Người lùn Hobbit là một thủy tổ của loài người
Thứ năm, 25 Tháng 3 2010 16:33
Theo kết quả nghiên cứu mà các nhà khoa học Australia mới công bố, những hài cốt cổ xưa được phát hiện hồi năm 2003 tại đảo Flores, Indonesia, là của người Hobbit, một trong những thủy tổ loài người.
Trong truyền thuyết cũng như sử sách của một số nước có ghi chép lại và mô tả rằng, cách đây khoảng 70.000 - 80.000 năm, trên trái đất tồn tại những người lùn chỉ cao từ 60cm tới 1m2, nặng chừng 30kg và có bộ não chỉ bằng 1/3 so với của chúng ta hiện nay. Theo sử liệu thì giống người lùn này sinh sống ở vùng núi cao âm u, có nhiều sương mù. Hobbit có ba nhánh là người Harfoot, Stoor và Fallohide. Họ sống trong các hang động, có ngôn ngữ, gieo trồng thực vật, nhưng chủ yếu dựa vào việc săn bắn để sinh sống. Tới Kỷ thứ ba (The Third Age), một số người Hobbit đã di chuyển xuống chân núi, làm nhà đơn sơ bằng đá, gỗ và bắt đầu canh tác, chăn nuôi.
Tuổi thọ của người Hobbit rất cao, tới 130 tuổi. Sau khi xuống chân núi, họ bắt đầu hình thành quần thể và xã hội đơn giản như có dự trữ thức ăn, có lễ hội và tập tục tặng nhau quà cáp nhân dịp “lễ tết”. Nhà văn chuyên viết tiểu thuyết viễn tưởng J.R.R Tolkien đã dựa vào ghi chép lịch sử để viết bộ tiểu thuyết mang tên The Lord Of The Rings có mô tả về người Hobbit. Ông mô tả đây là giống người tý hon có tai nhọn, mặt choắt, tóc ngắn và xoăn, da vàng, bụng to, thường sinh sống ở các vùng núi Shire, Bree giữa Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Căn cứ vào tiểu thuyết này, đạo diễn Peter Jackson đã xây dựng loạt phim cùng tên.
Tuy nhiên, những câu chuyện về người Hobbit vẫn bị xem là “giả tưởng” cho đến trước khi các nhà khảo cổ Australia phát hiện những hài cốt ở vùng đảo Flores. Ngày 28/10/2004, một cuộc hội thảo chuyên đề về người Hobbit đã được tổ chức tại thành phố Sydney. Nhà khảo cổ Peter Brown thuộc Trường Đại học New England của Australia nói: “Tôi rất kinh ngạc và mừng rỡ khi biết được thông tin này, bởi vì đây là bằng chứng về những người sống cách đây khoảng 80.000 năm mà tới nay mới được chứng minh. Đây sẽ là phát hiện lớn nhất về khảo cổ trong thế kỷ 21”.
Thời gian gần đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện hóa thạch của loài voi nhỏ lẫn những con bò rất lớn. Điều này cho thấy động vật cùng loại có những dòng giống khác nhau. Bởi vậy, theo Brown, việc phát hiện ra hài cốt của người Hobbit chứng minh rằng con người cũng có những kích cỡ cơ thể to, nhỏ khác nhau, dòng giống khác nhau. Vì vậy chúng ta nên xem xét lại những giả thuyết về thủy tổ con người. Trước đây, một cuốn sách ghi chép về châu Á năm 1292 có đề cập đến những người tý hon ở Malaysia. Thậm chí cách nay hơn 100 năm, người ta còn nhìn thấy giống người tý hon này, nhưng khi đó các nhà khoa học cho rằng đây chỉ là tin đồn đại, bởi vậy hầu như không có ai lưu ý.
Khi phát hiện ra hài cốt người Hobbit, nhiều nhà khảo cổ và nhân chủng học chưa tin, vì họ cho rằng con người khi mắc bệnh liên quan tới nội tiết tố cũng có thể bị thấp lùn như thế, mà khoa học gọi là chứng bệnh Dwarfism. Vì vậy những hài cốt ở Flores, Indonesia, vẫn chưa thể được coi là của người Hobbit khi chưa có chứng cứ khoa học thuyết phục.
Kể từ năm 2004 tới nay, các nhà khoa học đã tiến hành một loạt nghiên cứu sử dụng những thiết bị tiên tiến nhất. Cuối cùng, các nhà khoa học Australia công bố hài cốt này không thuộc bất kỳ sinh vật nào từng được phát hiện trên trái đất hay của những người mắc bệnh Dwarfism. Bởi vậy đây chính là hài cốt của người Hobbit đã từng được sử sách ghi chép.
Từ phát hiện này, giới khoa học sẽ tiến hành nghiên cứu lại nhiều vấn đề như thủy tổ của con người sinh ra từ đâu, ở nơi nào cũng như những dòng giống khác nhau của loài người từng tồn tại trên trái đất, nguyên nhân vì sao người Hobbit bị diệt vong.
- 08/04/2010 16:42 - Khám phá văn minh đô thị đầu tiên
- 08/04/2010 16:41 - Phát hiện công trình nhân tạo cổ nhất ở Hi Lạp
- 05/04/2010 16:39 - Phát hiện hiếm về xương người tiền sử
- 01/04/2010 16:38 - Ai Cập tìm thấy cửa tới thế giới bên kia
- 25/03/2010 16:37 - Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng
- 19/03/2010 16:31 - Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
- 12/03/2010 16:17 - Phát hiện sọ khủng long hiếm
- 04/03/2010 16:23 - Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
- 10/02/2010 16:07 - Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
- 02/02/2010 16:01 - Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
Thứ sáu, 19 Tháng 3 2010 16:31
Một nhóm các nhà khảo cổ học đã đào được 2 bức tượng đá granit đỏ lớn ở phía nam Ai Cập, tại một ngôi đền thờ một trong những vị vua quyền lực nhất, trị vì Ai Cập cách đây gần 3.400 năm.
Thông tin trên được Bộ Văn hóa Ai Cập công bố ngày hôm qua, 16/3.
Thông báo của Bộ cho biết, nhóm khảo cổ học đã phát hiện một bức tượng thánh Thoth cao 4m, vị thánh cổ tượng trưng cho sự khôn ngoan và là phần trên cùng của bức tượng vua Amenhotep III đang đứng kế bên một vị thánh khác.
Cả hai bức tượng được tìm thấy đều được chôn trong khu thánh đường của các vị vua nằm ở bờ tây của sông Nile, tại thành phố thánh đường Luxor.
Hôm 28/2, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra một bức tượng hình đầu vua Amenhotep III bằng đá granit đỏ với kích thước rất lớn tại chính ngôi đền trên. Bức tượng đầu này cao khoảng bằng chiều cao của một người và là bức điêu khắc về khuôn mặt của vua Amenhotep III được bảo quản hoàn hảo nhất từ trước đến nay.
Vua Amenhotep III, ông nội của vị vua nổi tiếng Tutankhamun, đã trị vì Ai Cập từ năm 1387-1348 trước công nguyên và đã tạo ra một đế chế hùng mạnh kéo dài từ miền nam Nubia tới tận miền bắc Syria.
Ngôi đền thờ vua Amenhotep III đã bị phá hủy phần lớn, có thể là do lũ lụt, và chỉ còn vài bức tường sót lại. Nhưng các nhà khảo cổ học vẫn có thể đào được rất nhiều đồ tạo tác và các bức tượng bị chôn vùi trong đống đổ nát, trong đó có hai tượng vua Amenhotep được tạo tác từ đá granit đen được tìm thấy hồi tháng 3/2009.
- 08/04/2010 16:41 - Phát hiện công trình nhân tạo cổ nhất ở Hi Lạp
- 05/04/2010 16:39 - Phát hiện hiếm về xương người tiền sử
- 01/04/2010 16:38 - Ai Cập tìm thấy cửa tới thế giới bên kia
- 25/03/2010 16:37 - Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng
- 25/03/2010 16:33 - Người lùn Hobbit là một thủy tổ của loài người
- 12/03/2010 16:17 - Phát hiện sọ khủng long hiếm
- 04/03/2010 16:23 - Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
- 10/02/2010 16:07 - Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
- 02/02/2010 16:01 - Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
- 02/02/2010 15:58 - Phát hiện phế tích kiến trúc cách đây 1.400 năm
Phát hiện sọ khủng long hiếm
Thứ sáu, 12 Tháng 3 2010 16:17
Khám phá mới này rất thú vị bởi hiếm có sọ của một loài khủng long sauropod nào có thể tồn tại qua quá trình hóa thạch hàng triệu năm vì cấu trúc của sọ rất mảnh mai.
Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện 4 chiếc hộp sọ rất ấn tượng ở phía đông Utah, Mỹ. Các nhà khoa học cho đây là sọ của một loài khủng long mới. Đó là loài Abydosaurus thuộc nhóm sauropod và thực phẩm của loài này là cây cỏ.
Theo các nhà khảo cổ học này thì đây là bộ xương sọ rất quý hiếm bởi nó rất hoàn chỉnh và bởi từ trước đến nay, người ta chỉ phát hiện được 8 hộp sọ trong tổng số 120 loài saurorod và đây là 4 chiếc sọ của Abydosaurus mcintoshi (tên ghép từ một thành phố Ai Cập trong thần thoại với tên của nhà vật lý chuyên tìm khủng long, Jack McIntosh) mà 2 trong số đó còn nguyên vẹn.
Tiến sĩ Brooks Britt đang công tác tại đại học Brigham Young ở Provo, Utah cho biết, phần đầu của loài khủng long Abydosaurus nhẹ hơn so với những loài thú khác vì chúng được đặt trên một chiếc cổ rất dài. “Theo những nghiên cứu khoa học cho thấy thì loài khủng long này không nhai thức ăn mà… nuốt chửng vì chúng không có hệ thống nhai hoàn chỉnh nào. Phần sọ của chúng chỉ chiếm từ 1% đến 2% tổng trọng lượng cơ thể. Cổ và đuôi dài, sống lưỡng cư cả trên đất lẫn dưới nước”.
“Thật tuyệt khi được cầm trên tay chiếc sọ của một loài vật đã sống cách đây khoảng 105 triệu năm về trước”, Tiến sĩ Brooks Britt nói.
2 chiếc sọ "hoàn hảo" trong tổng 4 sọ được tìm thấy |
Các nhà khảo cổ cũng cho biết, những con khủng long mới được phát hiện này dài hơn 8m và chúng chết khi còn đang còn nhỏ. Nếu trưởng thành, chúng có thể dài gấp đôi.
Mike Taylor – nhà khảo cổ đang công tác tại trường đại học London nói: “Khám phá mới này rất thú vị bởi hiếm có sọ của một loài khủng long sauropod nào có thể tồn tại qua quá trình hóa thạch đến thế vì cấu trúc của sọ rất mảnh mai. Tuyệt hơn nữa là chúng ta có đến 2 sọ hoàn hảo và 1 sọ vẫn tốt trong tổng 4 sọ tìm thấy”. Các nhà khoa học dự đoán rằng, những con khủng long này đã bị chết bất ngờ bởi một trận lụt lớn khiến đầu bị đứt lìa khỏi thân còn sọ được vùi và bảo quản trong cát.
Hiện những hóa thạch này đang được trưng bày tại Viện bảo tàng cổ sinh vật học thuộc Đại học Brigham Young ở Provo, Utah.
- 05/04/2010 16:39 - Phát hiện hiếm về xương người tiền sử
- 01/04/2010 16:38 - Ai Cập tìm thấy cửa tới thế giới bên kia
- 25/03/2010 16:37 - Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng
- 25/03/2010 16:33 - Người lùn Hobbit là một thủy tổ của loài người
- 19/03/2010 16:31 - Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
- 04/03/2010 16:23 - Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
- 10/02/2010 16:07 - Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
- 02/02/2010 16:01 - Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
- 02/02/2010 15:58 - Phát hiện phế tích kiến trúc cách đây 1.400 năm
- 25/01/2010 15:57 - Phát hiện kho tiền cổ cách đây 1.300 năm
Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
Thứ năm, 04 Tháng 3 2010 16:23
Các nhà khoa học mới đây đã phát hiện thấy di tích hóa thạch của một con rắn ăn khủng long vừa mới nở, loài khủng long có thể nặng tới 100 tấn khi trưởng thành.
Bộ khung xương hóa thạch có niên đại 67 triệu năm được tìm thấy trong một tổ khủng long. Phát hiện được công bố trên tạp chí Plos One, cho thấy bằng chứng trực tiếp đầu tiên về thói quen “ẩm thực” của rắn nguyên thủy.
Con rắn hóa thạch này được cho là đã ăn các con khủng long mới nở bởi nó được tìm thấy trong tư thế quấn quanh một con khủng long nhỏ.
Khi trưởng thành, loài khủng long ăn lá có thể nặng tới 100 tấn. Không chỉ có con người nhỏ bé sợ rắn, mà nghiên cứu này còn chỉ ra, thậm chí loài khủng long khổng lồ cũng có thể sợ chúng.
Tiến sỹ Dhananjay Mohabey thuộc Cơ quan khảo sát địa chất Ấn Độ đã đào được hóa thạch này từ năm 1987, nhưng mãi đến tận năm 2001, các chuyên gia ở Đại học Michigan và Toronto Mississaugua của Mỹ với có thể phát hiện có một con rắn nằm giữa những quả trứng khủng long.
Hóa thạch của "Sanajeh indicus", 3 quả trứng khủng long và một con khủng long vừa nở. |
Theo các nhà nghiên cứu, rắn hóa thạch được tìm thấy không có bộ hàm linh động như rắn hiện đại và phải rất vất vả khi ăn các quả trừng khủng long. Tuy nhiên, những con khủng long mới nở này rất “vừa miệng” chúng.
Hiện các nhà nghiên cứu tin rằng con rắn đã tấn công con khủng long khi nó vừa mới nở ra khỏi quả trứng. Rồi sau đó có một thảm họa tự nhiên xảy ra, có thể là một trận bão, khiến toàn bộ khu vực bị đóng băng lại.
Con rắn được đặt tên là “Sanajeh indicus”, là một trong vài động vật ăn thịt những con khủng long khổng lồ.
- 01/04/2010 16:38 - Ai Cập tìm thấy cửa tới thế giới bên kia
- 25/03/2010 16:37 - Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng
- 25/03/2010 16:33 - Người lùn Hobbit là một thủy tổ của loài người
- 19/03/2010 16:31 - Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
- 12/03/2010 16:17 - Phát hiện sọ khủng long hiếm
- 10/02/2010 16:07 - Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
- 02/02/2010 16:01 - Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
- 02/02/2010 15:58 - Phát hiện phế tích kiến trúc cách đây 1.400 năm
- 25/01/2010 15:57 - Phát hiện kho tiền cổ cách đây 1.300 năm
- 23/01/2010 15:38 - Ai Cập phát hiện đền thần mèo
Phát hiện mới về thành cổ thời Lê Hồng Đức
Thứ ba, 02 Tháng 3 2010 15:42
Chuyện hy hữu từ một phát hiện khảo cổ dịp Tết Canh Dần: Nhờ sự cắt thành cổ bằng... gàu máy xúc mà một đoạn thành lộ ra, tầng văn hoá đầy mảnh gốm và vật liệu kiến trúc. Được biết từ lâu đây là đoạn thành được vẽ trên bản đồ thời Lê Hồng Đức.
Các nhà khoa học đã đề nghị bảo tồn, nhưng khi một cơ quan xây dựng liều cắt thành, không có một bóng dáng nhà khoa học nào. Âu cũng là một bài học cay đắng cho văn hoá và quy hoạch đô thị Hà Nội, nhất là dịp kỷ niệm ngàn năm đang đến gần.
Phá nát thành thời Lê Hồng Đức
Không biết nên gọi đó là cái rủi hay là cái may cho một di sản độc nhất vô nhị: đang nằm yên trong lòng đất nhiều trăm năm, bỗng dưng bị… cưa ngang thân và lộ ra một mảng tường thành dài trăm mét. Một cuộc đào phá di tích ngoạn mục giữa lòng thủ đô. Đó là cái rủi, còn cái may là nhờ vậy mà biết được chắc chắn một đoạn thành cổ với cả vóc dáng và còn nguyên tầng văn hoá.
Thế là, cùng với di tích Hoàng Thành trong lòng đất phố Hoàng Diệu và thành Cổ Loa, lại thêm một đoạn thành nữa “bằng xương bằng thịt” lộ ra để chứng minh cho thế giới biết Thủ đô Hà Nội quả là một đô thị thành quách ngàn năm.
Đi dọc một đoạn thành mới thấy được các mảnh gốm, mảnh gạch ngói thời Lê, Nguyễn vứt lăn lóc dưới chân. Ngước nhìn lên vách thành còn thấy nguyên cả một tầng văn hoá, mà theo thuật ngữ của ngành khảo cổ, có thể kể ra các lớp đất từ trên xuống dưới như sau:
Trên cùng là lớp đường nhựa và đá răm xây dựng, đang là mặt đường Hoàng Hoa Thám (hiện thuộc địa bàn phường Ngọc Hà, quận Ba Đình và phường Thuỵ Khuê, quận Tây Hồ). Lớp này là lớp đất hiện đại do làm đường gần đây mới có.
Tiếp đó là các lớp đất nện, nhiều chỗ ken mảnh gốm, các vật liệu kiến trúc của thời Nguyễn, thời Lê. Lớp đất này có độ dày hàng mét. Chắc chắn đây là lớp thành đất đắp mà lịch sử nói đến.
Sâu nhất của lớp thành cổ đang nhìn thấy này vẫn chưa tới nền đất gốc. Có nghĩa là có khả năng đào sâu xuống vẫn còn có những lớp thành có niên đại sớm hơn.
Vậy thì đích thực đây là thành cổ, còn chưa một ai động đến trong một vài trăm năm qua mới giữ được nguyên vẹn tầng văn hoá như vậy.
Thế mà, không rõ phép tắc từ đâu, các phương tiện cơ giới đã cắt béng ngang thân đoạn thành này với chiều dọc lên tới 10 mét. Vết gàu xúc đất hằn lên vách thành. Chưa một toà thành cổ nào bị ứng xử một cách thô bạo nhường vậy.
Không rõ các nhà quản lý văn hoá Hà Nội quản lý kiểu gì mà để các “nhà khảo cổ nghiệp dư” quen… điều khiển máy xúc hành nghề. Đến thăm thành cổ đầu xuân mới thấy hết được cái tan hoang, cái ngậm ngùi của một di tích bị phá nát, các mảnh gốm, mảnh vật liệu kiến trúc cổ bị văng ra tung toé.
Thực ra, các nhà khoa học đã biết đến từ lâu có một đoạn thành cổ nằm gọn trong lòng phố Hoàng Hoa Thám. Cuối thế kỷ 19, người Pháp phá tan nhiều thành quách Hà Nội để xây phố mới, mà đoạn thành này vẫn chưa bị phá, nhiều người cho rằng họ cũng ngại vấn đề tâm linh vì theo lời truyền miệng của dân sở tại thì thành cổ như một huyệt mạch nghìn đời mà dân “Thập tam trại” vùng Ngọc Hà không cho phá.
Khi đó con đường chạy trên mặt thành gọi là “Đường Thành”. Còn trước khi người Pháp sang thì dân trong vùng gọi đó là “Thành thời Lý”. Các nhà khoa học đã nhiều lần đề nghị giữ lại đoạn thành này để làm di tích, để mai sau này con cháu có nhiều tiền thì khai quật bài bản hơn để tìm hiểu những trang sử sống động của Hà Nội bằng hiện vật trong lòng thành cổ.
Tuy nhiên, cho đến nay, thành đã bị phá nát, bị “cưa” hẳn một khúc. Hỏi rằng có những ai hoặc cơ quan nào táo tợn đến mức coi di sản cha ông chẳng bằng một công trình thuỷ lợi? Câu hỏi này xin dành gửi đến Sở Giao thông Vận tải Hà Nội mà đại diện là Ban Quản lý Giao thông đô thị đang thi công xây dựng công trình nơi đây và những người có trọng trách coi sóc về mặt văn hoá ở Hà Nội.
Giá trị văn hoá lịch sử của ngôi thành cổ
Thành bị cưa ngang một khúc rồi, chẳng thể đắp lại được nữa. Nhưng, dẫu sao nhân chuyện này mà tìm hiểu giá trị của thành, chẳng phải cũng là một dịp hoài niệm một di sản đích thực đang sắp tan biến vào cõi vĩnh hằng, nhân dịp thành phố đang trong cao trào tìm lại lịch sử ngàn năm tuổi, thiết nghĩ cũng là một điều thú vị. Mà biết đâu, chợt tỉnh ra, ai đó lại kịp cho dừng việc phá thành thì thật phúc đức biết bao, vì công trình kinh tế có thể xây chỗ này chỗ khác, còn thành thì chỉ có một chỗ mà thôi.
Đoạn thành cổ, nay là phố Hoàng Hoa Thám vốn được vẽ từ thời Lê Hồng Đức trên một bản đồ do chính Vua Lê Thánh Tông lập ra vào năm 1490 và được các nhà khoa học gọi một cách vắn tắt là Bản đồ Hồng Đức.
Trên bản đồ, đoạn thành được thể hiện cong hình cánh chim đúng như đường cong lượn của phố Hoàng Hoa Thám hiện tại. Phía bắc thành có dòng sông Tô Lịch, nay còn vết tích ở đoạn chảy qua chùa Đồng Cổ và phường Thuỵ Khuê.
Một số hiện vật còn găm trong vách thành là gốm và vật liệu kiến trúc có niên đại Lê, trùng hợp với niên đại của bản đồ Hồng Đức. Vì thế, từ nguồn tư liệu bản đồ, truyền thuyết kết hợp với những dấu tích khảo cổ vừa phát hiện đã chứng minh một mảng lịch sử sống động của Hà Nội là một điều mà ít thủ đô nào có được.
Liên quan đến đoạn thành cổ này còn nhiều bí ẩn mà các nhà sử học và khảo cổ còn phải làm rõ: đây là đoạn thành nhà Lê, nhưng còn có thể có niên đại sớm hơn nữa, nếu như lần giở từng trang sách Đại Việt Sử ký Toàn thư, thì thấy đây cũng có thể là một đoạn thành trong những lần đắp thành Đại La: năm 767, Trương Bá Nghi đắp La Thành cách sông Tô Lịch 200 thước.
Liên tục các năm 791, 808, 824 đều có tu sửa và đắp thêm. Nhưng phải đến năm Bính Tuất 866, Cao Biền mới đắp thành Đại La bề thế hơn. Đến thời Lý - Trần, Vua Lý Công Uẩn lên ngôi đã cho sửa lại thành Đại La làm các vòng thành Thăng Long.
Một thời, thành còn mang tên là thành Đại Độ (năm 1749, Vua Lê, Chúa Trịnh sai đắp sửa thành Đại La và gọi tên thành là Đại Độ). Vì thế, đoạn thành mới phát hiện là thành Đại La? thành nhà Lý? đoạn ngoài cùng của Hoàng thành nhà Lê? thành Đại Độ hay chính là cùng một đoạn thành mà mang tên gọi khác nhau qua từng thời kỳ? May mắn là nếu có những cuộc khai quật lòng thành mai sau sẽ mang lại những câu trả lời thú vị và xác đáng.
Có đọc một đoạn trong Đại Việt Sử ký Toàn thư mới thấy được đoạn thành cổ này được xây công phu ra sao: “Vào đời Hồng Thuận (1509-1516), Vua Lê thích làm nhiều công trình thổ mộc, đắp thành rộng lớn mấy ngàn trượng, bao quanh điện Tường Quang, quán Trấn Vũ (nay là đền Quán Thánh), chùa Thiên Hoa ở chùa Kim Cổ, từ phía đông đến phía tây bắc, chắn ngang sông Tô Lịch (nay còn vết tích ở phường Thuỵ Khuê, quận Tây Hồ), trên đắp Hoàng Thành, dưới làm cửa cống, dùng ngói vỡ và đất đá nện xuống, lấy đá phiến và gạch vuông xây lên…” (quyển 15, tờ 26b).
Một đoạn khác còn ghi rõ việc xây thành là việc “nước sông, công lính” đánh đổi biết bao mồ hôi và cả tính mạng: “dân chúng đau khổ, binh lính mệt nhọc. Quân 5 phủ đắp thành chưa xong được. Đến đây lại có lệnh bắt các nha môn ở trong ngoài kinh thành phải làm, tập hợp nhau lấy hồ, khiêng đất… Có chỗ làm xong lại phải làm lại, sửa đổi xây đắp lại, hết năm này qua năm khác, liên miên không dứt. Quân lính đắp thành mắc chứng dịch lệ đến một phần mười” (quyển 15, tờ 27a).
Chứa chất nhiều công sức và sự kiện lịch sử như thế, việc giữ thành cổ để phục vụ du lịch và nghiên cứu là điều khỏi phải bàn. Chưa kể, cách đắp thành còn cho thấy một truyền thống dựng thành bằng cách đắp đất và kè gốm, vật liệu kiến trúc để vừa là thành luỹ vừa là một con đê ngăn nước lũ sông Tô Lịch.
Kiểu thành đất này giống với 3 vòng thành Cổ Loa, cũng kè gốm, vừa là thành vừa là đê ngăn nước lũ sông Hoàng Giang. Một khía cạnh nào đó, cần có sự phát huy giá trị của di sản để có thể phục vụ du lịch di sản thành quách trong tương lai. Di tích thành cổ đối với nhiều quốc gia đã trở thành một dạng bảo tàng ngoài trời đặc biệt, không cần đầu tư nhiều, không lo ngại thời tiết huỷ hoại vì vốn thành quách đã là di tích “trơ gan cùng tuế nguyệt”.
Hà Nội đang trong cơn lốc đô thị hoá. Vì ấu trĩ mà ta đã phá đi một số di tích lịch sử, trong đó có đoạn thành… thực sự cổ này. Giờ thì tiếc cũng chẳng được. Chỉ mong rằng những gì còn lại của đoạn thành này, nếu chưa phá thì cần bảo tồn gấp. Mà cũng lạ, một việc động trời là việc phá thành cổ giữa thanh thiên bạch nhật, các nhà khoa học đã lên tiếng bảo vệ nhiều lần mà chẳng ai nghe, các cơ quan quản lý cũng không thèm…quản lý. Để đến nỗi thành bị phá một đoạn lớn. Đó cũng là bài học về sự quản lý yếu kém, thiếu tầm nhìn xa và coi nhẹ di sản cha ông.
Một Hà Nội ngàn năm tuổi sẽ cuốn hút du khách nhiều hơn ở các giá trị văn hoá vật thể đích thực như Hoàng Thành-Thăng Long, thành Cổ Loa, thành cổ thời Lê Hồng Đức chứ chưa chắc quyến rũ họ bằng các khách sạn cao tầng hay dăm ba công trình loè loẹt niên đại vài ba tuổi. Nhưng trên hết, nếu thực sự giữ được nhiều đoạn thành cổ thì đấy mới là sự tri ân với lịch sử ngàn năm Hà Nội mà cái giá trị còn hơn cả việc lôi cuốn du khách.
- 12/04/2010 10:35 - “Địa đạo” mới phát hiện giữa Hà Nội: Mộ Hán 100%
- 09/04/2010 15:40 - Quảng Ngãi: Phát hiện nhiều hiện vật có niên đại 4.000 năm
- 09/04/2010 15:39 - Tìm thấy chiếc cân tiểu ly đời nhà Trần
- 01/04/2010 15:41 - Tìm thấy đạo sắc của vua Quang Trung
- 25/03/2010 10:34 - Phát hiện nhiều di vật quý tại di tích Hòa Diêm
- 23/02/2010 10:32 - Khai quật khảo cổ học kinh thành Cố đô Hoa Lư
- 02/02/2010 15:44 - Phát hiện ba khối đá hình trống đồng ở Cố đô Hoa Lư
- 23/01/2010 15:45 - VN: Phát hiện bãi đá cổ chưa từng thấy giữa rừng thẳm
- 23/01/2010 10:32 - Phát hiện di chỉ văn hóa Sa Huỳnh tại Quảng Ngãi
- 19/01/2010 10:31 - Hà Tĩnh: Phát hiện dấu tích cư trú của cư dân cổ
Khai quật khảo cổ học kinh thành Cố đô Hoa Lư
Thứ ba, 23 Tháng 2 2010 10:32
Cuộc khai quật này có ý nghĩa nhằm đánh giá và bảo vệ những giá trị lịch sử của kinh thành Hoa Lư xưa, một kinh đô tồn tại 42 năm, gắn liền với ba triều đại: Vua Đinh, vua Lê và vua Lý.
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Ninh Bình đã phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Việt Nam tiến hành dự án khai quật khảo cổ học tại khu trung tâm di tích Cố đô Hoa Lư.
Đến nay, những chuyên gia khảo cổ học đã khai quật trên 500m2, bước đầu đã mở ra một phần diện mạo của kinh đô Hoa Lư xưa; xuất lộ đoạn tường thành dài trên 30m. Đoạn tường có bề mặt rộng 0,85m, cao 0,5m là sự kết cấu của những viên gạch hình chữ nhật, mầu đỏ tươi, có in chữ Hán: "Đại Việt quốc quân thành chuyên" (Gạch Đại Việt xây thành), một loại gạch phổ biến dưới triều Đinh.
Móng đoạn tường này được gia cố bằng phương pháp đóng cọc gỗ, lót lá. Trên lát cắt của tầng văn hóa khảo cổ có nghìn năm tuổi này còn cho thấy dấu ấn nhiều thời đại. Hiện nay, đã có nhiều hiện vật được tìm thấy như gạch hình vuông tráng trí hoa sen, chim phượng; dòng gốm bát, đĩa, men trắng, xám nhạt; vò sáu núm của thời kỳ nhà Đinh; gốm men trắng ngả vàng thời Lý-Trần; gốm hoa lam thời hậu Lê.
Trước đó, vào thập niên 60 và 90 của thế kỷ trước, các nhà khảo cổ học đã tiến hành khai quật xuất lộ những đoạn tường thành nối giữa chân núi này với chân núi kia, là bức phên dậu phía ngoài của thành Hoa Lư.
Bức tường thành Ngòi Chẹm, là lớp tường thành thứ hai. Thời gian tới, việc khai quật khảo cổ học sẽ tiếp tục tiến hành, mở rộng các hố khai quật nhằm nhận biết toàn bộ diện mạo của kinh thành Hoa Lư, đồng thời với việc khai quật là chọn phương pháp bảo tồn tối ưu cho di tích, phương pháp trưng bày tại chỗ phục vụ cho đông đảo nhân dân đến chiêm ngưỡng di sản văn hóa Kinh đô Hoa Lư ngàn năm, nhất là dịp kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội đến gần.
- 09/04/2010 15:40 - Quảng Ngãi: Phát hiện nhiều hiện vật có niên đại 4.000 năm
- 09/04/2010 15:39 - Tìm thấy chiếc cân tiểu ly đời nhà Trần
- 01/04/2010 15:41 - Tìm thấy đạo sắc của vua Quang Trung
- 25/03/2010 10:34 - Phát hiện nhiều di vật quý tại di tích Hòa Diêm
- 02/03/2010 15:42 - Phát hiện mới về thành cổ thời Lê Hồng Đức
- 02/02/2010 15:44 - Phát hiện ba khối đá hình trống đồng ở Cố đô Hoa Lư
- 23/01/2010 15:45 - VN: Phát hiện bãi đá cổ chưa từng thấy giữa rừng thẳm
- 23/01/2010 10:32 - Phát hiện di chỉ văn hóa Sa Huỳnh tại Quảng Ngãi
- 19/01/2010 10:31 - Hà Tĩnh: Phát hiện dấu tích cư trú của cư dân cổ
- 08/01/2010 15:49 - Lâm Đồng: Phát hiện xưởng chế tác đá thời tiền sử.
Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
Thứ tư, 10 Tháng 2 2010 16:07
Các nhà khảo cổ đã phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long tại tỉnh Sơn Đông, miền đông Trung Quốc.
Những dấu chân dài từ 10-18cm và thuộc về ít nhất 6 loại khủng long, trong đó có khủng long chân ngắn đuôi dài (tyrannosaur).
Theo các nhà khoa học, phát hiện này là rất đáng chú ý vì số lượng và quy mô của những dấu chân được phát hiện.
Wang Haijun, từ Viện Khoa học Trung Quốc, cho biết các dấu chân đều hướng về một hướng. Điều này chứng tỏ đây có thể là một cuộc di cư lớn hoặc tháo chạy trong hoảng loạn trước cuộc tấn công của dã thú.
Các nhà khảo cổ đã tìm thấy hoá thạch khủng long tại khoảng 30 điểm ở Chư Thành, nơi được mệnh danh là “thành phố khủng long”.
Zhucheng đã chứng kiến hai cuộc khai quật lớn kể từ năm 1964 và các chuyên gia cho hay việc phát hiện nhiều hoá thạch khủng long tại một khu vực đông đúc như vậy có thể cung cấp các manh mối về việc khủng long đã tuyệt chủng như thế nào cách đây hàng trăm triệu năm.
Các nhà chức trách đang lên kế hoạch thiết lập một công viên hoá thạch tại Chư Thành.
- 25/03/2010 16:37 - Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng
- 25/03/2010 16:33 - Người lùn Hobbit là một thủy tổ của loài người
- 19/03/2010 16:31 - Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
- 12/03/2010 16:17 - Phát hiện sọ khủng long hiếm
- 04/03/2010 16:23 - Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
- 02/02/2010 16:01 - Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
- 02/02/2010 15:58 - Phát hiện phế tích kiến trúc cách đây 1.400 năm
- 25/01/2010 15:57 - Phát hiện kho tiền cổ cách đây 1.300 năm
- 23/01/2010 15:38 - Ai Cập phát hiện đền thần mèo
- 19/01/2010 15:38 - Phát hiện khảo cổ đáng chú ý về đế chế Kushite tại Sudan
Phát hiện ba khối đá hình trống đồng ở Cố đô Hoa Lư
Thứ ba, 02 Tháng 2 2010 15:44
Tin từ Sở văn hóa thông tin du lịch Ninh Bình, mới đây, khi nạo vét nạo vét sông Sào Khê, thuộc Khu di tích lịch sử, văn hóa Cố đô Hoa Lư (xã Trường Yên, huyện Hoa Lư), người dân phát hiện ba khối đá hình trống đồng.
Những khối đá này cao 50 - 55 cm, đường kính bề mặt từ 70 - 80 cm. Thân khối đá được phân làm ba phần, giống như phần chân, phần thân và phần tang của trống đồng, trong đó, phần chân và phần tang có trang trí hoa văn hình cánh sen.
Điều đáng chú ý là bề mặt của khối đá có nét hoa văn hình cánh quạt, giống với những nét hoa văn trên đồ gốm (gốm chân chạc) thuộc di chỉ khảo cổ học Mán Bạc (một di chỉ khảo cổ học thuộc giai đoạn trước nền văn hóa Đông Sơn, cách ngày nay khoảng 4.000 năm đã được phát hiện và nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Ninh Bình).
Các khối đá đang được Sở Văn hóa Thông tin Du lịch Ninh Bình lưu giữ và tiếp tục nghiên cứu.
- 09/04/2010 15:39 - Tìm thấy chiếc cân tiểu ly đời nhà Trần
- 01/04/2010 15:41 - Tìm thấy đạo sắc của vua Quang Trung
- 25/03/2010 10:34 - Phát hiện nhiều di vật quý tại di tích Hòa Diêm
- 02/03/2010 15:42 - Phát hiện mới về thành cổ thời Lê Hồng Đức
- 23/02/2010 10:32 - Khai quật khảo cổ học kinh thành Cố đô Hoa Lư
- 23/01/2010 15:45 - VN: Phát hiện bãi đá cổ chưa từng thấy giữa rừng thẳm
- 23/01/2010 10:32 - Phát hiện di chỉ văn hóa Sa Huỳnh tại Quảng Ngãi
- 19/01/2010 10:31 - Hà Tĩnh: Phát hiện dấu tích cư trú của cư dân cổ
- 08/01/2010 15:49 - Lâm Đồng: Phát hiện xưởng chế tác đá thời tiền sử.
- 08/01/2010 10:29 - Kho vũ khí cổ dưới lòng hồ Ngọc Khánh
Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
Thứ ba, 02 Tháng 2 2010 16:01
Một nhóm nhà khoa học vừa phát hiện nhiều di tích hóa thạch của bọ cạp cánh rộng trong các lớp bột kết màu trắng, tại mỏ đá xóm Chẽ, Hải Phòng.
Nhóm các nhà khoa học gồm: TS.Phipippe Janvier (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đa dạng Cổ sinh vật học và Cổ môi trường, Pháp ); TS. Nguyễn Hữu Hùng (Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam), PGSTS. Tạ Hòa Phương (Đại học Khoa học Tự nhiên).
Bọ cạp cánh rộng có tên khoa học là Euryptida, thuộc ngành Chân khớp (Arthropoda); có kích thước từ một vài cm đến 20 cm; nhưng cũng có những loài, kích thước đạt trên 2 m như các đại biểu thuộc giống Pterypgotus được phát hiện trong các trầm tích thuôc bậc Givet (380 - 375 triệu năm trước) của kỷ Devon ở Bắc Mỹ.
Chúng là những động vật săn mồi, sống trong môi trường nước ngọt và nước lợ; bơi và bám bám đáy. Bọ cạp cánh rộng xuất hiện đầu tiên trên Trái Đất vào kỷ Ordovic (500 triệu năm trước), phát triển mạnh mẽ trong các kỷ Silur, Đevon, Carbon và biến mất hoàn toàn vào nửa đầu của kỷ Permi (280 triệu năm trước).
Cá thể trưởng thành của Bọ Cạp cánh rộng. |
Trước đó, năm 2002, các nhà khoa học người Anh Simon J. Braddy, Paul A. Selden và TS. Đoàn Nhật Trưởng (Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam) lần đầu tiên đã phát hiện ra hóa thạch Bọ cạp cánh rộng, trong các lớp đá bột kết ở sườn núi phía đông làng Ngọc Xuyên, bán đảo Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng; trong đó có loài mới Rhinocrcinosoma dosonesis; được xác nhận tuổi từ Sliur muộn đến Đevon sớm (415 - 410 triệu năm trước).
Bọ cạp cánh rộng Rhinocarcinosoma dosonensis |
Việc phát hiện hóa thạch Bọ cạp cánh rộng, cùng với các nhóm hóa thạch khác như: thực vật ngành Thạch tùng, Tay cuộn không khớp, Cá cổ, Hai mảnh vỏ, Chân đầu (thời gian qua) cho phép các nhà cổ sinh định tuổi và tái tạo lại hoàn cảnh cổ địa lý và môi trường hình thành các trầm tích chứa chúng ở khu vực duyên hải Đông Bắc Việt Nam.
Các di tích Bọ cạp tương tự cũng được các nhà khoa học trên phát hiện ở các đảo Quan Lạn, Ngọc Vừng, Vạn Cảnh, Trà Bàn, vùng vịnh Bái Tử Long, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.
- 25/03/2010 16:33 - Người lùn Hobbit là một thủy tổ của loài người
- 19/03/2010 16:31 - Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
- 12/03/2010 16:17 - Phát hiện sọ khủng long hiếm
- 04/03/2010 16:23 - Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
- 10/02/2010 16:07 - Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
- 02/02/2010 15:58 - Phát hiện phế tích kiến trúc cách đây 1.400 năm
- 25/01/2010 15:57 - Phát hiện kho tiền cổ cách đây 1.300 năm
- 23/01/2010 15:38 - Ai Cập phát hiện đền thần mèo
- 19/01/2010 15:38 - Phát hiện khảo cổ đáng chú ý về đế chế Kushite tại Sudan
- 19/01/2010 15:35 - Khai quật nền văn minh bị `chôn vùi` ở Amazon
Phát hiện phế tích kiến trúc cách đây 1.400 năm
Thứ ba, 02 Tháng 2 2010 15:58
Một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc trường Đại học Bách khoa Valencia của Tây Ban Nha đã phát hiện tại khu rừng rậm thuộc quần thể di tích khảo cổ Chilonche, phía Bắc Guatemala, một khối trang trí kiến trúc hình mặt người bằng vữa xtúcô có niên đại cách đây khoảng trên 1.400 năm.
Ông Gaspar Munos Cosme, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết đây là một phế tích kiến trúc lớn có kích thước cao 3m, dài hơn 3m được trát bằng vữa xtúcô và còn tương đối nguyên vẹn, thậm chí còn giữ lại một số màu sắc ban đầu của nó.
Theo ông Gaspar Munos Cosme, phế tích thuộc nền văn minh Maya cổ đại này được phát hiện tình cờ khi các nhà khoa học tiến hành một số nghiên cứu tại các công trình kiến trúc cổ thuộc khu di tích Chilonche.
Theo ghi nhận của các nhà khảo cổ học, khối trang trí kiến trúc trên có thể đã được đặt tại một thành phố quan trọng trong nền văn minh Maya cổ đại, có niên đại cách đây từ 1.400 năm tới 1.700 năm.
Không giống như các thành phố Maya nổi tiếng khác ở Guatemala như Tikal và El Mirador, Chilonche vẫn là một nơi bí ẩn đối với các nhà khảo cổ học.
Hiện các nhà khoa học đang mở rộng nghiên cứu với hy vọng có thể tìm thấy một khối trang trí kiến trúc tương tự thứ hai vì các công trình kiến trúc cổ thường được xây dựng theo thiết kế đối xứng.
- 19/03/2010 16:31 - Tìm thấy tượng cổ trong đền thờ Ai Cập
- 12/03/2010 16:17 - Phát hiện sọ khủng long hiếm
- 04/03/2010 16:23 - Phát hiện hóa thạch rắn ăn thịt khủng long
- 10/02/2010 16:07 - Phát hiện hơn 3.000 dấu chân khủng long
- 02/02/2010 16:01 - Phát hiện hóa thạch bọ cạp cách đây 415 triệu năm
- 25/01/2010 15:57 - Phát hiện kho tiền cổ cách đây 1.300 năm
- 23/01/2010 15:38 - Ai Cập phát hiện đền thần mèo
- 19/01/2010 15:38 - Phát hiện khảo cổ đáng chú ý về đế chế Kushite tại Sudan
- 19/01/2010 15:35 - Khai quật nền văn minh bị `chôn vùi` ở Amazon
- 19/01/2010 15:33 - “Kim tự tháp Ai Cập không phải do nô lệ xây dựng”