Tiến sĩ sinh vật học David Penney cho biết hóa thạch đó được tìm thấy trong lớp hổ phách ở biển Baltic. Hóa thạch này rất nhỏ, chiều dài nhỏ hơn 0,2mm. Và đây được xem là một trong những hóa thạch quý hiếm nhất hiện nay.

Ông Penny nói với BBC: “Hiện tại chỉ có phương pháp chụp CT mới có thể giúp chúng tôi khảo sát tỉ mỉ những phần rất nhỏ nằm ở bên dưới con nhện trong lớp hổ phách Baltic đó”.

Sau khi nghiên cứu, các nhà khoa học cho rằng hóa thạch đó có khả năng sẽ phá kỷ lục về tuổi lâu đời nhất trong họ Histiostomatidae. Đồng thời cũng là hóa thạch nhỏ nhất hành tinh hiện nay.

• 18/01/2012 08:53 - Phát hiện quần thể đền chùa 800 năm tuổi
• 07/12/2011 08:54 - Phát hiện hóa thạch hổ cổ đại hai triệu năm
• 29/11/2011 08:56 - Lưỡi câu cổ nhất thế giới tại Đông Timor
• 28/11/2011 08:57 - Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem
• 24/11/2011 08:59 - Khai quật 350 bộ xương của binh sĩ thời Napoleon

• 18/11/2011 09:00 - Tìm thấy nền văn minh “bị mất”
• 11/11/2011 09:03 - Vệ tinh giúp phát hiện nền văn minh cổ xưa ở Lybia
• 24/10/2011 09:07 - Phát hiện 70 thi thể từ thế kỉ 17 bị chôn vùi tại Peru
• 24/10/2011 09:06 - Xác chết "nắm tay" nhau suốt 1.500 năm
• 24/10/2011 09:04 - Phát hiện cổ vật mô tả mẹ sinh con

Sử liệu ghi: Đại Lãm tự xây dựng vào mùa đông năm 1086 triều vua Lý Nhân Tông và đến năm 1094 thì hoàn thành với nhiều hạng mục công trình xây dựng nguy nga đồ sộ xếp vào hàng Đại danh lam kiêm hành cung. Nơi đây thời các vua Lý thường đến nghỉ ngơi du ngoạn và trở thành một trong những trung tâm tín ngưỡng lớn thờ Phật trong vùng, được vua Lý Nhân Tông ban cho bốn chữ: “Cảnh Lam Đồng Khánh”. Vua Trần Nhân Tông có thơ họa về quy mô như sau:

Nhị thập lâu đài khai hoa lục/Tam thiên thế giới nhập thị mầu

Tạm dịch là:

Bức tranh kiến trúc mười hai lớp/ Mắt thấy thiên nhiên đẹp vạn lần.

Điểm nhấn kiến trúc của quần thể tôn giáo này cùng với chùa chính là 3 cây tháp đá, có cây tháp xây dựng 5 năm 6 tháng mới hoàn thành. Thời Trần chùa vẫn được duy trì với 12 tòa nhà (nhị thập lâu đài) được mang tên “Thần Quang Tự”. Đến thời Lê chùa được trùng tu quy mô lớn với trên 100 gian và bị phá hủy sau này, duy chỉ còn lại những lớp thềm chùa được kè đá cùng một số hiện vật độc đáo như: cột đá, bia đá, chân tảng cùng nhiều phế tích hoa văn bằng đá, gốm đất nung... Những năm gần đây chùa được dựng lại trên nền cũ, quy mô nhỏ, mang tên là chùa “Thần Quang”. Khảo sát hiện trạng cùng dấu tích để lại cho thấy từ chân núi Lãm Sơn đi lên có 4 cấp nền, tương ứng với 4 lớp kiến trúc cao dần lên trên tổng diện tích mặt bằng khoảng 7.356m2. Mỗi cấp nền được kè đá 3 lớp giật cấp vững trãi. Riêng trên cấp nền 2 còn trụ cột đá và đế móng tháp đá thời Lý. Cấp nền 3 còn ngôi chùa nhỏ mới xây dựng lại năm 1986, cấp nền 4 xây 3 gian đền thờ Nguyên Phi Ỷ Lan kiến trúc đơn giản.

Thực hiện quyết định số 2745/QĐ-BVHTTDL ngày 5-9-2011 của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, ngày 4-10-2011 Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh phối hợp với Viện Khảo cổ học, bước đầu tiến hành khai quật khảo cổ học khu di tích chùa Dạm, kết quả cho thấy:

Trên cấp nền thứ nhất diện tích rộng khoảng trên 1.364 m2, theo một con đường bậc cấp dưới chân núi đi lên. Hố thám sát lớp nền này (H6) có diện tích 15m2 (3m x 5m). Tại độ sâu 0,2m xuất hiện nền gạch đường lát phẳng chạy dài từ đông sang tây. Mặt đường rộng 0,92m, dài 4,7m. Tại độ sâu 0,3m tìm được một trụ sỏi của kiến trúc kích thước 1,2m x 1,2m, nền đường lát đè lên trụ sỏi. Như vậy ở cấp nền thứ nhất có dấu tích kiến trúc thời Lý và sau này được tu sửa, con đường lát gạch thành đường đi.

Cấp nền thứ hai: diện tích rộng khoảng gần 21.760m2 có hai hệ thống bậc lát đá cân xứng dẫn lên. Tại đây khai quật hai hố. Hố H3 diện tích 54m2 làm xuất lộ toàn bộ móng cây tháp đá. Tháp đá có bình đồ vuông 8,4m x 8,4m cửa mở về hướng Đông. Phần cao nhất 1,56m với các lớp đá xếp chồng lên nhau trang trí hoa văn thủy ba nhiều loại khác nhau. Kỹ thuật ghép đá mộng đuôi cá, đổ chì liên kết vững chắc. Hố H4 khai quật dấu vết giếng cổ, diện tích khai quật 85,5m2. Tại đây xuất lộ bờ gạch xây quanh giếng hình vuông, giếng có hình tròn, bờ xếp đá.

Cấp nền thứ ba: có mặt bằng rộng nhất trên 2.370m2 có hai hệ thống bậc đá từ cấp nền hai dẫn lên. Tại đây bên phải chùa khai quật 35m2, kết quả cho thấy trong lòng đất xuất lộ 6 trụ sỏi móng chịu lực của công trình kiến trúc. Kích thước các trụ sỏi 1,35m x 1,35m. Bên trái chùa khai quật diện tích 45,5m2 tại đây xuất lộ dấu vết kiến trúc xếp gạch thời Lê, các chân tảng thời Lý cùng nhiều hiện vật các thời đại liên quan đến quá trình xây dựng và tồn tại tu bổ chùa.

 Cấp nền thứ tư: có diện tích mặt bằng 1.446m2 hiện còn một hệ thống bậc đá bên trái dẫn lên. Tại đây bên trái đền thờ khai quật 20m2. Kết quả tìm được dấu trụ sỏi cùng dải gạch bó nền, gạch lát nền, ngói mũi sen. Bên phải đền thờ khai quật 20m2. Kết quả tìm được trụ sỏi hình tròn đường kính 1,7m cùng hệ thống trụ sỏi hình vuông. Ngoài những dấu tích kiến trúc, cuộc khai quật còn tìm được hàng trăm hiện vật thuộc nhiều chất liệu: gạch, đá, gốm sứ, sành của nhiều thời đại khác nhau: Lý - Trần - Lê. Đặc biệt là những hiện vật thời Lý như gạch, ngói mũi sen chiếm đa số mang những đặc trưng điển hình của vật liệu thời đại khởi dựng chùa.

Qua nghiên cứu bước đầu cho thấy chùa được xây dựng là một quần thể kiến trúc, gồm 4 lớp kiến trúc xây cao dần vươn lên theo độ cao sườn núi. Mỗi lớp kiến trúc có nhiều công trình khác nhau, trong đó chùa chiếm vị trí trung tâm. Các kiến trúc tháp đá, cột đá nằm trong tổng thể chung của khu di tích, dấu tích các trụ sỏi tìm được mang kỹ thuật và vật liệu thời Lý, đã cho thấy quy mô ngôi chùa thời Lý được xây dựng to lớn trên toàn bộ mặt bằng khu di tích. Ba cấp dưới là kiến trúc chùa. Cấp cao nhất là đền thờ Linh Nhân Hoàng thái Hậu, mẹ vua Lý Nhân Tông người xướng xuất xây dựng chùa. Mặt bằng chùa thuộc loại hình kiến trúc “tiền Phật hậu thánh”. Với diện tích khai quật còn khiêm tốn nhưng kết quả khẳng định đây là khu di tích được khởi dựng thời Lý như lịch sử đã ghi chép và tồn tại qua năm tháng cho đến ngày nay.

• 18/01/2012 10:08 - Thanh Hóa: Phát hiện trống đồng cổ dưới chân núi Rú Thần
• 14/12/2011 09:45 - TRIỂN LÃM ẢNH “HÀ NỘI TRONG TÔI” LẦN THỨ VII: CÂU LẠC BỘ NHIẾP ẢNH NGƯỜI CAO TUỔI
• 07/12/2011 11:41 - Lễ hội văn hóa Chăm Ninh Thuận qua ống kính của nghệ sĩ Nhiếp ảnh Trương Văn Ẩn.
• 07/12/2011 11:39 - Phát hiện dấu tích điện Kính Thiên thời Lê Sơ
• 07/12/2011 10:12 - Phát hiện mộ thân cây ở Thái Nguyên

• 11/11/2011 10:14 - Phát hiện nhiều bình gốm thời Lê
• 02/11/2011 10:15 - Phát hiện nhiều cổ vật khi tu bổ chùa
• 24/10/2011 10:19 - Bình gốm trên 1.500 tuổi dưới sông Hương
• 03/10/2011 11:32 - Nhiều phát hiện khảo cổ tại di tích Tháp Mẫm
• 03/10/2011 10:24 - Hà Nội: Phát hiện quan tài cổ ở bến Chương Dương

Bằng việc sử dụng vệ tinh với độ phân giải cao để tìm kiếm, các nhà khoa học Anh đã phát hiện hơn 100 làng mạc và nông trại kiên cố tại một vùng có khí hậu khắc nghiệt trong sa mạc Sahara, những kiến trúc này liên kết với nhau thành các thị trấnvàước đoán được hình thành từ khoảng từ thế kỷ thứ I đến thế kỷ thứ V năm sau Công nguyên. Những "thành phố mất tích" này xây dựng bởi một nền văn minh cổ xưa ít người biết đến có tên là Garamantes, đây là nền văn minh có trình độ phát triển cao so với các bộ tộc khác tại khu vực Bắc Phi.

Nhóm khảo sát của trường Đại học Leicester đã tìm thấy những viên gạch xây nhà được làm bằng bùn khô, các bức tường cao trên 4m vẫn còn đứng vững qua thời gian, ngoài ra họ còn phát hiện một số giếng nước được liên kết với những hệ thống tưới tiêu phức tạp.

Trưởng nhóm khảo sát, giáo sư khảo cổ David Mattingly của trường Đại học Leicester cho biết: "Hình ảnh vệ tinh đã giúp quan sát một vùng rộng lớn, có thể thấy khí hậu của vùng đất này đã không hề thay đổi trong suốt hàng ngàn năm qua, vùng đất khắc nghiệt này không hề có mưa, chính điều đặc biệt này đã giúp các công trình kiến trúc không bị xói mòn và vẫn có thể đứng vững qua hàng ngàn năm”.

Tiến sĩ Martin Sterry, người phân tích hình ảnh của nhóm giải thích rằng những phát hiện này sẽ giúp đánh giá lại về thời kỳ La Mã, có thể nền văn minh Garamantes bao gồm nhiều bộ tộc du mục thiện chiến trên sa mạc đã liên minh với nhau và không ngừng tấn công quấy rối Đế chế La Mã”

Giáo sư David Mattingly và các cộng sự của ông đã buộc phải sơ tán khỏi Libya vào tháng Hai khi phe nổi dậy bắt đầu cuộc chiến chống lại chế độ Gaddafi, hiện nay họ hy vọng sớm có thể quay lại Libya để tiếp tục nghiên cứu nếu tình hình an ninh được đảm bảo. Hội đồng nghiên cứu châu Âu đã tài trợ cho nhóm của giáo sư Mattingly 2,5 triệu euro để theo đuổi dự án này.

Giáo sư Mattinglynói: “Đây là bước khởi đầu tốt đẹp cho ngành khảo cổ Lybia, người dân Lybia có thể tự hào về lịch sử dân tộc mình khi biết cha ông họ đã từng tồn tại ngang hàng với người Hy Lạp và La Mã quanh vùng biển Địa Trung Hải. Hy vọng việc đưa những phát hiện về nền văn minh Garamantes vào sách giáo khoa sẽ giúp trẻ em Lybia hiểu thêm về lịch sử và những di sản của tổ tiên mình”.

• 29/11/2011 08:56 - Lưỡi câu cổ nhất thế giới tại Đông Timor
• 28/11/2011 08:57 - Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem
• 24/11/2011 08:59 - Khai quật 350 bộ xương của binh sĩ thời Napoleon
• 18/11/2011 09:02 - Tìm thấy hóa thạch nhỏ nhất hành tinh
• 18/11/2011 09:00 - Tìm thấy nền văn minh “bị mất”

• 24/10/2011 09:07 - Phát hiện 70 thi thể từ thế kỉ 17 bị chôn vùi tại Peru
• 24/10/2011 09:06 - Xác chết "nắm tay" nhau suốt 1.500 năm
• 24/10/2011 09:04 - Phát hiện cổ vật mô tả mẹ sinh con
• 11/10/2011 09:08 - Tìm thấy hóa thạch của loài khủng long mới
• 22/09/2011 09:10 - Xác định được sự tiến hóa của vượn người

Toàn bộ các hiện vật tìm được dưới nền chùa khá nhiều, gồm cả 1 tấm bia khắc chữ, chĩnh sành, tiền cổ, nhiều mảnh vỡ của các đồ dùng xưa. Do biết trong làng có nhạc sỹ Lê Mây, tác giả của "Hà Nội linh thiêng hào hoa" đang "ở ẩn", các cụ cao niên trong làng đã nhờ nhạc sỹ liên lạc với ông bạn cùng trong Ban Chấp hành Hội Nhạc sỹ Hà Nội, là PGS.TS Nguyễn Lân Cường - Phó Tổng Thư ký Hội khảo cổ học Việt Nam. Say mê với nghề khảo cổ suốt mấy chục năm trời, quãng đường hơn 30km bụi bặm không ngăn được vị PGS tuổi "thất thập cổ lai hy" phóng xe máy lên để nhìn tận mắt cổ vật.

Khi PV Báo CAND cùng PGS.TS Nguyễn Lân Cường có mặt, các hiện vật và "cụ" rùa đá đã được đặt trang trọng tại hậu cung, hương khói thành kính. Tấm bia ngự trên lưng rùa thì chưa tìm thấy. Một tấm bia cổ khác khắc chữ cùng các hiện vật, như đồng tiền cổ, chĩnh sành... cũng được làm vệ sinh sạch sẽ.

Cẩn thận hơn, ông Nguyễn Công Canh, người thông thạo chữ nho trong làng còn chép lại toàn bộ chữ trên tấm bia, tra sách vở để bước đầu xác định niên đại của nó.  "Chữ Nho thì tôi đọc được, cũng ban đầu nhận định đây là rùa đội bia, nhưng việc xác định niên đại của cụ thì phải nhờ các nhà chuyên môn. Tôi không rành thứ ấy" - ông Canh cho biết.

Theo quan sát của PGS. TS Nguyễn Lân Cường, cụ rùa này được tạc từ loại đá mà lượng cacbonat khá lớn và có nhiều khả năng là loại đá từ Hòa Bình, nên khi chôn lâu ngày trong đất, nước ngầm đã hoà tan vôi làm cho toàn bộ thân rùa bị phong hóa, xù xì như được đúc bằng xi măng. Tuy nhiên, dựa trên những vết đầu rùa bị cào do máy xúc thì cụ được làm bằng đá nguyên khối.

Người trong làng cho biết, rùa đá được tìm thấy ngay dưới ban Đức Ông, nằm sâu dưới đất khoảng 1,6m. Theo đo đạc của PGS.TS Nguyễn Lân Cường, rùa có chiều dài 1,05m, ngang 0,62m, đế đặt bia rộng 0,54m, cao 0,21m và chiều dài mai là 0,8m. Theo nhận định ban đầu của PGS.TS Nguyễn Lân Cường "có nhiều khả năng con rùa này có niên đại cuối thế kỷ XVIII đầu XIX. Cấu trúc của cửa võng, hay cúc dây cuốn thư cũng cho ta thấy niên đại khoảng thế kỷ XIX".

Bên cạnh đó, trong ngôi chùa còn lưu một tấm bia đá khắc chữ. Ông Nguyễn Công Canh cho biết: Theo nội dung được khắc trên tấm bia, nó được dựng lên vào năm Dương Hòa Nguyên Niên, tức khoảng năm 1635, cách đây gần 4 thế kỷ. Tấm bia ghi lại công đức của một ông Hậu đã hằng tâm, hằng sản để tu bổ chùa. Cũng theo tấm bia thì ngôi chùa này được khởi công tu bổ vào năm Ất Mão, 1615. Tuy nhiên, chưa hiểu vì lý do gì mà sau đó 20 năm, tấm bia mới được dựng lên. Các cụ cao niên trong làng hi vọng những gì được tìm thấy sẽ làm rõ được một phần lịch sử và niên đại chùa.

"Chúng tôi còn tìm được một đồng chinh cổ mà chúng tôi nghĩ có lẽ có từ thời Trần, là từ thế kỷ XIII. Vậy có lẽ đến giờ ngôi chùa đã có đến 800 năm tuổi" - các cụ cao niên trong làng cho biết. Nhưng theo PGS.TS. Nguyễn Lân Cường, đồng tiền này là đồng Nguyên Phong thông bảo triều Vua: Bắc Tống Thần Tông (Triệu Húc), có niên hiệu Nguyên Phong 1078 - 1085. Đồng tiền Nguyên Phong thông bảo của Triều Vua Trần Thái Tông (Trần Cảnh) cũng có niên hiệu Nguyên Phong, nhưng là 1251 - 1258. Chữ Nguyên của 2 đồng tiền có sự khác biệt rất rõ ràng. Theo trí nhớ của ông Canh, khu vực chùa có thể là một nền đất cổ, bởi vào những năm 50 của thế kỷ trước, khi gia đình ông làm đất canh tác ở đây, đất lẫn rất nhiều mảnh chĩnh sành. Thêm vào đó, ông và bạn bè đã từng tìm thấy một hũ đựng đầy tiền cổ và mang ra làm đồ chơi.

Hiện chùa Duyên Khánh cũng vẫn còn giữ lại được một số hiện vật từ thời Nguyễn, như một chiếc chuông được đúc vào năm Cảnh Thịnh thứ 9 và chiếc khánh đúc vào thời Thiệu Trị. Ngoài ra, dù cột, kèo, rui, mè... đã bị mọt ăn hỏng cả, nhưng chùa vẫn giữ được một bộ cửa võng khắc rồng tuyệt đẹp mà PGS. TS Nguyễn Lân Cường cho rằng rất có giá trị, là một trong những yếu tố giúp chùa sau này có thể được xếp hạng di tích.

• 07/12/2011 11:41 - Lễ hội văn hóa Chăm Ninh Thuận qua ống kính của nghệ sĩ Nhiếp ảnh Trương Văn Ẩn.
• 07/12/2011 11:39 - Phát hiện dấu tích điện Kính Thiên thời Lê Sơ
• 07/12/2011 10:12 - Phát hiện mộ thân cây ở Thái Nguyên
• 11/11/2011 11:34 - Kết quả bước đầu khai quật khảo cổ chùa Dạm
• 11/11/2011 10:14 - Phát hiện nhiều bình gốm thời Lê

• 24/10/2011 10:19 - Bình gốm trên 1.500 tuổi dưới sông Hương
• 03/10/2011 11:32 - Nhiều phát hiện khảo cổ tại di tích Tháp Mẫm
• 03/10/2011 10:24 - Hà Nội: Phát hiện quan tài cổ ở bến Chương Dương
• 21/09/2011 11:31 - Phát hiện 3 ngôi mộ gốm tại Quảng Nam
• 19/09/2011 11:30 - Phát hiện 2 điểm đặc biệt tại ngôi mộ cổ ở Nam Định