Các đại biểu tham gia hội thảo tại Mái đá Ngườm
Di chỉ khảo cổ học mái đá Ngườm có tọa độ 21047’44.56 vĩ độ Bắc và 105053’21.68 độ kinh Đông, thuộc thôn Kim Sơn, xã Thần Sa, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. Đây là một di chỉ loại hình mái đá có hình hàm ếch, rộng khoảng 60 mét, cao 30 mét, mặt bằng mái đá rộng khoảng 700m2. Mái đá Ngườm nằm trên lưng chừng phía bắc của dãy núi Ngườm, cao hơn mực nước biển 90m, cao hơn 50m so với suối Thần Sa ở dưới chân núi.
Di chỉ mái đá Ngườm được phát hiện và thám sát năm 1980, khai quật lần 1 năm 1981, khai quật lần 2 năm 1982 với tổng diện tích 56m2. Lần khai quật thứ 3 (2017) mở 6m2 được ký hiệu là A, B, C, D, E, F.
Ở giai đoạn văn hóa muộn nhất là sự có mặt của lớp cư dân có thể thuộc hậu kỳ Đá mới, sơ kỳ Kim khí với sự xuất hiện 05 rìu đá mài toàn thân, kích thước nhỏ mang đặc trưng rìu đá Phùng Nguyên. Thêm vào đó, nhiều mảnh gốm thô trang trí văn thừng, khắc vạch, in chấm cũng đuợc phát hiện cùng với các rìu mài. Các mảnh gốm thô xuất lộ trong những lớp phía trên của tầng văn hóa.
Mảnh gốm thô phát hiện ở đơn vị tầng I, II
Rìu đá phát hiện ở đơn vị địa tầng I, II
Công cụ mảnh và mảnh tước trong các đơn vị địa tầng
Công cụ phát hiện trong lớp trầm tích màu đỏ cam
Trao đổi tại di tích, các nhà khoa học và các cơ quan quản lý văn hóa đều rất quan tâm đến phát hiện tầng trầm tích mới và những hiện vật trong đó. Nhiều ý kiến cho rằng, trong phạm vi hẹp sẽ khó có cái nhìn tổng quát về lớp trầm tích này. Hội thảo kiến nghị cần có nghiên cứu kỹ hơn và mở rộng phạm vi khai quật để có hiểu biết tốt hơn về lớp này.
Trình bày: Đoàn khai quật hợp tác Viện Khảo cổ học - Đại học Wollongong
Thời gian: 9h00’ ngày 12 tháng 05 năm 2017 (Thứ 6)
Địa điểm: Hội trường Viện Khảo cổ học - số 61 Phan Chu Trinh, Hà Nội
Kính mời các Quý vị quan tâm đến tham dự.
Năm xuất bản: 2015
Kích thước: 16x24cm
Số trang: 498
Tác giả tự đặt cho mình nhiệm vụ cố gắng vận dụng một phương pháp luận trên tinh thần thực chứng, tư duy phức hợp và cách tiếp cận hệ thống bắt đầu từ lòng đam mê. Lòng đam mê xuất phát từ một nhu cầu nội sinh, để tồn tại về tinh thần và tự thoả mãn bản thân, nếu có thể nâng thành một lẽ sống.
Cuốn sách là một bản tổng kết nhỏ những nghiên cứu và suy ngẫm trong hơn 40 năm qua của một con người gắn bó và luôn luôn muốn tìm hiểu lịch sử, văn hóa, con người của đất nước, quê hương, với một tình yêu, trách nhiệm cùng những trăn trở, âu lo. Vì vậy, nội dung của cuốn sách cũng được tập trung vào những chủ đề cơ bản, qua những thông tin và ý tưởng có liên quan đến những vấn đề về lịch sử, văn hóa của Hà Nội, Việt Nam cùng quá trình giao lưu, tiếp biến, hỗn dung của văn hóa Việt trong lịch sử.
Qua các mảnh ghép lịch sử từ quá khứ đến hiện tại, những góc nhìn, nghĩ suy về lịch sử, văn hóa, con người Việt Nam nói chung và Thăng Long - Hà Nội nói riêng, hy vọng rằng những trang sử của ngày hôm qua có thể đem lại một gợi ý nào đó cho ngày hôm nay, theo tinh thần “ôn cố nhi tri tân” (ôn cũ để biết mới - Luận ngữ). Bởi vì lịch sử chính là một thông điệp đa nghĩa, một cuộc đối thoại thường trực và lời nhắn nhủ của quá khứ gửi cho hiện tại
Năm xuất bản: 2013
Kích thước: 14x20,5cm
Số trang: 175
- Nxb Hồng Đức-2016
Năm xuất bản: 2014
Kích thước: 16x24 cm
Số trang: 507
Để giúp bạn đọc hiểu sâu sắc hơn về vùng đất Huế và vương triều Nguyễn, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế xuất bản cuốn sách: Huế và triều Nguyễn của GS.VS.NGND Phan Huy Lê. Đây cũng là một trong những món quà tinh thần mà Nhà xuất bản và Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế dành tặng Giáo sư nhân dịp kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của ông.
Cuốn sách tập hợp hơn 20 công trình nghiên cứu, gồm các bài biết, bài phát biểu, giới thiệu của GS Phan Huy Lê về Huế và triều Nguyễn. Huế đã gắn bó với Giáo sư từ ngay sau khi đất nước thống nhất. Cho đến nay, trong kho tàng hơn 400 công trình nghiên cứu khoa học của mình, Giáo sư đã dành một dung lượng lớn để nghiên cứu về Huế và triều Nguyễn. Đặc biệt là trong những năm gần đây, với cương vị là Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, ông đã đề xuất nghiên cứu, đánh giá một cách khách quan về các chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn để có cái nhìn toàn diện hơn, công bằng hơn đối với triều Nguyễn.
Xin giới thiệu đến đông đảo bạn đọc!
Theo thông tin từ PGS.TS Trình Năng Chung (Viện Khảo cổ học) sau đợt điều tra khảo cổ học tháng 3/2017, Viện Khảo cổ học và Bảo tàng Tuyên Quang đã phát hiện một địa điểm có dấu tích mộ táng của người thời đại Kim khí trong hang động thuộc vùng núi đá vôi ở hang Nà Thắm, thôn Bản Bung, xã Thanh Tương, huyện Na Hang.
Cửa hang Nà Thắm (ảnh: Trình Năng Chung)
Kết quả khảo sát bước đầu cho thấy, dấu tích một khu mộ của người tiền sử tìm thấy chủ yếu gần khu vực cửa hang. Tầng văn hóa xuất lộ ở độ sâu 0,30m so với bề mặt hang. Di tích có một lớp văn hóa duy nhất dày khoảng 0,40m, có độ kết cấu khá mềm, độ ẩm lớn được hình thành bởi đất á sét trong hang đá có màu xám sẫm, xen lẫn di vật khảo cổ. Đoàn đã phát hiện hàng chục di vật khảo cổ, chủ yếu là đồ gốm và ít đồ đá cùng những mảnh xương, răng người. Những di vật này phát hiện được dưới lớp đá tảng lát kè phía trên.
Gốm thô văn hóa Gò Mun phát hiện tại hang Nà Thắm (ảnh: Trình Năng Chung)
Các mảnh gốm tìm thấy thuộc về nhiều cá thể gốm khác nhau, đó là những mảnh thân nồi, vò. Đồ gốm có kích cỡ miệng trung bình từ 25 - 30cm. Phần lớn những mảnh gốm đều có trang trí hoa văn, chủ yếu là văn thừng mịn. Đáng chú ý là có mảnh thân và mảnh miệng gốm được trang trí hoa văn hình vòng tròn nhỏ còn gọi là văn in hình "cuống rạ". Đây là loại hoa văn khá phổ biến của đồ gốm giai đoạn Gò Mun thuộc thời đại Kim khí. Một số mảnh gốm khác có hoa văn khắc vạch những đường chéo song song hoặc hình răng cưa. Một số mảnh gốm mang dấu vết ám khói màu đen sẫm, dấu tích của chiếc nồi đã qua sử dụng.
Đặc biệt chú ý là đã tìm thấy chiếc răng và những đoạn xương người bên trong một mảnh miệng đồ gốm, cùng chiếc bàn mài bằng đá. Đoàn cũng phát hiện xương người trong nồi gốm vỡ có những hoa văn tương tự như đồ gốm trong hố đào thám sát. Một số mảnh gốm vỡ có xương kèm theo.
Đây là lần đầu tiên Tuyên Quang phát hiện được khu mộ thời kim khí trong hang động. Căn cứ vào hiện trạng lớp văn hóa, hiện vật, bước đầu có thể cho rằng hang Nà Thắm là khu mộ của cư dân thời đại kim khí, có niên đại khoảng gần 3.000 năm cách nay. Cư dân cổ nơi đây chôn người chết trong hang, trong những nồi vò gốm, bên trên có lát đá phủ để đánh dấu. Hiện các cơ quan chức năng đang có kế hoạch nghiên cứu và khai quật hang này trong thời gian tới.
Trình Năng Chung, Nguyễn Thơ Đình
- Nxb: Hà Nội - 2010,
- Số trang: 1227trang.
Nội dung sách chia làm nhiều phần như: Thăng Long Cổ tích khảo tịnh hội đồ, Tây hồ chí, Thăng Long cổ tích khảo, Hà Đông xã thôn trang trại bạ, Hà Đông toàn tỉnh tổng xã thôn danh sách, Sơn Tây quận huyệ bị khảo, Sơn Tây tỉnh chí, các trấn tổng xã danh bị lãm, Bắc Thành địa dư chí lục ….
Tập sách tổng hợp được những tư liệu của một số thư tịch Hán Nôm liên quan đến Hà Nội như: ghi được tên 17 trong số 21 cửa ô của thành Đại La xưa; Ghi được lớp địa danh của Hà Nội đầu thời Nguyễn, trong đó huyện Thọ Xương gồm 8 tổng, 183 phường, thôn, trại; Huyện Vĩnh Thuận gồm 5 tổng, 26 phường, thôn; 3/ Ghi được tên 36 phường của Thăng Long thời Lê. Sau đó kê các phường phố và chú giải tên Nôm hiện tại của từng phố, đồng thời cho biết mỗi phố bán loại hàng đặc trưng gì.
Đây là nguồn tư liệu quý giúp chúng ta rất nhiều trong việc nghiên cứu địa danh của phố cổ Hà Nội.
Xin trân trọng giới thiệu đến bạn đọc!