Mối tương quan của di chỉ Bàu Dũ với các di tích hậu Hòa Bình ven biển Việt Nam

Các nghiên cứu về di chỉ Bàu Dũ và các di tích hậu Hòa Bình ven biển Việt Nam cho thấy diện mạo văn hóa cư dân tiền sử thời đá mới khá đa dạng theo từng vùng, nhưng đều có điểm chung là khai thác biển từ rất sớm. Ở ven biển phía Bắc, cư dân Cái Bèo nổi bật với hoạt động đánh bắt cá biển xa bờ và chế tác gốm sớm nhất. Ven biển Bắc Trung Bộ có cư dân Đa Bút và Quỳnh Văn, trong đó Đa Bút ban đầu khai thác nhuyễn thể sông, Quỳnh Văn khai thác nhuyễn thể biển. Ở Nam Trung Bộ, cư dân Bàu Dũ là nhóm sớm nhất khai thác sò, điệp, hàu…
Mặc dù mỗi khu vực có đặc điểm riêng, tất cả đều duy trì hình thức mai táng co bó gối và kỹ thuật ghè đẽo công cụ đá. Cái Bèo và Đa Bút có trình độ phát triển cao hơn, chế tác công cụ mài và gốm sớm hơn; Quỳnh Văn và Bàu Dũ chủ yếu dùng cuội và đá phiến, Quỳnh Văn cũng đã có gốm sơ khai. Bàu Dũ còn đóng vai trò cầu nối tới giai đoạn văn hóa Xóm Cồn và Sa Huỳnh, đặc biệt liên hệ với cư dân Văn Tứ Đông ở Khánh Hòa. Qua những đặc điểm di vật và địa tầng cho chúng ta thấy được sự ảnh hưởng của văn hóa Hòa Bình với các cư dân sau này ở dọc ven biển nước ta. Đặc biệt vị trí của di chỉ Bàu Dũ đối với các di tích hậu Hòa Bình ven biển khác, cùng với đó là sự ảnh hưởng qua lại lẫn nhau giữa các cộng đồng cư dân cổ được diễn ra như thế nào.
Tổng thể, hệ thống các di chỉ này phản ánh sự kế thừa và phát triển từ văn hóa Hòa Bình, hình thành bình tuyến văn hóa ven biển từ Bắc vào Nam (Cái Bèo – Đa Bút – Quỳnh Văn – Bàu Dũ), với đặc trưng là khai thác nhuyễn thể, tạo nên các “đống rác bếp” tiêu biểu trong khảo cổ học Việt Nam, trong đó Bàu Dũ là một di chỉ điển hình về sự thích ứng với môi trường biển trong thời đại đồ đá mới nước ta.