Nghiên cứu được công bố trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia, cho biết phương pháp chụp CT đã cung cấp những thông tin quan trọng về giải phẫu bên trong khuôn mặt.

Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã không chú ý đến tầm quan trọng của đặc điểm trên khuôn mặt ở một số loài Australopithecus, đặc biệt là hai chiếc xương được gọi là “cột chống đỡ phía trước” kéo dài từ răng nanh đến khe mũi.

Tiến sĩ Brian Villmoare (Đại học London và Đại học George Washington) và giáo sư William Kimbel (Đại học bang Arizona) đã tiến hành phân tích bằng cách quét CT sọ hóa thạch từ 5 loài Australopithecus và thấy cấu trúc bên trong của những xương trụ phía trước ở các loài là khá khác nhau.

Theo nhóm tác giả, loài A. robustus ở Nam Phi và loài A. boisei ở Đông Phi có những chiếc xương chắc chắn và đặc, mô xương xốp, trong khi loài A. africanus (cũng từ Nam Phi) chỉ có những chiếc xương trụ rỗng. Sự khác biệt đó cho thấy xương trụ phía trước ở các loài khác nhau thì phát triển theo các cách khác nhau.

Phát hiện này đã phủ nhận lại dòng lý thuyết từ lâu cho rằng các tính năng cũng như đặc điểm khuôn mặt của các loài đều thừa hưởng từ một tổ tiên chung và đưa ra nhận định sự tương đồng bên ngoài của loài A. Africanus và loài A. Robustus Nam Phi là do quá trình tiến hóa song song.

“Chúng tôi tin rằng sự giống nhau về mặt giải phẫu bên trong khuôn mặt có thể hình thành giả thuyết rằng có một nhánh tiến hóa riêng biệt của “người vượn phương nam” và loài A. Africanus cũng như A. Boisei đều có một tổ tiên chung”, Tiến sĩ Villmoare phát biểu.

“Nét tương đồng của xương trụ phía trước ở những loài Australopith khác nhau có thể xuất phát từ chế độ ăn uống giống nhau mặc dù chúng không phải là cùng một tổ tiên”, ông nói thêm.

• 11/11/2011 09:03 - Vệ tinh giúp phát hiện nền văn minh cổ xưa ở Lybia
• 24/10/2011 09:07 - Phát hiện 70 thi thể từ thế kỉ 17 bị chôn vùi tại Peru
• 24/10/2011 09:06 - Xác chết "nắm tay" nhau suốt 1.500 năm
• 24/10/2011 09:04 - Phát hiện cổ vật mô tả mẹ sinh con
• 11/10/2011 09:08 - Tìm thấy hóa thạch của loài khủng long mới

• 19/09/2011 09:11 - Cá ăn thịt 375 triệu năm trước
• 15/09/2011 09:17 - Hóa thạch sinh vật cổ xưa nhất
• 15/09/2011 09:15 - Phát hiện hóa thạch tê giác có lông 3,6 triệu năm
• 15/09/2011 09:14 - Phát hiện đấu trường La Mã ở Áo
• 15/09/2011 09:12 - Phát hiện hộp sọ tổ tiên loài người cách 2 triệu năm

Theo PGS Nguyễn Lân Cường, Phó tổng thư ký Hội Khảo cổ học Việt Nam, người tham gia khai quật, đây là ngôi mộ hợp chất trong quan ngoài quách nhỏ nhất được phát hiện tại Việt Nam từ trước đến nay. Quách làm bằng mật, cát, vôi, than…  dày 6,3 cm, bao bọc quan tài còn nguyên vẹn, bằng gỗ có hương thơm (nhiều khả năng là gỗ ngọc am). Điểm đặc biệt là quan tài này khá nhỏ, chiều dài 94,5 cm, rộng 27,3 cm, cao 33,4 cm, kích thước này nhỏ bằng một nửa hoặc một phần ba quan tài ở các ngôi mộ cổ từng khai quật trước đây.

Ván làm quan tài dày 6 cm, các tấm ván được chốt với nhau bằng 4 chốt gỗ, hoàn toàn không có đinh. Bên trong quan tài là một bộ xương, còn nguyên hộp sọ và 32 chiếc răng, bao phủ xung quanh bộ xương là một hợp chất có hương thơm. Đây là mộ cải táng, có niên đại hơn 300 năm.

Theo PGS Lân Cường, điểm đặc biệt thứ hai ở ngôi mộ này là ướp tinh dầu cho một bộ xương. "Thông thường, người ta chỉ ướp thi thể khi mới mất. Các mộ cải táng thường có xương đặt vào tiểu sành hoặc chum, chưa bao giờ chúng tôi phát hiện ra việc ướp tinh dầu một bộ xương, đặt trong quan tài gỗ, ngoài phủ quách như lần này”, PSG Lân Cường cho biết.

Đoàn khảo cổ đã lấy tinh dầu và các mẫu vật để giám định, nghiên cứu. Bộ xương đã được đặt lại vào tiểu sành đưa vào nghĩa trang địa phương. Quan tài gỗ quý sẽ được trưng bày ở Bảo tàng tỉnh Nam Định.

• 02/11/2011 10:15 - Phát hiện nhiều cổ vật khi tu bổ chùa
• 24/10/2011 10:19 - Bình gốm trên 1.500 tuổi dưới sông Hương
• 03/10/2011 11:32 - Nhiều phát hiện khảo cổ tại di tích Tháp Mẫm
• 03/10/2011 10:24 - Hà Nội: Phát hiện quan tài cổ ở bến Chương Dương
• 21/09/2011 11:31 - Phát hiện 3 ngôi mộ gốm tại Quảng Nam

• 19/09/2011 10:27 - Phát hiện xác ướp hơn 200 năm tuổi ở Đồng Nai
• 15/09/2011 10:28 - Phát hiện thêm mộ cư dân sông Hồng 1.500 tuổi tại Ciputra
• 12/08/2011 11:29 - Khai quật thành công ngôi mộ cổ thời kỳ Bắc thuộc
• 12/08/2011 10:29 - Phát hiện ấn đồng cổ ở Hà Tĩnh
• 08/08/2011 11:24 - Chùa Việt Nam trong đời sống văn hòa cộng đồng

Theo chuyên san Journal of Vertebrate Paleontology, các nhà khoa học thuộc Viện Hàn lâm khoa học tự nhiên ở Philadelphia (Mỹ) cho biết loài cá có tên gọi Laccognathus embryi (được đặt theo tên của chuyên gia nghiên cứu Bắc cực người Canada Ashton Embry) đã từng tới lui tìm mồi trên các tuyến đường thủy tại Bắc Mỹ vào kỷ Devon, trước khi những loài động vật có xương sống tồn tại trên đất liền.

Kỷ Devon, cách đây 415 - 360 triệu năm, thường được gọi là Kỷ nguyên cá do sự tồn tại của nhiều loài thủy sinh sống ở các vùng biển, đầm phá và sông suối cổ. Laccognathus embryi là loài cá có vây, dài khoảng 1,5-1,8 mét, có đầu rộng và bẹt, mắt nhỏ và hàm cứng với những chiếc răng dài và nhọn. Chuyên gia động vật học xương sống Edward “Ted” Daeschler, đồng tác giả nghiên cứu, phát biểu: “Tôi sẽ chẳng muốn lội hoặc bơi trong vùng nước mà loài cá này ẩn náu. Rõ ràng những hệ sinh thái cuối kỷ Devon là nơi nguy hiểm, và Laccognathus embryi là loài ăn thịt lớn rình rập dưới đáy với cú đớp mồi mạnh mẽ”.

Ông Daeschler và các cộng sự, những người vừa tìm thấy hóa thạch Laccognathus embryi, hồi năm 2004 cũng đã tìm thấy hóa thạch cá Tiktaalik roseae, vốn được xem là “mắt xích bị thất lạc” giữa cá với những loài động vật có chi sơ khai nhất. Đáng chú ý là hóa thạch của loài cá “mới” cũng được tìm thấy tại cùng địa điểm với cá Tiktaalik roseae trên đảo Ellesmere thuộc vùng lãnh thổ xa xôi Nunavut của Canada. Hai loài cá này thuộc nhóm cá có vây giống chân hình tròn. Theo các nhà khoa học, những thành viên còn sống duy nhất của nhóm này là cá vây tay (coelacanth) và cá phổi (lungfish).

Theo các nhà nghiên cứu, việc phát hiện ra 2 loài cá trên cung cấp thêm những manh mối để giới khoa học tìm hiểu về những điều kiện môi trường đã buộc cá “đổ bộ” lên đất liền và cuối cùng tiến hóa thành những loài động vật có chi, bao gồm cả loài người chúng ta.

• 24/10/2011 09:07 - Phát hiện 70 thi thể từ thế kỉ 17 bị chôn vùi tại Peru
• 24/10/2011 09:06 - Xác chết "nắm tay" nhau suốt 1.500 năm
• 24/10/2011 09:04 - Phát hiện cổ vật mô tả mẹ sinh con
• 11/10/2011 09:08 - Tìm thấy hóa thạch của loài khủng long mới
• 22/09/2011 09:10 - Xác định được sự tiến hóa của vượn người

• 15/09/2011 09:17 - Hóa thạch sinh vật cổ xưa nhất
• 15/09/2011 09:15 - Phát hiện hóa thạch tê giác có lông 3,6 triệu năm
• 15/09/2011 09:14 - Phát hiện đấu trường La Mã ở Áo
• 15/09/2011 09:12 - Phát hiện hộp sọ tổ tiên loài người cách 2 triệu năm
• 15/08/2011 09:20 - Phát hiện vết chân khủng long 105 triệu năm trước

Đây được cho là mẫu vật cổ nhất thuộc loài này, chứng tỏ một số loài động vật có vú khổng lồ đã tiến hóa trước tiên ở Tây Tạng ngày nay trước khi bắt đầu Kỷ Băng hà.

Con vật nói trên sinh sống cách đây 3,6 triệu năm, rất lâu trước khi những con thú tương tự có mặt trên các lục địa Á Âu trong Kỷ Băng hà.

Loài thú đã tuyệt chủng này đã phát triển những kỹ năng thích nghi đặc biệt, cào tuyết để tìm rau bằng việc sử dụng chiếc sừng dẹt. Đây là một hành vi sinh tồn hữu ích trong khu vực Tây Tạng có khí hậu khắc nghiệt.

Những con tê giác này sinh sống vào thời điểm khí hậu Trái Đất ấm hơn nhiều và các lục địa phía Bắc không có những tảng băng khổng lồ như ở Kỷ Băng hà sau đó.

Khi bước vào Kỷ Băng hà khoảng 2,6 triệu năm trước, các con tê giác ưa lạnh này đã di chuyển xuống từ các ngọn núi cao và bắt đầu mở rộng địa bàn sinh sống ra khắp Bắc Á và châu Âu.

Ông Xiaoming Wang thuộc Bảo tàng lịch sử tự nhiên Los Angeles khẳng định: “Đây là mẫu vật cổ xưa nhất từng được phát hiện cho đến nay. Nó xuất hiện sớm hơn ít nhất 1 triệu năm so với bất cứ loài tê giác có lông nào mà chúng ta biết đến. Bộ hóa thạch này được bảo quản khá nguyên vẹn và chỉ bị dập đôi chút. Toàn bộ xương đầu và hàm dưới được giữ nguyên.”

Nhóm khảo cổ cho rằng phát hiện về hóa thạch con tê giác cổ đại nói trên ủng hộ giả thuyết cho rằng các vùng đồi thấp băng giá dưới chân dãy núi Himalaya thuộc Tây Tạng từng là cái nôi tiến hóa của những loài thú khổng lồ Kỷ Băng hà.

• 24/10/2011 09:04 - Phát hiện cổ vật mô tả mẹ sinh con
• 11/10/2011 09:08 - Tìm thấy hóa thạch của loài khủng long mới
• 22/09/2011 09:10 - Xác định được sự tiến hóa của vượn người
• 19/09/2011 09:11 - Cá ăn thịt 375 triệu năm trước
• 15/09/2011 09:17 - Hóa thạch sinh vật cổ xưa nhất

• 15/09/2011 09:14 - Phát hiện đấu trường La Mã ở Áo
• 15/09/2011 09:12 - Phát hiện hộp sọ tổ tiên loài người cách 2 triệu năm
• 15/08/2011 09:20 - Phát hiện vết chân khủng long 105 triệu năm trước
• 15/08/2011 09:18 - Phát hiện sư tử đá 3000 tuổi tại Thổ Nhĩ Kỳ
• 12/08/2011 09:22 - Tìm thấy hóa thạch hộp sọ vượn niên đại 20 triệu năm