Thuyền độc mộc 700 tuổi trên sông Hương

 

 

Ngày 9/3, trong lúc lặn vớt phế liệu dưới sông Hương, hai người dân chài đã phát hiện 2 mũi và thân thuyền độc mộc cổ chìm dưới lớp bùn. Các hiện vật đã được giới sưu tập cổ vật ở Huế cất giữ để nghiên cứu.

Thuyền độc mộc 700 tuổi trên sông Hương

Thuyền được phát hiện dưới ngã ba Sình, gần đập Thảo Long (Phú Vang, Thừa Thiên - Huế), hạ lưu của sông Hương. Các hiện vật được phát hiện gồm hai mũi thuyền dài lần 2,65 m, 1,34 m và thân thuyền dài 2 m.

Theo nhận định ban đầu của nhà nghiên cứu Huế Hồ Tấn Phan, có khả năng đây là các bộ phận của ba chiếc thuyền độc mộc cổ tách rời. Bởi theo quan sát hai mũi và một thân mạn thuyền rất khác nhau, không phải là của một chiếc hoàn chỉnh.


“Rất có thể đây là thuyền độc mộc cổ của người sống trước thể kỷ 14, dùng để đi lại trên sông Hương trước khi người Việt vào Thuận Hóa năm 1306. Vì dung lượng cũng như kiểu cách thuyền rất hạn chế, khác hẳn với các loại thuyền của người Việt đầu thế kỷ 14 có kỹ thuật đường sông phát triển, con người biết xẻ ván gỗ đóng thuyền”, ông Phan nói.

Đây là lần thứ hai người dân phát hiện thuyền độc mộc trên sông Hương. Lần trước thuyền được phát hiện ở ngã ba Tuần, nơi thượng nguồn sông Hương.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Phát hiện nhiều hiện vật nghìn năm tuổi dưới lòng hồ

 

 

Sau hai tháng khai quật giai đoạn 1 tại thôn Trà Veo 2, Trà Veo 3, xã Trà Xinh, huyện Tây Trà (Quảng Ngãi), các chuyên gia khảo cổ học phát hiện nhiều hiện vật có niên đại hàng nghìn năm vùi sâu dưới lòng hồ Nước Trong.

alt

Hồ Nước Trong là công trình thủy lợi lớn nhất của tỉnh Quảng Ngãi. Qua khai quật, các nhà khảo cổ học đã phát hiện nhiều hiện vật cổ xưa thuộc lớp văn hóa của cư dân đá cũ: công cụ ghè đẽo bằng đá có niên đại hơn 10.000 năm; lớp cư trú cư dân hậu kỳ đá mới - sơ kỳ kim khí gồm: đồ gốm, rìu đá mài lưỡi, cuốc rìu đá có vai, công cụ bàn mài, chày nghiền bằng đá… cách nay hơn 4.000 năm.

Các nhà khảo cổ cũng tìm thấy tại đây hiện vật thuộc lớp muộn của cư dân Sa Huỳnh gồm 6 mộ nồi kèm theo đồ tùy táng khuyên tai hai đầu thú. Nồi gốm được dùng làm mộ táng nằm một cụm trong hố khai quật, có niên đại hơn 2.000 năm. Ngoài ra, các chuyên gia khai quật còn phát hiện ở lòng hồ Nước Trong lò luyện sắt của cư dân bản địa có niên đại khoảng thế kỷ thứ 6. Qua phân tích, mẫu than trong lò luyện sắt này cách nay hơn 1.400 năm.

Trao đổi với VnExpress.net sáng nay, Tiến sĩ sử học Đoàn Ngọc Khôi, Bảo tàng Quảng Ngãi cho biết: “Đây là lần đầu tiên chúng tôi tìm thấy lớp cư dân đá cũ từng sinh sống, cư trú trên thượng nguồn sông Tang của Quảng Ngãi. Lớp văn hóa cư dân hậu kỳ đá mới - sơ kỳ kim khí đặc trưng về di vật đồ đá, gốm có mối quan hệ mật thiết với nền văn hóa hậu kỳ đá mới ở Tây Nguyên. Giai đoạn muộn Sa Huỳnh tại khu vực này cũng có mối quan hệ chặt chẽ với vùng Tây Nguyên”.

Tiến sĩ Khôi nhận định, căn cứ các hiện vật đồ đá, gốm đã khai quật nói trên, rõ ràng nơi đây có dòng chảy văn hóa từ Tây Nguyên chuyển dịch dần xuống phía Đông Trường Sơn; từ địa điểm thung lũng sông Tang chuyển xuống đồng bằng duyên hải; hình thành văn hóa Sa Huỳnh ở vùng đồng bằng duyên hải miền Trung nói chung và Quảng Ngãi nói riêng.


Các nhà khảo cổ học Quảng Ngãi đang phối hợp với chuyên gia của Viện Khảo cổ học Việt Nam, Viện Bảo tàng Lịch sử Việt Nam khẩn trương khai quật, di dời, thu hồi toàn bộ di sản văn hóa khảo cổ trong lòng hồ Nước Trong để bảo tồn, trưng bày tại các bảo tàng.

Trước tình hình này, Sở Văn hóa thể thao và Du lịch đã đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi cho phép lùi thời gian kết thúc khai quật điểm di tích này đến ngày 30/5, chậm hơn ba tháng so với kế hoạch.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Bí mật xác ướp thời Minh còn nguyên vẹn

 

 

Mới đây, các nhà khảo cổ Trung Quốc đã tìm thấy một xác ướp từ thời Minh vẫn còn nguyên vẹn nhưng xác ướp này là của ai và tại sao được bảo quản như vậy thì vẫn còn là một điều bí ẩn.

Bí mật xác ướp thời Minh còn nguyên vẹn

Tối ngày 24 tháng 2, tại đường Xuân Lan, thành phố Thái Châu (Giang Tô, Trung Quốc), công nhân mở đường đã tìm thấy ba chiếc quan tài thời Minh (1368 đến 1644) được làm bằng gỗ tốt nằm sâu dưới lòng đất trên 2 m. Ngày 28 tháng 2, nhân viên bảo tàng Thái Châu đã tiến hành làm sạch hai trong số ba chiếc quan tài và chỉ phát hiện gối gỗ, trang phục nhà Minh, đồ gốm, xương người…mà không tìm thấy bất cứ di vật nào có văn tự hay bất cứ tài sản gì có giá trị.

Tới ngày 1 tháng 3, khi mở nắp chiếc quan tài thứ ba, các nhà khảo cổ mới phát hiện, xác chết trong đó vẫn chưa hề bị mục nát.

Bên ngoài chiếc quan tài được phủ một lớp gạo nếp trộn bùn dày chừng 10 cm chứng tỏ đây là thi thể của một người được coi trọng vào thời Minh. Tuy nhiên, khi mở nắp quan tài ra, một thi thể nữ được bọc vải kỹ càng, chăn và trang phục đều được làm bằng vài thường chứ không phải tơ lụa. Điều này khiến cho các nhà khảo cổ gặp phải khó khăn trong vấn đề xác định đây là thi thể của ai, một dân thường hay một quý tộc. Toàn bộ thi thể được ngâm trong dung dịch màu vàng nâu. Xác ướp vẫn cứng, da còn nguyên vẹn, ngũ quan, tóc, lông mi đều còn có thể nhìn thấy rõ ràng một cách bí ẩn, thi thể dài chừng 1,5 m.

Đây không phải lần đầu tiên tìm thấy xác ướp tại Thái Châu. Tháng 11 năm 1980, các nhà khảo cổ cũng tìm thấy xác của một đôi vợ chồng chôn cùng nhau. Được biết, đó chính là xác của Từ Phiên và vợ ông ta được chôn vào năm 1532, cách đây gần 500 năm.

Các nhân viên bảo tàng Thái Châu đưa xác ướp ra khỏi quan tài


Thái Châu có địa thế thấp, nước ngầm nhiều không giống như những xác ướp cổ được khai quật ở Tần Cương có khí hậu khô hạn mà khí hậu ở đây rất ẩm ướt và rất khó để bảo quản xác chết. Vậy tại sao xác ướp mới được tìm thấy lại còn nguyên vẹn trong khi hai xác chết được chôn bên cạnh đã bị phân hủy? Qua phân tích có thể thấy, không phải là biện pháp bảo quản khi chôn tốt cũng không có chất bảo quản gì đặc biệt. Có thể do mộ nằm ở chỗ thấp khiến cho ngước ngầm ngấm vào trong quan tài và trộn lẫn với các chất trong đó tạo thành một dung dịch chống phân hủy đặc biệt.

Từng đường kim mũi chỉ trên đôi giày vẫn còn nguyên


Quan sát quá trình các nhà khảo cổ khai quật có thể thấy thi thể đều không hề bị phân hủy, nước ngầm đã ngấm vào trong quan tài và thi thể bị ngâm hoàn toàn trong đó. Trong mộ của vợ chồng Từ Phiên, dung dịch trong quan tài có màu cả phê và có mùi thơm, dung dịch trong quan tài có lẽ có tác dụng bảo quản, dung dịch này chắc chắn không phải được cho vào lúc chôn mà do bị nước ngầm ngấm vào quan tài và kết hợp với các chất trong đó tạo nên. Trong những chiếc quan tài cổ được tìm thấy ở Ai Cập, người ta cũng phát hiện thấy những mùi thơm đặc biệt.

Thi thể vẫn còn rất cứng sau mấy trăm năm nằm dưới lòng đất


Giám đốc bảo tàng Thái Châu Uông Duy Dần cho biết nước không phải là nguyên nhân khiến thi thể bị phân hủy mà chính là vi sinh và oxy, vì lớp dung dịch trong quan tài rất dày nên đã cách ly được vi sinh vật và oxy xâm nhập vào. Hơn nữa, trải qua hàng trăm năm, có thể nước đã dần ngấm sâu vào trong quan tài và tạo nên một chất bảo quản tuyệt vời.


 

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Trung Quốc phát hiện hố chôn tập thể cổ xưa

 

 

Hố chôn gồm nhiều thi thể và đồ vật được làm từ các chất liệu khác nhau được xác định có niên đại 3.000 năm.

Trung Quốc phát hiện hố chôn tập thể cổ xưa

Các nhà khảo cổ học vừa phát hiện một hố chôn tập thể cổ đại tại khu tự trị dân tộc Duy Ngô Nhĩ (Tân Cương) có niên đại cách đây 3.000 năm.

Theo viện khảo cổ học Tân Cương, hố chôn vừa được khai quật rộng tới 10.000 m2. Đây là hố chôn tập thể đầu tiên được tìm thấy tại khu vực này. Các thi thể được chôn vùi cùng với nhiều vật thể làm từ nhiều chất liệu khác nhau như mây, gỗ, đá, sừng, xương, đồng và sắt. Tại đây, các nhà khảo cổ học phát hiện thêm 1 ngôi mộ cùng 1 bàn thờ hiến tế.

Ngoài ra, họ còn phát hiện được những di sản văn hóa quý giá, một số vật liệu chưa từng được khám phá trước đây cũng như nhiều vật thể khác liên quan tới các lối kiến trúc xây xựng hay các phong tục chôn cất độc nhất vô nhị.

Nghiên cứu của các nhà khảo cổ học chỉ ra rằng, hố chôn tập thể nằm ở bên bờ phía nam của Con đường tơ lụa cổ đại  này có thể thuộc về Thời kì đồ sắt có niên đại cách đây 3.000 năm.

Những vật thể vừa được tìm thấy cũng hé mở nhiều thông tin quan trọng về môi trường sinh thái thời kỳ cổ xưa.


 

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Dùng sọ người làm cốc, chén

 

 

Cuộc khai quật tại một hang động ở Tây Nam nước Anh cho thấy, người tiền sử dùng sọ người thay cho cốc, chén.

Dùng sọ người làm cốc, chén

Nhà khảo cổ học Silvio Bello đến từ Viện Bảo tàng lịch sử tự nhiên (London) cho biết: Qua các kết quả được xác định bằng phương pháp đồng vị carbon cho thấy những chiếc sọ người tại hang động nói trên đã bị đẽo thành cốc, chén (niên đại khoảng 14.700 năm).

Có lẽ cư dân thời tiền sử sống trong hang động này đã dùng những công cụ bằng đá để đẽo gọt ra những cái chai lọ và cả cốc, chén. Những mẩu xương được phát hiện gần bên cạnh sọ người cũng cho thấy dấu vết lóc thịt và rút tủy.

Ông Bello cho rằng người tiền sử dụng những chiếc ly sọ người này trong các buổi lễ đặc biệt. Trước đó, các nhà khảo cổ học cũng phát hiện được những chiếc ly sọ người ở hai hang động khác tại Pháp.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Phát hiện tượng điêu khắc của người La Mã cổ đại

 

 

Mới đây, các nhà khảo cổ học Italy vừa tìm thấy một nhóm các tác phẩm điêu khắc bằng đá cẩm thạch ngay tại thủ đô Rome.

Phát hiện tượng điêu khắc của người La Mã cổ đại

Theo suy luận, đó có thể là những hiện vật còn sót lại của tầng lớp quý tộc trong đế chế La Mã.

Một nhóm các nhà khảo cổ học, dẫn đầu bởi Roberto Egidi, đã khai quật được năm tượng hình đầu người bằng đá cẩm thạch, tượng trưng cho các thành viên của vương triều Severan cùng với một bức tượng của chúa Zeus.

Tất cả được chôn trong môt tháp nước cổ ở một biệt thự xa hoa của người La Mã, dọc theo con phố Via Anagnina ở phía nam thành Rome.

Theo đánh giá, đây là một trong những phát hiện lớn nhất và quan trọng nhất trong lịch sử của thủ đô của nước Italy.

Phát hiện độc đáo này đã làm sáng tỏ về điều kiện sinh sống ở vùng nông thôn Italy trong suốt thời kì phong kiến.

Mặt khác, sự tồn tại của lăng mộ cũng đã củng cố thêm giả thuyết về một nghi thức tang lễ phổ biến vào thế kỉ thứ hai và thứ ba trong việc chôn cất người chủ gần với ngôi nhà của mình.

Những hiện vật này sẽ nhanh chóng được chuyển tới Bảo tàng Quốc gia của Rome và bảo quản ở Diocletian Baths, nơi các nhà khoa học sẽ tiến hành công đoạn phục chế.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Phát hiện “trường thành” của Việt Nam

 

 

 Nằm khuất sâu giữa những chân núi của tỉnh vùng sâu Quảng Ngãi ở miền Trung Việt Nam là bức tường thành dài 127km, được người dân địa phương gọi là “Trường luỹ”, hay “Trường thành của Việt Nam” (để so sánh với Vạn lý Trường thành của Trung Quốc).

Phát hiện “trường thành” của Việt Nam

Sau 5 năm nghiên cứu, khai quật, mới đây một nhóm khảo cổ chính thức phát hiện bức tường thành này. Trường luỹ được xây bởi những khối đá và đất xen kẽ, với một số đoạn cao tới 4m. Đây được coi là một trong những phát hiện khảo cổ quan trọng nhất của Việt Nam trong vòng 1 thế kỷ qua. Giáo sư Phan Huy Lê - Chủ tịch Hội Sử học Việt Nam - phát biểu: “Đây là di tích dài nhất tại Đông Nam Á”.

Năm 2005, TS Andrew Hardy - Trưởng chi nhánh Hà Nội của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp - tìm thấy trong một tài liệu soạn năm 1885 của triều Nguyễn nhan đề “Địa lý của Hoàng đế Đồng Khánh”, có đoạn nhắc tới “Trường luỹ ở Quảng Ngãi”. Thông tin này khiến ông rất tò mò và sau này, ông cùng TS  Nguyễn Tiến Đông thuộc Viện Khảo cổ đã thực hiện một dự án tìm hiểu và khai quật trường luỹ ở Quảng Ngãi có quy mô lớn.

Nhóm khảo cổ đã phát hiện bức tường thành kéo dài từ phía bắc tỉnh Quảng Ngãi sang tận địa phận tỉnh Bình Định, cho thấy đây có thể là công trình lớn nhất của triều Nguyễn. Việc xây dựng được bắt đầu năm 1819 dưới sự chỉ huy của Lê Văn Duyệt - một quan lớn dưới triều Hoàng đế Gia Long.

Mặc dù biệt danh Trường thành (hay Trường luỹ) cho thấy sự so sánh ngầm của người địa phương với Vạn lý Trường thành của Trung Quốc, nhưng trên thực tế, bức tường thành này có nhiều điểm tương đồng hơn với bức tường Hadrian thời La Mã - vốn được dùng để chia địa giới Anh và Scotland.


Giống như bức tường Hadrian, tường thành Quảng Ngãi cũng được xây dọc theo một con đường có sẵn. Hơn 50 tháp canh dọc theo chiều dài tường thành đã được xác định. Mục đích của các tháp canh này là để đảm bảo an ninh và thu thuế. Có nhiều bằng chứng cho thấy nhiều tháp canh, chợ và đền đài xây dựng dọc theo con đường này có tuổi đời lớn hơn nhiều so với bức tường. Bức tường được dựng lên để phân ranh giới và điều tiết giao thương, giao thông giữa vùng đồng bằng của nước Việt với các bộ lạc Hrê nằm trong các thung lũng. Theo nghiên cứu, có thể người Việt và người Hrê đã hợp tác xây dựng bức tường này. Các chuyên gia cho biết, công trình phục vụ lợi ích của cả hai phía.

Hiện chính quyền Việt Nam đang xem xét việc công nhận Trường luỹ là di sản quốc gia, với mong muốn biến di tích thành một điểm thu hút du lịch quốc tế. Trong một chuyến thăm Quảng Ngãi của đoàn chuyên gia quốc tế năm 2010, ông Christopher Young - Trưởng nhóm tư vấn di sản Anh - nhận định: “Trường luỹ mở ra cơ hội rất lớn về nghiên cứu, bảo tồn và sử dụng bền vững”.

Trường luỹ không phải là tiềm năng du lịch duy nhất của Quảng Ngãi. Tỉnh này còn có những vùng rừng núi xanh ngút ngàn, các suối nước nóng, đảo núi lửa, các rạn san hô và những bờ biển kéo dài phủ cát trắng. Trong địa bàn tỉnh còn có nhiều tháp Chàm cổ, các lâu đài cổ và các di tích văn hoá Sa Huỳnh có niên đại từ 1.000 năm trước Công nguyên.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Một người Úc giúp Ả Rập tìm thấy 2.000 điểm khảo cổ

 

 

Một nhà khảo cổ học đã xác định được khu vực gồm gần 2.000 địa điểm có tiềm năng khảo cổ học quan trọng ở Ả Rập Saudi nhờ sử dụng Google Earth mà không cần phải đi thực địa.

Một người Úc giúp Ả Rập tìm thấy 2.000 điểm khảo cổ

David Kennedy, một giáo sư về lịch sử trường phái kinh điển và cổ xưa tại Đại học Tây Úc đã sử dụng bản đồ vệ tinh Google Earth để xác định 1.977 địa điểm có tiềm năng khảo cổ học trong đó gồm có 1.082 ngôi mộ đá hình giọt nước.

"Tôi chưa bao giờ đến Ả Rập Saudi" - tiến sĩ Kennedy cho biết. "Đây không phải là một quốc gia dễ dàng có thể lui tới".

Tiến sĩ Kennedy nói với tạp chí "New Scientist" rằng, ông đã xác nhận những hình ảnh mà ông tìm thấy bằng Google Earth với hình ảnh thực tế của những địa điểm đó bằng cách nhờ một người bạn người Anh chụp ảnh các địa điểm đó để đối chiếu.

Các giáo sĩ Ả Rập Saudi từng lo sợ việc các nhà khảo cổ học tìm tòi và phát hiện, tập trung chú ý vào những nền văn minh tồn tại, phát triển mạnh mẽ ở đây trước khi có đạo Hồi, có thể làm suy yếu tôn giáo của họ. Bởi vậy, việc các nhà khảo cổ học được tiếp cận với các địa điểm khảo cổ ở nước này từ lâu vốn đã không dễ dàng.

Năm 1994, một hồi đồng giáo sĩ của Ả Rập đã ban hành một sắc lệnh khẳng định, bảo tồn các di tích lịch sử "có thể dẫn đến tôn giáo đa thần và sự tôn thờ thần tượng" và sẽ bị trừng phạt bằng hình thức tử hình.

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, Ả Rập cũng đã cho phép các nhà khảo cổ học khai quật một số di chỉ khảo cổ bao gồm các di tích to lớn nhưng ít được biết tới như Maidan Saleh, một thành phố 2.000 tuổi bằng chứng của nền văn minh Nabataean từng phát triển rất hưng thịnh.

Còn lại phần lớn các di tích khác bị hạn chế cho người nước ngoài tới nghiên cứu.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Triển lãm hóa thạch sọ thỏ 54 triệu năm tuổi

 

 

Mùng 3 Tết (ngày 5.2), người dân thủ đô Bắc Kinh (Trung Quốc) nô nức tới thăm Bảo tàng động vật học cổ Bắc Kinh, để chiêm ngưỡng một hóa thạch sọ thỏ cổ đại còn nguyên vẹn, có tuổi thọ trên 54 triệu năm, theo tin từ Tân Hoa Xã.

Triển lãm hóa thạch sọ thỏ 54 triệu năm tuổi

Sọ thỏ cổ đại nói trên được tìm thấy từ năm 2007, tại lưu vực sông Eren, miền tây bắc Trung Quốc. Các nhà khảo cổ học phỏng đoán rằng đây là hóa thạch cổ xưa nhất của loài thỏ từng được phát hiện.

Triển lãm sọ thỏ 54 triệu năm tuổi là một trong những hoạt động văn hóa đặc biệt của Trung Quốc được tổ chức trong những ngày đầu xuân.

Ngoài ra, để chào đón năm con Thỏ, sẽ còn rất nhiều triển lãm giới thiệu về nguồn gốc và sự tiến hóa của loài vật này diễn ra trên khắp đất nước Trung Quốc trong thời gian tới đây.

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Giới thiệu chùa Chiền Viện, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La

 

 

Mùa Xuân – mời quý vị đến thăm chùa miền núi Tây bắc – Một dạng chùa mới ít thấy xuất hiện (*)CHÙA CHIỀN VIỆN, HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA Chùa Chiền Viện, còn gọi là  chùa Vát Hồng, nay thuộc bản Vặt, xã Mường Sang, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.

alt

Tài liệu thư tịch quan phương, nói về ngôi chùa này sớm nhất, là sách "Đại Nam nhất thống chí" của Quốc sử quán triều Nguyễn. Theo bộ sách viết vào giữa thế kỷ XIX này thì ít nhất là đến khi ấy, chùa Chiền Viện vẫn còn là một kiến trúc Phật giáo lớn ở miền núi Tây Bắc, với số tượng Phật được thờ trong chùa là: 1 pho tượng lớn, 8 pho vừa, 56 pho nhỏ đều bằng đồng, 2 pho bằng thiếc, 1 pho nhỏ bằng ngà…(1)
Trước đấy - theo nhà Thái học Cầm Trọng - có thể chùa đã được tạo lập từ thế kỷ XIII, do đồng bào Thái Mộc Châu xây dựng, với nghĩa Thái của địa danh nơi xây chùa - "bản Vặt" - chính là âm chệch của "Phật" và tên hội chùa lễ Phật vào tháng 5 âm lịch ở đây là "Chách Vặt, Chách Và".(2)
Nhưng di tích chùa Chiền Viện đó bị đổ nát từ năm 1947, còn đến ngày nay, lại chỉ là một nền chùa khoảng 100m2, mấy trụ cột và mảng tường xây bằng đá với những vòm cửa đã xuống cấp, đổ nát và 2 bệ thờ. Đặc biệt là còn một tấm bia đá (99cm x 64cm x 15cm), một nửa khắc chữ Thái (mà theo giáo sư dân tộc học Hoàng Lương thì đây là chữ "Thái trắng" ở vùng này) và một nửa khắc chữ Hán. Nội dung văn bia, cả hai ngữ đều thống nhất nói về việc xây dựng "vắt ni" (chùa này - tiếng Thái), với những người đóng góp tính bằng "công" và "hào" (tiếng Thái), trong đó có một số chức sắc (tên là "Tạo Tiêng", "Chiêu Tổn" -  tiếng Thái). Phần Hán ngữ của bia (theo nhà nghiên cứu Nguyễn Duy Chiếm) nói rõ: đây vốn là ngôi chùa cổ thờ Phật, đã bị huỷ hoại. Ngày 10 tháng 3 năm Duy Tân thứ XI (Mậu Thân, 1908) khởi công xây dựng lại, và đến ngày lành, tháng giêng năm Kỷ Dậu, 1909 thì hoàn thành. Ông Xa Văn Kỳ, tri châu, cùng nhân dân trong vùng Mộc Châu, hưng công xây dựng. Đóng góp vào việc xây dựng là rất nhiều người địa phương và cả từ phương xa, trong đó có "Đà Bắc tri châu Đinh Công Nội", "Đà Bắc tri châu Xa Văn Nghĩa", "Mai Châu tri châu Hà Công Chính"…
Trong số những di vật của chùa tản mát, thất tán ở nhiều nơi, đặc biệt  đã thu thập lại được nhiều tượng Phật (hiện trữ ở phòng Văn hoá huyện Mộc Châu và bảo tàng tỉnh Sơn La), trong đó - theo PGS.TS. Nguyễn Lệ Thi - có một số pho là tượng Phật của Lào, thuộc phái Tiểu Thừa, niên đại khoảng thế kỷ XVI - XVII và XVIII. Một số pho có thể đã được chế tác ngay tại địa phương, nhưng mô phỏng tượng Phật Lào…
Lễ Hội chùa Chiền Viện (Vát Hồng) ngày xưa - theo các cố lão địa phương - rất được nhân dân sùng nộ. Một năm 2 lần "chính tiệc", vào tháng 3 -4, với "Lễ cúng xin nước - cầu mưa", và vào tháng 5 - 6, với "Lễ rửa tượng - tắm tượng".
Chùa Chiền Viện, một di tích quý hiếm, một kiến trúc Phật giáo lớn ở miền núi Tây bắc đã bị đổ nát trên 60 năm rồi, tâm tư nguyện vọng của bà con trong vùng rất mong được phục dựng lại ngôi chùa này. Mong các cấp chính quyền, Hội Phật giáo Trung ương và địa phương quan tâm đến đời sống tâm linh của bà con.
-----------------------------------------------
(1) Ngô Đức Thọ (chủ biên) Di tích lịch sử văn hóa Việt Nam, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, 1990, Trang 150.
(2) Cầm Trọng: “Người Thái ở Tây bắc ở Việt Nam”, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, 1978, Trang 43

Nguồn: Chùa Việt Nam. Hà Văn Tấn – Nguyễn Văn Kự – Phạm Ngọc Long.  Biên tập: Lê Văn Lan – Nguyễn Duy Chiếm. Nxb Khoa học Xã hội, in lần thứ tư. 2010 có chỉnh lý bổ sung, tr.294. Ảnh bài: Nguyễn Văn Kự - Nguyễn Mai Lâm


 

 
 
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

Trang


61 Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội

+8424 38255449
Copyright © 2016 by khaocohoc.gov.vn.
Thiết kế bởi VINNO
Tổng số lượt truy cập: 9744971
Số người đang online: 9