Mục lục  

Trang

PHẠM THANH SƠN, BÙI VĂN LIÊM,
NGUYỄN THƠ ĐÌNH, NGUYỄN XUÂN MẠNH
Sưu tập di vật đá di chỉ Nậm Luồng (Lai Châu)
3
NAM C.KIM
Nhận thức vai trò của chiến tranh thời Tiền sử ở châu thổ sông Hồng
13
HOÀNG XUÂN CHINH
Quá trình hình thành và sụp đổ nước Nam Việt trước sự thôn tính của nhà Hán qua tự liệu khảo cổ và lịch sử
30
HOÀNG THÚY QUỲNH
Sơ lược các phương pháp và thành tựu nghiên cứu kỹ thuật chế tạo đồ gốm Tiền sơ sử
38
NGUYỄN VĂN ĐÁP
Kết quả khai quật khảo cổ khu di tích chùa Dạm (Bắc Ninh)
48
NGÔ THỊ LAN
Tìm hiểu nghệ thuật trang trí hình lá đề một số di tích thời kỳ Angkor, so sánh với Việt Nam
63
QUẢNG VĂN SƠN, CAO QUANG TỔNG
Di tích Đồng Dương (Quảng Nam): phát hiện và nhận thức
72
CAO THẾ TRÌNH, NGUYỄN HUY KHUYẾN, MAI MINH NHẬT, LÊ XUÂN HƯNG
Kho tiền cổ Păng Tiêng (Lâm Đồng): Tư liệu và thảo luận
81
Mục lục Tạp chí Khảo cổ học năm 2017 93
Giới thiệu sách 98
contents  

 

Page

PHẠM THANH SƠN, BÙI VĂN LIÊM,
NGUYỄN THƠ ĐÌNH, NGUYỄN XUÂN MẠNH
Assemblage of stone artifacts from Nậm Luồng site (Lai Châu province)
3
NAM C.KIM
Recognizing the Significance of Prehistoric Warfare in the Red River Delta
13
HOÀNG XUÂN CHINH
History of Nanyue state’s formation and collapse with the annex of Han Dynasty through archaeological and historical data
30
HOÀNG THÚY QUỲNH
Sketchy approaches and research achievements in prehistorical production of pottery
38
NGUYỄN VĂN ĐÁP
Results of the archaeological excavation at the site area of Dạm pagoda (Bắc Ninh province)
48
NGÔ THỊ LAN
Study of decorative art on Bodhi leaves from some of the Angkor-period sites in comparision to those in Việt Nam
63
QUẢNG VĂN SƠN, CAO QUANG TỔNG
Đồng Dương site (Quảng Nam province): Discovery and Perception
72
CAO THẾ TRÌNH, NGUYỄN HUY KHUYẾN, MAI MINH NHẬT, LÊ XUÂN HƯNG
Păng Tiêng warehouse of coins (Lâm Đồng province): Data and discussion
81
CONTENTS OF KHẢO CỔ HỌC (JOURNAL OF ARCHAEOLOGY) IN 2017   93
Book Recommendation 98
Mục lục  

Trang

 
NGUYỄN KHẮC SỬ, NGUYỄN NGỌC
Phân chia địa tầng kỷ Đệ tứ và phân kỳ khảo cổ học tiền sử Việt Nam
3
NGUYỄN LÂN CƯỜNG
Sự giống nhau giữa Nam Đảo và Úc qua những bằng chứng về cổ nhân học ở Việt Nam
15
NGUYỄN TRƯỜNG ĐÔNG, TRÌNH NĂNG CHUNG
Ngườm Vài - Di chỉ văn hóa Bắc Sơn ở Cao Bằng
29
NGUYỄN QUANG MIÊN, VŨ ANH HÙNG, NGUYỄN QUANG BẮC
Niên đại nhóm di tích cồn sò điệp ở Nghệ An và Hà Tĩnh
52
LƯU VĂN PHÚ
Tư liệu và nhận thức về di chỉ Chùa Gio  (Hà Nội)
64
TRƯƠNG VĂN MÓN (SAKAYA)
Gợi mở một góc nhìn mới về mối quan hệ Funan với Champa
75
NGUYỄN VĂN ANH
Từ kết quả nghiên cứu khảo cổ học phục dựng Bảo tháp ở Thái lăng bằng công nghệ 3D
84
NGUYỄN ĐÌNH CHIẾN
Kim sách triều Nguyễn
93
 Tin hoạt động Khảo cổ học 100
contents  

Page

 
   
NGUYỄN KHẮC SỬ, NGUYỄN NGỌC
Quaternary geological stratification and archaeological divisions of Vietnamese prehistory
3
NGUYỄN LÂN CƯỜNG
Similarities between Austronesian and Australoid through anthropological evidence in Việt Nam
15
NGUYỄN TRƯỜNG ĐÔNG, TRÌNH NĂNG CHUNG
Ngườm Vài - a Bắc Sơn - culture site in Cao Bằng province
29
NGUYỄN QUANG MIÊN, VŨ ANH HÙNG, NGUYỄN QUANG BẮC
Dates of mollusc-mound sites in Nghệ An and Hà Tĩnh provinces
52
LƯU VĂN PHÚ
Data and perceptions of Chùa Gio site (Hà Nội)
64
TRƯƠNG VĂN MÓN (SAKAYA)
Suggesting a new perception of Funan Champa relationship
75
NGUYỄN VĂN ANH
Reconstruction of the stupa at Thái mausoleum by 3D technology based on archaeological research results
84
NGUYỄN ĐÌNH CHIẾN        
Golden books from Nguyễn dynasty
93
News of Archaeological Activities 100
Mục lục

Trang

NGUYỄN SỸ TOẢN
Tìm hiểu đời sống cư dân các văn hóa Tiền Đông Sơn qua đồ gốm
3
TRỊNH SINH
Các phương pháp đúc trống đồng loại II Heger
9
PHẠM LÊ HUY
Hiện vật ấn “Sắc mệnh chi bảo” nhìn từ tổ chức Hành khiển ty (Nội mật viện) thời Lý - Trần
22
NGUYỄN VĂN ĐÁP
Di tích thành Xương Giang (Bắc Giang) qua tư liệu khai quật khảo cổ học
43
ĐẶNG VĂN THẮNG
Kiến trúc và tượng trong tháp, chùa Việt Nam
(tiếp cận khảo cổ học Phật giáo)
60
ĐẶNG HỒNG SƠN
Lược thuật tình hình phát triển khảo cổ học biển đảo ở Trung Quốc trong 30 năm trở lại đây
71
PHẠM MINH PHÚC  
Nghiên cứu so sánh nhà ở của người Dao Áo Dài
ở hai tỉnh Hà Giang và Lai Châu
93
contents  

Page

 
NGUYỄN SỸ TOẢN
Study of pre-Đông Sơn culture human life through ceramics
3
TRỊNH SINH
Methods for casting bronze drums of Heger type II
9
PHẠM LÊ HUY
Seal “Chiming zhibao” viewed from Bureau of Imperial Affairs from Lý - Trần period
22
NGUYỄN VĂN ĐÁP
Xương Giang citadel site (Bắc Giang) through data of archaeological excavation
43
ĐẶNG VĂN THẮNG
Architecture and statues of Vietnamese towers and pagodas (approach of archaeological Buddhism)
60
ĐẶNG HỒNG SƠN
Summary of development situation of marine-island archaeology in China for the past 30 years
71
PHẠM MINH PHÚC  
Comparative research on accommodation of Dao Áo Dài in Hà Giang and Lai Châu provinces
93
Mục lục 
LÊ HẢI ĐĂNG, TRẦN QUÝ THỊNH,
NGUYỄN NGỌC QUÝ, LƯU VĂN PHÚ
Di chỉ Bản Nàng 1 (Thanh Hóa) trong bối cảnh khảo cổ học tiền sử thượng du sông Mã
3
TRỊNH HOÀNG HIỆP, NAM C.KIM
Kết quả nghiên cứu thành Cổ Loa
(giai đoạn 2007 - 2014)
12
TRỊNH SINH
Các kiểu dáng cơ bản của trống loại II Heger
33
HÀ VĂN CẨN
Nhận thức về khu di tích Đền Trần và Chùa Tháp qua các đợt khai quật năm 2006 - 2007
40
NGUYỄN HỒNG KIÊN
Vấn đề xác định niên đại các di tích kiến trúc cổ truyền bằng gỗ của người Việt
58
NGUYỄN VĂN CHUYÊN
Vài nét về hoạt động giao thương ở hạ lưu sông Lam thế kỷ X - XIX
68
BÙI VĂN HIẾU         
Khai quật thám sát thương cảng Nước Mặn lần thứ hai
76
R Tư liệu dịch
PETER BELLWOOD
Sự di cư và nguồn gốc của người Homo Sapiens
90
 
 
LÊ HẢI ĐĂNG, TRẦN QUÝ THỊNH,
NGUYỄN NGỌC QUÝ, LƯU VĂN PHÚ
Bản Nàng 1 site (Thanh Hóa) in the prehistorical context in upper part of Mã river
3
TRỊNH HOÀNG HIỆP, NAM C.KIM
Results of research into Cổ Loa citadel (2007 - 2014)
12
TRỊNH SINH
Basic forms of Heger - type II drums
33
HÀ VĂN CẨN
Perception of Trần Temple and Tháp Pagoda area through excavations in 2006 - 2007
40
NGUYỄN HỒNG KIÊN
Dating issues of Vietnamese traditional wooden architectural relics
58
NGUYỄN VĂN CHUYÊN
Some features about interactive trade activities in the lower part of Lam river in the tenth - ninteenth centuries
68
BÙI VĂN HIẾU         
Second test excavation at Nước Mặn trade port
76
R Documentation
PETER BELLWOOD
Migration and the origins of Homo Sapiens
90
 
 
-Tác giả: Nicolas Revire và Stephen A.Murphy
- Nxb: River Books và The siam Society
- Khổ sách: 18,1 x 3,3 x 24,7cm
- Số trang: 432tr
- Năm xuất bản: 2013


Before Siam Essays in Art an Archaeololy (Vương quốc Xiêm sớm - là một vương quốc của Thái Lan trước đây: những tiểu luận về nghệ thuật và khảo cổ).

Siam (Nghĩa tiếng việt là Xiêm) là quốc hiệu chính thức của Thái Lan từ thời nhà Chakri được thành lập năm 1782 cho đến ngày 23 tháng 6 năm 1939.

Nội dung cuốn sách là giới thiệu các nghiên cứu và khám phá mới để tái tạo lại các nền văn hóa, thuyết phục tôn giáo và truyền thống nghệ thuật ở Thái Lan hiện đại và các vùng lân cận. Với sự đóng góp đa dạng của các chuyên gia nổi tiếng, công chúng và học giả sẽ đạt được sự đánh giá cao hơn và đa dạng hơn về lịch sử ban đầu này, đóng một vai trò hình thành trong sự ra đời của Xiêm La.
Xin trân trọng giới thiệu !
 
Ngô Thị Nhung
- Tác giả: Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế
- Khổ sách: 19 x 27 cm
- Số trang: 174 (kèm theo phụ lục ảnh)
- Năm xuất bản: 2003


Nội dung cuốn sách: Cuốn sách là kỷ yếu hội thảo nhân kỷ niệm 80 năm thành lập Bảo tàng Mỹ thuật cung đình Huế (1923 - 2003). Nội dung tập hợp tất cả các bài viết của nhiều tác giả khác nhau viết về các chủ đề xoay quanh Bảo tàng Mỹ thuật cung đình Huế  như vấn đề chung, giới thiệu cổ vật, hoạt động nghiệp vụ, lịch sử - văn hóa - mỹ thuật.
 Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
- Tác giả: Trần Đức Anh Sơn
- Nxb: Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế
- Khổ sách: 19 x 27 cm
- Số trang: 93 trang (kèm theo phụ lục ảnh)
- Năm xuất bản: 1997

Nội dung cuốn sách: cuốn sách tập hợp gồm nhiều bài viết khác nhau của nhiều tác giả khác nhau về các vấn đề liên quan đến bảo tàng như: lịch sử của bảo tàng, kiến trúc điện Long An, nghệ thuật pháp lam, đồ đồng thời Nguyễn và sưu tập đồ đồng ở Bảo tàng Mỹ thuật cung đình Huế, về những cuốn cổ thư, trang phục , tổng quan về đồ sứ ký kiểu thời Lê - Trịnh và thời Nguyễn, trang phục cung đình thời Nguyễn qua sưu tập y phục trong Bảo tàng, trang phục vua chúa thời Nguyễn v.v...
Xin trân trọng giới thiệu!
 
Ngô Thị Nhung
 
NeNellissa Ling, Siân Halcrow, MarcOxenham, Kate Domett, Hallie  Buckley
 
Các bệnh không lây nhiễm (NCD) là nguyên nhân chính gây tử vong dân số trên toàn thế giới. Nguyên nhân của các bệnh này thay đổi theo các nhóm dân số, và có thể là hậu quả trực tiếp của lối sống bất lợi. Tuy nhiên, khuynh hướng di truyền cũng là một yếu tố góp phần trong một vài quần thể dân số so với những quần thể  khác. Các quần thể  dân số như Đông Á, Đông Nam Á và Quần đảo Thái Bình Dương cho thấy tỉ lệ cao các bệnh liên quan đến trao đổi chất, và mối liên hệ nguồn gốc mật thiết với nhau gợi ý một khía cạnh di truyền đằng sau sự phổ biến của  các bệnh không lấy nhiễm đặc trưng cho vùng rộng lớn này. Như vậy, thật quan trọng để  tìm ra  các yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến các biểu hiện của chúng.
 
Mục đích của nghiên cứu này là để tìm ra  nguồn gốc và tính cổ của  các bệnh không lây  nhiễm thông qua việc đánh giá hai bệnh lý khớp: bệnh phì đại xương tự phát lan tỏa  (DISH)bệnh ăn mòn khớp (gout). Những bệnh này có mối liên quan duy nhất với hội chứng chuyển hóa và có thể được quan sát thấy trên xương. Các bộ sưu tập xương cho nghiên cứu trên  sẽ đến từ các địa điểm khảo cổ ở Thái Lan, Việt Nam và Trung Quốc có niên đại 6.000-5.000 BP đến 1.500-1.600 BP. Nhìn chung, nghiên cứu này thực hiện cách tiếp cận tiến hóa để đánh giá quá trình môi trường và văn hóa cổ góp phần vào sự thích ứng của con người ở mức độ sinh học như thế nào và các phản ứng thích nghi này sau đó được biểu hiện như thế nào ở vấn đề sức khỏe của các nhóm quần thể dân số hiện đại.
 
Nghiên cứu có những kết quả bước đầu ở hai địa điểm tại Thái Lan : Khok Phanom Di (~2000-1500 BC)   và Non Ban Jak (~300-500AD) với tỉ lệ các bệnh ăn mòn khớp lần lượt là 5% và 9 %, bệnh DISH chỉ gặp ở địa điểm Khok Phanom Di với tỉ lệ 7%.
 
  Trong giai đoạn tiếp theo, nghiên cứu sẽ thực hiện ở Vietnam:ConCoNgua (~4000-3000 BC)  và ManBac(~1500-1800BC).
 và ở Trung Quốc : Yinxu (~1250-1046 BC)
Đồng thời sẽ tìm ra mối liên quan giữa các bệnh DISH, gout với các chỉ số cơ thể như đường kính chỏm xương đùi, chiều dài xương chày và xương đùi, các kích thước đo đốt sống.
 
1 số biểu hiện của bệnh DISH và gout
 
Bệnh gai  xương phì đại  lan tỏa  vô căn (DISH).
- Cốt hóa dọc phía bên cột sống
- Biểu hiện dạng “sáp nến”
 
  • đặc biệt liên quan đến vùng đốt sống ngực
  • > 4 đốt sống bị ảnh hưởng
  • Giữ chiều cao cột sống
  • Hình thành dây chằng  cột sống  
     - Đặc biệt ảnh hưởng đến người trưởng thành và nam giới
 
 

 
 
Bệnh ăn mòn khớp (gout)
 
- Vỡ phần vỏ xương cứng  được xác định rõ, với
các cạnh nhô ra và ranh giới xơ cứng.
 
- Ảnh hưởng tới các khớp hoạt dịch
 
- Sự phân bố không đối xứng trên cơ thể (ảnh hưởng chỉ một bên trái hoặc phải)
- Thường ảnh hưởng  đến đốt ngón chân cái
 
-  Đặc biệt ảnh hưởng đến nam hoặc nữ cao tuổi
 

Một số kết quả bước đầu của nghiên cứu
 
 
Địa điểm Niên đại (BP) n Ăn mòn khớp DISH
Non Ban Jak 1500 65 9% 0%
Khok Phanom Di 4000 59 5% 7%
Teouma site, Vanuatu 3000 20 35%T -
    45 - 42%i
Wairau Bar, New Zealandx 700 41 15%  
Chamorros, Guamy 700 - 5.6% -
Wells Cathedral, UK* 600 121 - 9%
Old Royal Mint Site, UK* 500 152 - 4%
 
Các quần thể dân số hiện đại+ n Gout
Anh - 3.22%
Đài Loan bản địa - 11.7%
Thái Lan - 0.16%
New Zealand Maori - 8.8%
 
  • from Rogers and Waldron (2001), T Buckley (2007), I Foster et al. (2018), x Buckley (2010), + from Kuo et al. (2015), y Rothschild and Heatcote 1995.
 
 
 
                                                                                         Người dịch: Minh Tran
                                                                                                  
Sáng 3/11 tại Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã diễn ra buổi lễ ký kết thỏa thuận hợp tác nghiên cứu khoa học giữa Viện Khảo cổ học và Trường Viễn Đông Bác Cổ Pháp (EFEO). Thỏa thuận hợp tác nghiên cứu khoa học với mục tiêu chiến lược phát triển Viện Khảo cổ học theo hướng hiện đại, hội nhập tăng cường sâu rộng sự trao đổi và hợp tác quốc tế về mặt khoa học. Chương trình hợp tác trong nghiên cứu khoa học giữa Viện Khảo cổ học và Trường Viễn Đông Bác Cổ Pháp hướng đến di tích Trường Lũy và các di tích Champa ở miền trung Việt Nam.

Ký kết Hợp tác nghiên cứu khoa học giữa Viện Khảo cổ học và EFEO

Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và EFEO tại buổi ký kết hợp tác
Chứng kiến buổi ký kết có GS.TS Nguyễn Quang Thuấn (Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội), các lãnh đạo của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội và Viện Khảo cổ học.
Trường Viễn Đông Bác Cổ Pháp (EFEO) là đơn vị nghiên cứu khoa học có bề dày lịch sử thuộc Bộ Giáo dục Đại học và Nghiên cứu của Pháp. EFEO có nhiệm vụ tìm hiểu các nền văn minh cổ ở Châu Á và đã hợp tác cùng nhiều tổ chức nghiên cứu ở nhiều quốc gia về các lĩnh vực Sử học, khảo cổ học, ngôn ngữ, văn hóa, nhân học... Từ 2005 đến nay Viện Khảo cổ học và EFEO đã phối hợp thực hiện một số dự án nghiên cứu khảo cổ học ở các tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định.
 
Nguyễn Thị Thanh Hiếu
Sáng 31/10, Viện Khảo cổ học đã có buổi đón tiếp và làm việc với Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Sri Lanka tại Việt Nam, bà Hasanthi Urugodawatte Dissanayake. Có mặt tại buổi làm việc, phía Sứ quán Sri Lanka có bà Đại sứ Hasanthi Urugodawatte Dissanayake và nhân viên Sứ quán, phía Viện Khảo cổ học có TS Nguyễn Gia Đối (Phó Viện trưởng phụ trách) và các chuyên gia nghiên cứu về Khảo cổ học Tiền sử, Con người và Môi trường cổ, Khảo cổ học Lịch sử...
Tại hội trường Viện Khảo cổ học, ngài Đại sứ và TS Nguyễn Gia Đối đã trao đổi về các nghiên cứu Khảo cổ học ở Sri Lanka và Việt Nam trong những năm gần đây cũng như những cơ hội hợp tác trong nghiên cứu khảo cổ học giữa hai nước trong tương lai.
Hai bên đánh giá nghiên cứu khảo cổ học ở Việt Nam và Sri Lanka có nhiều tư liệu để chỉ rõ quá trình biến đổi khí hậu và thích ứng của con người từ Tiền sử cho đến ngày nay, thương mại hàng hải Ấn Độ Dương - Đông Nam Á, ảnh hưởng của Phật giáo... Kết thúc buổi làm việc, hai bên thống nhất cùng nhau thúc đẩy mối quan hệ hợp tác trong nghiên cứu khảo cổ học giữa các nhà khảo cổ học hai nước và sớm ký kết văn bản hợp tác chính thức.

Đại sứ Hasanthi Urugodawatte Dissanayake giới thiệu về khảo cổ học tại Sri Lanka

TS Nguyễn Gia Đối giới thiệu về khảo cổ học tại Việt Nam và tặng sách, tạp chí
Nguyễn Thơ Đình

Trang


61 Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội

+8424 38255449
Copyright © 2016 by khaocohoc.gov.vn.
Thiết kế bởi VINNO
Tổng số lượt truy cập: 9592770
Số người đang online: 22