DI TÍCH KHẢO CỔ HỌC CÚC BỒ HUYỆN NINH GIANG, TỈNH HẢI DƯƠNG

Di tích Cúc Bồ thuộc thôn Cúc Bồ, xã Kiến Quốc, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, nằm ở bờ Bắc sông Luộc. Năm 1976, Cúc Bồ được phát hiện ngẫu nhiên và khai quật chữa cháy lần đầu một ngôi mộ quách gỗ niên đại Đông Hán. Năm 1999, Bảo tàng Hải Dương khai quật lần 1. Năm 2019-2020, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn phối hợp cùng Bảo tàng Hải Dương khai quật lần 2-3. Các cuộc khai quật và điều tra đã phát hiện dấu tích kiến trúc, hố đất đen, tro than, gạo cháy… cùng nhiều loại hình ngói, gạch, gốm khác nhau. Đặc biệt, trong số đầu ngói ống có loại trang trí chữ Hán như Vạn tuế, Cát nghi tử tôn mang đặc trưng rõ nét của công trình kiến trúc dinh thự quan lại thời Đông Hán tương tự như một số di tích đô thị ở miền Bắc Việt Nam (như Luy Lâu, Bắc Ninh) và Nam Trung Quốc (Quảng Châu, Quý Thành, Từ Văn). Kết quả nghiên cứu tư liệu khảo cổ học và lịch sử cho thấy, Cúc Bồ là một huyện trị thời Đông Hán thế kỷ I - III, là nơi tập trung đông đúc dân cư thời Đại Việt thế kỷ XI-XIX và là cảng sông thời Lê Sơ thế kỷ XV-XVI.
(Đặng Hồng Sơn và nnk)