độc giả, nhất là độc giả ở Nam Bộ, tiểu sử và hành trạng của các vị khoa bảng ấy vừa để tôn vinh từng vị, vừa để con cháu các vị ấy hãnh diện về tiền nhân của mình" (Tác giả: Nguyễn Đình Tư)
Xin trân trọng giới thiệu!
giả: Nguyễn Thanh Tuyền- Nxb: Văn hóa - văn nghệ
- Năm xb: 2019
- Khổ sách:16 x 24cm
- Số trang: 204 tr
- Hình thức bìa: mềm
Ở Việt Nam, hoạt động trao đổi, mua bán đã diễn ra từ rất sớm. Truyền thuyết chỉ ra rằng, ngay từ buổi đầu dựng nước, đã có những người theo đuổi nghề buôn. Trải hàng ngàn năm, kể từ sau thời Bắc thuộc, tầng lớp thương nhân Việt Nam không ngừng vươn lên khẳng định vị trí trong đời sống xã hội, nhiều người đã tạo được dấu ấn tốt đẹp đối với chính quyền và trong quần chúng nhân dân. Không ít người đã trở thành tấm gương về đạo đức kinh doanh như chân thực trong sản xuất và mua bán; lấy chữ tín làm đầu trong lập thân, lập nghiệp; tinh thần yêu nước và độc lập dân tộc, tinh thần thiện nguyện giúp đỡ người hoạn nạn, khó khă Những giá trị được tạo nên từ tư tưởng và nghĩa cử của không ít thương gia vẫn được xem là những bài học để đời cho hậu thế. Tuy nhiên, xuất phát từ nhận thức của các đấng quân vương, của triều đình quân chủ, thân phận của tầng lớp thương nhân Việt Nam không mấy khi sáng sủa, không chỉ bị xếp vào hạng cuối cùng trong bậc thang xã hội “sĩ - nông - công - thương”, mà có khi còn phải hành nghề “bất hợp pháp”, phải hoạt động lén lút trước sự “ruồng bố” của chính quyền.
Thương nhân Việt Nam xưa - vấn đề, nhân vật và giai thoại của Nguyễn Thanh Tuyền đề cập đến tầng lớp thương nhân từ thời lập quốc đến khi đất nước rơi vào tay thực dân Pháp, một khoảng thời gian khá dài, cả hàng ngàn năm, với biết bao thăng trầm cùng dân tộc. Cuốn sách đã phác họa được bức tranh chung với những nét chấm phá về “một số vấn đề xuyên suốt trong tiến trình vận động của tầng lớp thương nhân” Việt Nam, qua đó “khắc họa phần nào diện mạo của tầng lớp thương nhân” trong từng giai đoạn lịch sử với những vấn đề cốt yếu trong đời sống xã hội, cũng như câu chuyện về cuộc đời, sự nghiệp của một số thương nhân tiêu biểu, để hiểu thêm về nghề, về đời mà họ phải lặn ngụp vươn lên. Cuối cùng, tác giả cũng đã khái quát tính cách của giới thương nhân xưa - tiền thân của đội ngũ doanh nhân ngày nay trong lịch sử dân tộc Việt Nam.