Đình Lương Xá (thôn Lương Xá, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa, Hà Nội) là ngôi đình cổ có tuổi đời hơn 300 năm, nổi tiếng với nhiều cấu kiện gỗ, nhà tiền tế được trang trí bằng nhiều hoa văn, họa tiết có giá trị nghệ thuật. Tuy nhiên, những người sửa chữa, tu bổ đình Lương Xá đang bê tông hóa di tích văn hóa này.
Đình cổ biến mất
Đình Lương Xá nằm ngay ven đường Quốc lộ 21B. Đi qua cổng làng, chúng tôi ngạc nhiên khi bức tranh về một ngôi đình cổ hơn 300 năm tuổi nằm giữa chốn làng quê yên bình giờ đây thay bằng một đại công trường với bê tông, sắt đá. Nếu trước đây, mỗi lần qua cổng đình, người dân trong làng đi thong thả để được cảm nhận những làn gió lành mát từ hồ nước rộng và bóng cây xanh mát thì giờ đây ai cũng đeo khẩu trang, bịt mũi vì khói bụi từ việc trộn bê tông và xe công nông chạy nườm nượp.
Đình Lương Xá vẫn còn nguyên vẹn cách đây 2 năm (Ảnh: Nguyễn Hoài Nam)
Khuôn viên sân đình giờ trở thành bãi tập kết nguyên vật liệu, đủ thứ từ gạch đá đến bao tải xi măng, sắt thép đưa bừa bãi khắp nơi. Bức tranh giới thiệu hình ảnh về di tích thì xếp xó ngay gần bàn uống nước của công nhân. Còn ở trên mái, 3 - 4 công nhân đang “treo mình” khoan, cắt, đục để đưa những cột bê tông vào vị trí, gạch vữa rơi bồm bộp.
Tuy nhiên, xót xa nhất phải kể đến phía trong đình Lương Xá. Ngôi đình trống rỗng, bên trong xếp đầy giàn giáo xây dựng. Ngay kế đình là nhà văn hóa, hàng chục chiếc cột gỗ cũ bị tháo dỡ, xếp chỏng chơ phơi nắng, mưa. Có lẽ, người ta không quan tâm những cột gỗ với đủ thứ họa tiết cầu kỳ ấy bằng những cột bê tông cứng đơ và sáng bóng. Một người dân trong làng cho biết: “Mỗi khẩu trong làng phải đóng 800.000 đồng nên nhà nào đông con cháu thì lên đến cả chục triệu đồng. Mà khổ nỗi là “phép vua thua lệ làng” nhiều nhà không có tiền vẫn phải cố gắng xoay xở cho đủ không lại bị hàng xóm, làng giềng nói”.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Hoài Nam, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, đã rất bức xúc khi tới ngôi đình Lương Xá (xã Liên Bạt, H.Ứng Hòa, Hà Nội). Cách đây 2 năm, ông Nam cũng từng qua đây để chụp ảnh, lưu lại các tư liệu về các mảng chạm gỗ quý của đình. Thế mà giờ đây, khi ông quay lại, tất cả chỉ còn là đống ngổn ngang. “Một ngôi đình cổ 300 tuổi vẫn có thể đứng vững thêm 300 năm nữa nếu không bị phá bỏ để thay thế bằng ngôi đình bê tông cốt thép. Toàn bộ cấu kiện gỗ chạm khắc thời Lê Trung Hưng đang bị biến thành củi đun, bán đồng nát”.
Nhà nghiên cứu mỹ thuật Nguyễn Đức Bình, Trưởng nhóm Đình làng Việt, cho biết tư liệu mỹ thuật cho thấy đây là ngôi đình có giá trị. Ở huyện Ứng Hòa có 2-3 ngôi đình như thế này. “Đặc biệt, đình làm ở thời kỳ đỉnh cao của nghệ thuật chạm khắc đình làng. Hình thức các chạm khắc cánh gà của đình giờ rất hiếm, chỉ còn rất ít đình có nghệ thuật chạm cánh gà đẹp như ở đây. Chạm khắc ở đây thú vị từ kỹ thuật đến đề tài. Ví dụ, có những hình con mèo ngoạm ăn con cá trên một cái đấu. Đó là cái rất hiếm hoi trong tạo hình điêu khắc đình làng. Và cách đây 2 năm nó hầu như còn nguyên vẹn”, ông Bình chia sẻ.
Ông Trương Minh Tiến, Phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, cho biết đình có tên trong danh sách kiểm kê di tích. Thủ đô cũng đã có văn bản phân cấp quản lý giao cho huyện, huyện giao cho xã quản lý rồi. “Đã trong danh mục thì cũng vẫn phải xin phép, phải báo cáo Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội khi tu bổ. Tuy nhiên, họ chưa báo cáo. Quan điểm của Sở là sẽ làm nghiêm khắc việc này, yêu cầu kiểm điểm và có hình thức kỷ luật với cán bộ địa phương”, ông Tiến nói.
PGS-TS Đặng Văn Bài cho biết nếu đình đã được kiểm kê rồi, muốn sửa phải xin phép địa phương. Việc đã xảy ra rồi thì chỉ có thể xử lý tình huống thôi. “Nếu bộ phận nào có giá trị thì có thể gắn lại trên khung kiến trúc cũ thì tốt, còn không được thì mang mảng chạm về Bảo tàng Hà Nội thôi”, ông Bài nói. Tuy nhiên, khả năng gắn lại rất thấp vì nó phải gắn trên một tổng thể gỗ chứ không phải xi măng.
Khung cột gỗ đã bị thay bằng bê tông (Ảnh: Nguyễn Hoài Nam)
Sửa luật, lấp khoảng trống di sản không danh hiệu
Ông Nam cho rằng các di tích không xếp hạng thì dễ bị coi thường, không được quản nghiêm. Và khi những người dân địa phương quá muốn có một di tích mới, thì "tính mạng" di tích xưa trở nên quá nguy hiểm. Vì thế, ông cho rằng vẫn cần có một cơ quan chuyên môn nào đó trông nom loại di tích này. Chẳng hạn, một số di tích ở Hải Phòng đã được giao cho Bảo tàng Hải Phòng quản lý.
Nguy cơ với các di sản không xếp hạng trên thực tế đã nhiều lần làm đau đầu các chuyên gia. Chẳng hạn, cầu Long Biên (Hà Nội) từng đối mặt với nguy cơ bị phá khi chưa được vào danh sách các công trình kiến trúc trước 1954 cần được bảo tồn. Thương xá TAX (TP.HCM) chỉ còn có thể giữ lại được một số thành phần kiến trúc. Một phần của trường Châu Văn Liêm, công trình kiến trúc quý thời Pháp, cũng đã bị đập đi xây mới. Bia Quốc học Huế vì không có danh hiệu nên đã được sửa chữa đơn giản như một công trình xây dựng chứ không phải trùng tu. Vì thế, bia không còn toàn bộ nội dung bằng chữ ở bản gốc.
PGS-TS Đặng Văn Bài cho rằng cần phải nghiêm túc làm kiểm kê di sản thường xuyên. Bản thân các danh sách kiểm kê này cũng cần được cập nhật liên tục. Trên thực tế, có nhiều di tích có thể bị “bỏ sót” mà chưa kịp làm hồ sơ danh hiệu. “Kiểm kê này cũng thường xuyên phải bổ sung chứ không phải làm một lần xong thì thôi”.
Bên cạnh đó, sau khi kiểm kê, nghiên cứu thấy di sản quý thì sẽ phải tính đến việc không để di sản đó trong tình trạng không danh hiệu. “Nếu di sản quý thì có hai trường hợp. Trường hợp, nó thuộc sở hữu công cộng thì Nhà nước phải can thiệp, yêu cầu địa phương phải làm hồ sơ xếp hạng. Còn nếu sở hữu tư nhân thì phải thuyết phục người ta, cho người ta cơ chế để bảo tồn tốt hơn. Hiện nay, hồ sơ di sản là trình từ địa phương lên. Trong luật cần có điều chỉnh để có thể làm hồ sơ cho những di tích xứng đáng. Thậm chí, có những di sản, di tích có thể có quy định Cục Di sản có thể chỉ định phải làm hồ sơ. Nếu không, có thể địa phương sẽ chây ì”, ông Bài nói thêm.
We have just been told that many people in Vietnam (and maybe also other places) don't know about the main IPPA 2018 Congress website. They are still using the simple one you kindly made for us at the beginning, with just the sessions listed. This means they are not getting all the important information on the main website.
DEAR COLLEAGUES, THIS WEBPAGE IS NOT UP TO DATE WITH ALL DETAILS. PLEASE USE THE OFFICIAL IPPA CONGRESS WEBSITE https://sites.google.com/site/ippasecretariat/
Please ask all your presenters and their co-authors who are attending the conference to:
1. Register as soon as possible. If they don't have a credit card, or have a problem with the online link, we will be taking cash registration at the conference in Hue
2. Book their accommodation as soon as possible. I am not sure how many rooms are still available in the main conference hotels (see the conference website), but there is plenty of accommodation nearby, from very cheap to more expensive.
For the main hotels, please tell everyone theymust mention IPPA and use the correct emailfor bookings as on the IPPA conference website.
3. tell the Congress Secretariat(ippasecgen@gmail.com)as soon as possible if they need a bus from Da Nang airport to Hue on 22nd or 23rd September or return very early on 29 September.
Dear friends and colleagues, IPPA needs your urgent cooperation!
I am in Hue working with our local colleagues to get the final details organised. Some important matters need firm knowledge of delegate numbers asap. There are more than 500 papers, but only about 160 people have registered for the Congress. Only 100 are booked at the main Congress Hotel (Huong Giang) and 20 next door at the Century Riverside. The Huong Giang is the principal venue and is supporting us strongly in many ways. They have given us the entire hotel for the Congress. The rates include breakfast and are very competitive (IPPA will be in high season).There are only about 40 rooms still available so be quick!The Century Riverside is also supporting us in various ways and has excellent rates.
As soon as you can, please
1.Registerfor the Congress (you can do this through the main Congress website or directly at the ANU IPPA website)
2.Bookyour accommodation (please use the Huong Giang if you can). Pleasebook throughinfo@huonggianghotel.com.vnand state that you are with IPPA. The hotel website is more time-consuming but will also work. For the Century next door, pleasebook through sm@centuryriversidehue.comand state that you are with IPPA.
FOOD (no additional costs to registered delegates)
The Huong Giang will providebuffet lunches (included in your registration)on Sunday 23rd, Monday 24th, Tuesday 25th, Thursday 27th and Friday 28th. The meal includes one bottled mineral water or soft drink/soda.Please let us know asap if you will use this service,and on which days.
The Huong Giang will providelunchboxes (included in your registration)on the tour day Wednesday 26th (no buffet available). The meal includes one bottled mineral water or soft drink/soda.Please let us know asap if you will use this service.
There will beagala opening dinner(covered by The Hue Monuments Conservation Centre)at the Huong Giang hotelon Sunday 23rd. The meal includes bottled mineral water or soft drink/soda or local beer. Other drinks are pay-as-you-go.Please let us know asap if you will use this service.
There will beaclosing dinner ceremony (covered by The Institute of Archaeology in Hanoi)outdoors at the Century Riverside Hotel on Friday 28th.The meal includes bottled mineral water or soft drink/soda or local beer. Other drinks are pay-as-you-go.There is an adjacent function room that will be used if it is raining.Please let us know asap if you will use this service.
On the matter of drinks, the Huong Giang has two bars, one on the river terrace and one at the pool. I have warned them about the rate of beer consumption!
TOURS WEDNESDAY 26th
The Hue Monuments Conservation Centre will give delegates wearing the official IPPA name tagfree entry to all parts of the dispersed Hue Monuments World Heritage Site (not just the Citadel) on Wednesday 26th.You can go individually, but they will doa morning and an afternoon guided tour of the Citadelfor groups of more than 20 people. The Citadel is just across the river from the venue (10 mins in taxi), and you will need to get there yourself.Please let us know asap if you will use this service (guided tour).
The IPPA Secretariat will organize a shuttle from Da Nang to Hue.
The buses will depart Da Nang for Hueat 12 midday and 6pmon Saturday 22ndand Sunday 23rdSeptember. If there is sufficient demand, the schedule might extend to Friday 21st September.
Please remember that the Congress Opening Session and plenaries begin at 1030am on Sunday 23 September.
The return toDa Nangwill leave early morning on Saturday 29th September (time to be decided).If there is sufficient demand, the return bus schedule might extend to Sunday 30th September.
If you need to book the shuttle from Da Nang to Hueplease provide theIPPA Secretariatwith your flight details to and from Da Nang, and which bus (noon or evening) you would like to use. We will keep an eye on the flights, and if necessary hold the bus for delayed flights if they are not too late.
Dear all,
If you are a student from and enrolled in a Rate B country can you please get in contact with your Panel convenor(s) so that they can list you as eligible for financial support to attend the 2018 IPPA conference.
Please make sure you inform your Panel Convenor as soon as possible as we need to know the information by 15th June.
Please send the information to your Panel Convenor(s) and NOT directly to the IPPA Secretariat.
RATE “A” Australia, Canada, China, Hong Kong, Japan, New Zealand, Singapore, South Korea, Taiwan, U.S.A., Western European countries
RATE “B” All other countries
NOTE: Only lead authors will be considered for funding support.
Thank you
- Tác giả: Trần Quốc Vượng, Nguyễn Thị Bảy
- Nxb: Văn hóa - Thông tin – 2006
- Khổ sách: 14,5x 20,5cm
- Số trang: 207 trang + phụ lục ảnh
Nội dung cuốn sách: Cuốn sách viết về đồ gốm trong văn hóa ẩm thực của người Việt Nam, bao gồm các chương:
Chương 1: Đại quan về đồ đốm và đồ gốm dùng trong ẩm thực: Trong chương này tác giả định nghĩa đồ gốm là gì, đồ gốm ra đời từ khi nào, đồ gốm được chế tạo bằng gì, làm như thế nào, ai làm ra và đồ gốm để làm gì.
2/ Diễn trình lịch sử đồ gốm và đồ gốm dùng trong ẩm thực Việt Nam - Hà Nội: Nêu một số vấn đề như gốm thời tiền sử và sơ sử, các làng gốm và địa điểm sản xuất gốm 10 thế kỷ đầu công nguyên và văn hóa ẩm thực, các làng gốm từ thế kỷ 11 - 14 với văn hóa ẩm thực, các làng gốm thế kỷ 15 - đầu thế kỷ 20.
Chương 3: Bản sắc và tính trường tồn của gốm sứ - văn hóa ẩm thực Việt Nam.
- Tác giả: Ban Nghiên cứu và biên soạn Lịch sử - Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa
- Nxb: Thanh Hóa – 2009
- Khổ sách: 14,5 x 20,5cm
- Số trang: 104 tr
Cuốn sách giới thiệu về di tích núi và đền Đồng Cổ làng Đan Nê, xã Yên Thọ, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa, là một trong những danh thắng của xứ Thanh.
Năm 2007 Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã tổ chức khai quật khảo cổ học một số địa điểm ở núi và đền Đồng Cổ để làm cơ sở khoa học phục vụ cho việc lập dự án bảo tồn tôn tạo di tích, đồng thời sưu tầm, khảo sát và phục dựng nghi lễ của Đền Đồng Cổ. Cuốn sách nêu kết quả của cuộc khai quật.
Cuốn sách gồm các phần: 1/ Một vùng thắng tích Đan Nê: giới thiệu cảnh quan danh thắng làng Đan Nê. 2/ Lịch sử thờ thần Đồng Cổ; 3/ Đền Đồng Cổ - qua khai quật khảo cổ học; 4/ Bài trí đồ thờ; 5/ Nghi thức lễ tế.
Xin trân trọng giới thiệu!
- Tác giả: Nguyễn Anh Huy
- Nxb: Hà Nội – 2013
- Khổ sách: 14,5x 20,5cm
- Số trang: 509 trang + phụ lục ảnh
Nội dung cuốn sách: Cuốn sách giới thiệu về lịch sử tiền tệ Việt Nam và Đông Á, thực trạng nghiên cứu tiền hiện nay và giới thiệu sưu tập tiền của một số thời kỳ theo tiến trình lịch sử, bao gồm các phần:1/ Những vấn đề lý luận: sự hình thành tiền tệ, vì sao có quyển sách này, quá trình nghiên cứu tiền cổ Việt Nam và những giới hạn, nền tảng của phương pháp nghiên cứu; 2/ Khảo luận: giới thiệu tiền từ thời Lý đến thời Nguyễn; 3/ Những vấn đề liên quan.
- Tác giả: Nguyễn Vinh Phúc
- Nxb: Hà Nội – 2017
- Khổ sách: 16 x 24cm
- Số trang: 1099 tr
Nội dung cuốn sách: Trên mảnh đất Thăng Long – Hà Nội, vùng đất Tây Hồ có vị trí đặc biệt quan trọng, là trung tâm về mặt cảnh quan, tâm linh của Thăng Long – Hà Nội xưa và nay. Trên địa bàn quận Tây Hồ có tới 66 di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật và cách mạng, kháng chiến, trong đó có 37 di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia và thành phố (số liệu thống kê năm 2015).
Cuốn sách là kết quả của quá trình thu thập tài liệu, tích lũy, chắt lọc, phân tích, tổng hợp một khối lượng thông tin phong phú, đa dạng về các khía cạnh khác nhau của vùng Tây Hồ. Qua Cuốn sách, người đọc có một cái nhìn tương đối toàn diện về mảnh đất và con người vùng Tây Hồ trong không gian Thủ đô Hà Nội. Cuốn sách là điểm nhấn cho việc xây dựng địa chí vùng, cũng chính là viên gạch nền xây lên bộ địa chí về Thăng Long – Hà Nội trong tương lai không xa.
Nội dung gồm 8 phần: 1/ Nêu điều kiện tự nhiên, lịch sử hình thành vùng đất Tây Hồ; 2/Hồ Tây – Hồ Trúc Bạch – Kẻ Bưởi và sông Thiên Phù; 3/Cư dân – lịch sử, 4/ Kinh tế; 5/ Văn hóa – nghệ thuật; 6/Di tích lịch sử văn hóa, cách mạng kháng chiến; 7/Văn học; 8/ Giáo dục và y tế; 9/ Quy hoạch vùng Tây Hồ; 10/ Các làng cũ ven hồ
iả: Trần Quốc Vượng, Nguyễn Thị Bảy
iả: Trần Quốc Vượng, Nguyễn Thị Bảy
ác giả: Ban Nghiên cứu và biên soạn Lịch sử - Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa
ác giả: Ban Nghiên cứu và biên soạn Lịch sử - Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa
guyễn Anh Huy
guyễn Anh Huy
giả: Nguyễn Vinh Phúc
giả: Nguyễn Vinh Phúc